مسیراقتصاد/ مرغ لاین هسته مرکزی اصلاح نژاد در صنعت مرغداری است و منجر به تولید پرندگانی می‌شود که در حدود ۴۰ روزگی بیش از ۲.۵ کیلوگرم افزایش وزن می‌یابند. تولید، حفظ و نگهداری مرغ لاین بسیار پیچیده، علمی و فناورانه بوده و در لبه دانش قرار دارد. در حال حاضر دو شرکت آویاژن و کاب که ماهیت انگلیسی–آمریکایی دارند دارای فناوری مرغ لاین هستند و با صادارت محصول این فناوری یعنی مرغ اجداد، امکان تولید گوشت مرغ صنعتی را در کشورهای جهان فراهم می‌کنند.
در سال‌های اخیر کشور روسیه نیز به منظور خودکفایی در تولید مرغ اجداد و عدم وابستگی به کشورهای غربی سرمایه گذاری‌هایی را برای تولید مرغ لاین انجام داده است. از جمله این سرمایه گذاری‌ها تخصیص ۸۰ میلیون دلار جهت ساخت یک مرکز پرورشی و تحقیقاتی برای مرغ لاین داخلی خود با نام اسمینا است. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ معادل ۵۰ درصد از مرغ اجداد مورد نیاز خود را از منابع داخلی تامین نماید.
ایران جزو معدود کشورهای دارنده فناوری مرغ لاین در دنیا
در این میان ایران با داشتن مرغ لاین آرین جزو محدود کشورهای دارنده مرغ لاین است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تا اوایل دهه ۸۰ سهم مرغ آرین در بازار داخلی بیش از ۸۰ درصد بود، اما با گسترش واردات مرغ اجداد خارجی و از بین رفتن زنجیره یکپارچه مرغ لاین آرین، سهم آن به تدریج کاهش پیدا کرد، به طوری که در دهه ۹۰ کشور وابسته به واردات مرغ اجداد شد.
در شرایطی که کشور حدود ۲ دهه تامین مرغ اجداد را از محل واردات پوشش می‌داد، اما در سال ۱۳۹۸ امکان واردات مرغ اجداد به کشور ممکن نشد. تداوم این مسئله می‌توانست منجربه توقف تولید گوشت مرغ شود لذا توجه مسئولین کشور به ظرفیت مرغ لاین آرین برای تامین مرغ اجداد جلب شد و برنامه ملی احیای مرغ لاین آرین در دستور کار قرار گرفت.
اعلام پشتیبانی مجلس از طرح ملی احیای مرغ لاین آرین
بدین ترتیب در بهمن ۱۳۹۹ نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی بیانه ای اعلام کردند: پیرو وضع تحریم‌های ظالمانه و ممنوعیت فروش نژادهای خارجی مرغ اجداد به جمهوری اسلامی ایران در شهریور ۱۳۹۸ متعاقب آن پیش‌بینی توقف تولید گوشت مرغ کشور در سال ۱۴۰۰ و احتمال بروز بحران ملی در حوزه امنیت غذایی و پیرو دستورات مدبرانه رهبر فرزانه انقلاب مبنی بر خودکفایی صنعت مرغ، برنامه ملی ارتقاء امنیت و سلامت گوشت مرغ کشور با تأکید بر تولید مرغ لاین آرین با همدلی و همراهی و حمایت ۲۰ دستگاه دولتی برای رفع این چالش طراحی شده است.
نمایندگان امضا کننده این بیانیه ضمن ابراز پشتیبانی همه جانبه آمادگی خود را برای کمک و همیاری در همه شئون این برنامه به خصوص در تأمین بودجه اعلام کردند[۱].
بروزرسانی مجتمع لاین بابلکنار، اولین قدم برای احیای مرغ آرین
با از بین رفتن سهم بازار مرغ آرین در دهه ۸۰ سرمایه‌گذاری جدیدی برای توسعه زیرساخت مجتمع لاین بابلکنار به عنوان تنها محل نگهداری مرغ لاین آرین صورت نگرفت تا اینکه بتدریج این مجتمع دچار فرسودگی شدیدی شد؛ این مسئله تحقیق و توسعه مرغ لاین آرین را نیز متوقف کرد.
با توجه به اهمیت زیرساخت و تجهیزات مناسب برای نگهداری و ارتقاء عملکرد مرغ لاین آرین، لذا اولین اقدام اساسی برای احیای این پرنده بروزرسانی و بازسازی مجتمع مرغ لاین آرین بود که در دستور کار قرار گرفت، به طوری که در سال ۱۳۹۹ تعمیرات ضروری مجتمع لاین پیگیری شد و از سال ۱۴۰۰ طبق برنامه جامع بازسازی مجتمع مرغ لاین آرین، اقدامات لازم برای ساخت سالن‌های پرورشی، کارخانه جوجه کشی و… آغاز گردید.
لذا مطابق با جدول زیر[۲] از سال ۱۴۰۰ بودجه های لازم برای بروزرسانی مجتمع لاین در لایحه بودجه کل کشور تصویب شد و سازمان برنامه و بودجه ملزم به پرداخت اعتبارات گردید.
عدم پرداخت اعتبارت مجتمع لاین از سوی سازمان برنامه و بودجه
بررسی‌ها نشان می‌دهد اعتبارات تصویب شده در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به صورت کامل پرداخت شده است. پرداخت این اعتبارات باعث شد تا پروژه‌های عمرانی متعددی در مجتمع لاین تعریف شده و بخشی از این پروژه‌ها در حال ساخت باشند. اما طبق اطلاعات بدست آمده از وزارت جهاد کشاورزی، عدم پرداخت اعتبارات سال ۱۴۰۲ معادل ۳۸۰ میلیارد تومان باعث شده است تا عمده پروژه‌های عمرانی آغاز شده در مجتمع بابلکنار به صورت نیمه تمام رها شوند.
تاخیر یا عدم پرداخت اعتبارات عمرانی از دو جهت آثار منفی برای حفظ و نگهداری مرغ لاین آرین دارد، چرا که اولا وضعیت امنیت زیستی مجتمع لاین به دلیل ناقص ماندن پروژه ها و اخلال در امور قرنطینه به شدت کاهش می‌یابد و ثانیا بخش زیادی از واحدهای اصلی تولید به علت طولانی شدن توسعه زیرساخت‌ها از دسترس خارج می شوند.
لذا ضروریست سازمان برنامه و بودجه هر چه سریع‌تر بودجه مصوب شده در سال ۱۴۰۲ را پرداخت نماید تا پروژه‌های عمرانی نیمه تمام تکمیل شوند و ضمن افزایش امنیت زیستی مجتمع لاین بابلکنار، امکان انجام طرح‌های تحقیق و توسعه‌ای برای مرغ لاین آرین فراهم شود. مسلما با تداوم این شرایط به علت عدم تخصیص منابع مالی از سوی سازمان برنامه و بودجه، هرگونه بروز مشکل در تثبیت و نگهداری مرغ لاین متوجه این سازمان خواهد بود و مسئولین فعلی آن باید پاسخگو باشند.
پینوشت:
[۱] ایرنا؛ شماره خبر: ۸۴۲۱۰۲۲۷
[۲] لایحه بودجه کل کشور
انتهای پیام/ کشاورزی
