۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۲۵۳۸۳ ۰۱ مرداد ۱۳۹۶ - ۰۹:۲۶ دسته: پیمان پولی دوجانبه، تجارت و دیپلماسی کارشناس: حسین عطااللهی
۰

دلار آمریکا به عنوان یک ارز جهانروا چندین دهه بر سیستم مالی بین المللی سلطنت کرده است. ولی طبق پیش بینی ها و اتفاقاتی که در سالهای اخیر در کشورهای جهان افتاده است، پایان این تسلط نزدیک است.

به گزارش مسیر اقتصاد، دلار آمریکا به لحاظ ویژگی هایی که دارد، شبیه ترین ارز به یک ارز واقعی در جهان است که تاکنون در اقتصاد جهانی مورد استفاده قرار گرفته است. دلار آمریکا برای چندین دهه در تجارت بین المللی به عنوان ارز کاملا غالب بوده است. این شهرت و استفاده فراوان از این ارز مزایای فوق العاده ای را برای سیستم مالی آمریکا و مصرف کنندگان آمریکایی به ارمغان آورده و قدرت فوق العاده را برای آمریکا در جهان ایجاد کرده است.

امروزه بیش از ۶۰ درصد از ذخایر ارز خارجی کشورهای جهان در کشور آمریکا قرار دارد. اما در آینده تغییرات بزرگی اتفاق خواهد افتاد که رسانه های جریان اصلی در آمریکا در این مورد به طرز عجیبی سکوت کرده اند. در حال حاضر برخی از بزرگترین اقتصادهای جهان بایکدیگر متحد شده اند تا از بکاربردن دلار آمریکا در تجارت بین المللی جلوگیری کنند. همچنین برخی از کشورهای تولید کننده نفت نیز شروع به فروش نفت خود بوسیله ارزهای دیگری (ارزهای ملی) به غیر از دلار آمریکا کرده اند که تهدیدی بزرگ برای سیستم پترودلاری است که نزدیک به چهار دهه از آن به نفع دلار استفاده شده است.

بسیاری از اقدامات انجام شده علیه دلار توسط کشور چین صورت گرفته است. چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است که طبق پیش بینی اقتصاددانان، اقتصاد این کشور تا سال ۲۰۴۰ سه برابر بزرگتر از اقتصاد آمریکا خواهد بود. بنابراین کشور چین از این نکته متعجب است که چرا دلار آمریکا همچنان باید ارز برتر جهان باشد، در حالی که اقتصاد چین در حال تبدیل به اقتصاد شماره یک جهانی است؟

طی چندین سال گذشته، چین و سایر قدرت های در حال ظهور مانند روسیه، به تدریج موافقت کرده اند تا دلار آمریکا را از تجارت بین المللی کنار بگذارند. دلار آمریکا برخلاف آنچه که اکثر آمریکایی ها فکر میکنند، آنچنان هم ارز قابل اطمینانی نیست.

دلایلی به شرح زیر وجود دارد که می توان با تأمل در آن ها پی به این نکته برد که سلطه دلار آمریکا به عنوان یک ارز ذخیره جهانی به پایان رسیده است:

انعقاد پیمان پولی و کنار گذاشتن دلار از تجارت دوجانبه میان اقتصادهای بزرگی از قبیل چین و ژاپن

مدتهاست که دومین اقتصاد بزرگ جهان (چین) و سومین اقتصاد بزرگ جهان (ژاپن)، توافق نموده اند تا در تجارت با یکدیگر از ارزهای ملی خود (به جای دلار) استفاده کنند. این توافق یک اتفاق فوق العاده مهم بوده که توسط رسانه های آمریکایی نادیده گرفته شده است. این رسانه ها فقط به این نکته پرداخته اند که این دو کشور جهت کاهش هزینه های تجاری خود توافق نموده اند  تا از ارزهای ملی در تجارت دوجانبه میان خود استفاده کنند.

استفاده از ارزهای ملی توسط کشورهای عضو گروه بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی)

کشورهای عضو گروه بریکس بر اساس توافقاتی که داشته اند، مقرر نموده اند تا برای افزایش هرچه بیشتر نقش ارزهای ملی خود در تجارت با یکدیگر و کاهش وابستگی به دلار، از ارزهای ملی خود استفاده کنند. همچنین این کشورها توافق نموده اند تا جهت تقویت تجارت درون گروه بریکس و تأمین اعتبار مورد نیاز جهت گسترش کسب و کار کشورهای عضو، از ارزهای ملی جهت وام دهی استفاده کنند.

انعقاد پیمان پولی دوجانبه میان روسیه و چین

روسیه و چین در حال حاضر مدتهاست که از ارزهای ملی خود جهت تجارت با یکدیگر استفاده می کنند. رهبران هر دو کشور که تصمیم به کاهش قدرت و سلطه دلار در اقتصاد جهانی گرفته اند، به دنبال یک ارز جدید جهت ذخیره ارزی می باشند.

افزایش استفاده از یوآن چین در آفریقا

در سال ۲۰۰۹ چین بزرگترین شریک تجاری آفریقا شد و در حال حاضر نیز این کشور به شدت به دنبال گسترش استفاده از یوآن در این قاره است. براساس گزارشی که توسط استاندارد بانک، یکی از بانک های بزرگ آفریقا منتشر شده، گفته شده که آفریقا بدنبال افزایش استفاده از ارزهای ملی در تجارت دوجانبه با کشور چین است. این نشان دهنده این است که چین به شدت به دنبال ایجاد تغییرات در تجارت بین المللی می باشد.

توافق چین و امارات متحده عربی جهت استفاده از ارزهای ملی در معاملات نفت

چین و امارات متحده عربی توافق نموده اند تا در معاملات نفت میان یکدیگر از ارزهای ملی خود استفاده کنند که باعث سهولت در تجارت و کاهش هزینه های تجاری خواهد شد. هرچند امارات متحده عربی یک عضو کوچک در اقتصاد جهانی است اما این اتفاق یک تهدید بزرگ برای سیستم پترودلاری معاملات نفت است و می تواند نقش عمده دلار را در این مبادلات از بین ببرد.

اقدامات صورت گرفته توسط ایران بر علیه سیستم مالی بین المللی ایجاد شده توسط آمریکا

کشور ایران به عنوان یکی از بزرگترین و اصلی ترین کشورهای مهاجم علیه دلار است. ایران از زمانی که تحت تحریم های بانکی قرار گرفته و این تحریم باعث ایجاد محدودیت برای این کشور جهت انجام مبادلات دلاری شده، به دنبال راهکارهای جایگزین دلار در تجارت می باشد. به عنوان نمونه در برهه ای ایران جهت معاملات نفتی خود با کشور هند از طلا به جای دلار استفاده کرده است. طبق پیش بینی ها تنش موجود میان ایران و آمریکا فعلا برطرف نخواهد شد و ایران همچنان به دنبال مبارزه با سیستم مالی جهانی تحمیل شده توسط آمریکا می باشد.

روابط تجاری چین و عربستان سعودی

واردات نفت توسط چین از عربستان در سال های اخیر به شدت افزایش یافته و در حال حاضر چین بزرگترین خریدار نفت عربستان است. همچنین این دو کشور جهت ساخت پالایشگاه عظیم نفتی در عربستان توافق نموده اند و  رهبران دو کشور به دنبال گسترش تجارت دوجانبه میان خود هستند. لذا این احتمال بسیار بالاست که عربستان سیستم پترودلاری را کنار بگذارد.

فشار سازمان ملل متحد برای ایجاد یک ذخیره ارزی جدید

گزارش های متعددی از سازمان ملل متحد منتشر شده که در آنها این سازمان به طور آشکارا خواستار ایجاد یک ذخیره ارزی جدید به جای دلار آمریکا است. هدف این سازمان این است تا با ایجاد ذخیره ارزی جدید از سلطه دلار و یورو بکاهد.

فشار صندوق بین المللی پول برای ایجاد یک ذخیره ارزی جدید

صندوق بین المللی پول نیز در گزارش هایی بیان کرده که باید یک ارز جدید برای ذخیره ارزی استفاده شود تا از تجمع منابع ذخایر ارزی در یک یا چند ارز خاص که وابسته به شرایط اقتصادی کشورهای خاص هستند، کاسته شده و بدین وسیله ثبات پولی بین المللی ایجاد گردد.

نفرت کشورها از آمریکا

امروزه احساسات جهانی نسبت به آمریکا تغییر یافته و این کشور محبوبیت سابق را ندارد. حتی نگاه کشورهای دوست از قبیل اروپا نیز به آمریکا دچار تحول شده است.

نتیجه چه خواهد شد؟

اگر سلطنت دلار آمریکا به عنوان یک ارز ذخیره جهانی بر سیستم مالی بین المللی پایان یابد، دولت آمریکا برای تأمین منابع برای پرداخت بدهی خود با مشکل بزرگی مواجه خواهد بود. در حال حاضر سیستم مالی جهانی بوسیله کشور آمریکا مدیریت می شود، ولی برای همیشه این روند ادامه نخواهد یافت و با گذشت زمان شرایط به ضرر این کشور و دلار خواهد بود.

منبع: اکونومیک کولپس



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.