افزایش واردات ۵ محصول اساسی با آغاز دور جدید تحریم ها

به گزارش مسیر اقتصاد با آغاز دور جدید تحریم ها بررسی آمار واردات گمرک جمهوری اسلامی ایران حاوی اطلاعات بسیار مهم و قابل توجهی است.

بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در ۷ ماهه نخست سال جاری حدود ۱۵ قلم کالا حجم بزرگی از واردات محصولات را به خود اختصاص دادند.

در میان ۱۵ قلم کالای وارداتی وجود نام برخی از محصولات غذایی اساسی باعث افزایش حساسیت ها مبنی بر چگونگی تامین این محصولات و مبنای دقیق دولت برای واردات آن ها شده است.

افزایش واردات مواد غذایی اساسی با آغاز دور جدید تحریم ها

جدول زیر بر اساس آخرین آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران ارائه شده که در آن به میزان واردات ۵ قلم کالای غذایی اساسی در ۷ ماهه نخست سال جاری و درصد تغییرات آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته پرداخته شده است:

آمار بیانگر آن است که با شروع تحریم های جدید آمریکا نه تنها مدیریت مشخصی بر واردات این محصولات غذایی اساسی صورت نگرفته است، بلکه میزان واردات آن ها نیز بیشتر شده است.

محصولاتی نظیر ذرت دامی و کنجاله سویا به عنوان نهاده های مورد نیاز در صنایع دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرند و مشخص نیست چرا با افزایش واردات این محصولات، قیمت نهایی گوشت قرمز و مرغ افزایش نیز افزایش یافته است.

از سویی دیگر دانه سویا نیز به منظور روغن کشی و سپس تولید کنجاله مورد نیاز نهاده های دام و طیور وارد کشور می شود که تولید نهاده مورد نیاز این صنایع را بیش از پیش می کند.

لزوم بازنگری در نحوه تامین محصولات اساسی

طبق مواد ۶ و ۷ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، تولید داخلی محصولات اساسی و حداقل ایجاد تنوع در مبادی واردات آن ضروری است؛ تا از این جهت اقتصاد کشور مقاوم شده و وابسته نباشد.

با این وجود روند واردات ۵ محصول مذکور خلاف این مسئله را نشان می دهد. در ادامه به هر کدام از این موارد اشاره شده است:

• ذرت

این محصول که طی سال های اخیر بیشترین حجم مربوط به واردات محصولات غذایی را به خود اختصاص داده است، نقش مهمی در غذای دام و طیور دارد به نحوی که نبود آن باعث ایجاد بحران در این صنایع می شود.

ذرت منبع اصلی کالری مصرفی دام و طیور به شمار می رود و در هفت ماهه سال گذشته حدود ۳۹۲۶ هزار تن به ارزش ۸۸۳ میلیون دلار از این محصول وارد کشور شده بود.

مبادی اصلی وارداتی این محصول به صورت عمده کشورهای برزیل، اوکراین، روسیه، رومانی و صربستان است که برزیل به تنهایی ۶۶ درصد صادرات محصول مذکور به ایران را تامین می کند. دولت باید جایگزین های مناسبی برای واردات این محصول از کشورهای دیگر و همسو با ایران در شرایط تحریم پیدا کند.

• جو

از جمله دانه های غلاتی به شمار می رود که امکان کشت این محصول در داخل کشور وجود دارد و از آنجایی که نیاز کشور به این محصول در حدود ۳.۵ تا ۴ میلیون تن است، می توان با برنامه ریزی واردات این محصول را کم کرد.

اقدامات مهمی که دولت می تواند با آغاز دور جدید تحریم ها انجام دهد، اجرای صحیح قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی و تعیین صحیح قیمت این محصول مطابق با هزینه های تولید است.

گفتنی است کشورهای بزرگ صادر کننده جو به ایران در سال گذشته روسیه، قزاقستان، هند و اوکراین بوده اند.

• دانه سویا

این محصول از دانه های روغنی به شمار می رود و به دلیل بالا بودن سطح پروتئین آن تاثیر مهمی در تولید روغن و نهاده مورد نیاز دام و طیور دارد.

اخیرا بر اساس اعلام وزارت کشاورزی آمریکا، این کشور حدود ۷۵۰ هزار تن از این محصول را به ایران صادر کرده که مقداری قابل توجه است.

تا پیش از این دانه سویا مورد نیاز کشور از طریق کشورهای برزیل، اوکراین، آرژانتین و کانادا تامین می شد و در سال جاری و با شروع تحریم های آمریکا نام این کشور را نیز باید به عنوان یکی از صادرکنندگان بزرگ سویا به ایران باید ثبت کرد.

گفتنی است واردات این میزان دانه سویا از ایالات متحده در شرایطی که تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران آغاز شده است نقطه ضعف آشکار برای مسئولین تجاری محسوب می شود که باید نسبت به عواقب آن پاسخگو باشند.

• کنجاله سویا

غذای اصلی مرغداران و یکی از محصولات پراهمیت در اقتصاد کشور محسوب می شود که از طریق دانه سویا و پس از روغن کشی تولید می شود.

هر چند اولویت وزارت جهاد کشاورزی برای تامین کنجاله سویا مورد نیاز واردات دانه سویا است که از طریق آن بتواند صنایع روغن کشی کشور را نیز فعال کرده و روغن مورد نیاز کشور را نیز تامین کند. اما آمارها حکایت از ناموفق بودن سیاست های وزارت جهاد کشاورزی به دلیل عدم رعایت قوانین از سوی نهادهای دولتی دیگر با واردات کنجاله سویا دارد.

از سوی دیگر اخیرا نیز مرغداری ها به دلیل کمبود دان و کنجاله مورد نیاز خود قیمت گوشت مرغ را چند درصد افزایش دادند که تناقض در آمار واردات و شرایط موجود مشهود است. کنجاله سویا سال گذشته از کشورهای آرژانتین، هند و برزیل وارد کشور شده بود.

• روغن دانه آفتابگردان

علیرغم برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی به منظور توسعه کشت دانه آفتابگردان و دانه کلزا اما همچنان آمار واردات روغن این محصول بالا به نظر می رسد.

هر چند برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی برای خودکفایی در تولید دانه و روغن آفتابگردان در ۱۰ سال آینده است؛ اما واردات روغن در شرایط کنونی با توجه وجود دانه های روغنی و ظرفیت مناسب کارخانجات روغن کشی منطقی به نظر نمی رسد.

روغن دانه آفتابگردان سال گذشته از کشورهای اوکراین، روسیه و آرژانتین وارد کشور شده بود.

انتهای پیام/ غذا و کشاورزی