به گزارش مسیر اقتصاد حوضه آبخیز عرصه‌ای است که رواناب ناشی از بارش بر روی آن توسط آبراهه‌ها جمع‌آوری و به یک خروجی نظیر رودخانه، آب انباشت، تالاب، دریاچه و دریا هدایت می‌گردد. حوضه یک رودخانه به طور معمول یک سیستم پیچیده از حوضه های آبخیز کوچک و بزرگ، از سرچشمه(منبع) آب تا دهانه و مصب رود (جایی که رود به دریاچه می ریزد) را شامل می شود.
از آنجایی که خاک ها و پوشش گیاهی به طور پیوسته با چرخه منابع آبی مرتبط هستند، این حوضه های آبخیز مهمترین واحد برنامه ریزی برای مدیریت یکپارچه منابع آب و زمین(خاک) محسوب می شوند.
خدمات ارائه شده به مردم و منابع طبیعی با اجرای عملیات آبخیزداری
به طور کلی می توان گفت عملیات آبخیزداری خدمات با اهمیتی به مردم و منابع طبیعی ارائه می دهد که موارد زیر را شامل می شوند:
- تامین منابع آب شیرین برای مردم شهرها و روستاها
- تنظیم جریان منابع آبی
- حفظ کیفیت آب
- حفاظت از منابع طبیعی(آب، خاک و پوشش گیاهی) جهت تامین معیشت مردم محلی
- تامین انرژی(به عنوان مثال انرژی حاصل از آب)
- حفاظت از تنوع زیستی و احیای آن
جنگل ها و درختان نقش مهمی در فرآیندهای هیدرولوژیکی در حوضه های آبخیز ایفا می کنند و حدود هفتاد درصد منابع آب شیرین موجود در جهان برای نیازهای شرب، کشاورزی، صنعتی و زیست محیطی، آبهای حوضه جلگه ای و کوهستانی به کمک آن ها فراهم می شود.
اثرات مخرب جنگل زدایی بر منابع طبیعی
اما با این وجود خدمات جنگل ها و دیگر حوضه های آبخیز اطراف آن ممکن است توسط جنگل زدایی، تغییر در سیستم های کشاورزی، رشد و توسعه بیش از حد اتوبان ها و جاده ها، آلودگی و از بین رفتن گیاهان بومی تحت تاثیر قرار گیرد. همچنین ممکن است به آن ها از طریق بلایای طبیعی همچون آتشفشان و سیلاب های سهمگین خسارات جبران ناپذیری وارد شود.
به همین دلیل از بین رفتن جنگل ها و این حوضه های آبخیز اثرات منفی قابل توجهی دارد که به طور بالقوه منجر به فرسایش و کاهش بهره وری خاک، افزایش میزان رسوب ته نشین شده در رودخانه ها، مخازن و سواحل، افزایش رواناب های فصلی و سیلاب ها، کاهش نفوذ پذیری آب به دل سفره های زیر زمینی، کاهش کیفیت آب، از دست رفتن زیستگاه طبیعی آبزیان و از بین رفتن تنوع زیستی شود.
مدیریت آبخیزداری که به عنوان یک اقدام انسانی برای اطمینان پذیری استفاده پایدار از منابع طبیعی در حوضه های آبخیز تعریف می شود، تلاش می کند تا بهترین راه حل ها را برای این تهدیدات فراهم کند.
مدیریت حوضه آبخیز مفهومی نزدیک به جنگل را تداعی می کند؛ برای مثال، حذف بی رویه جنگل ها در اروپا و آمریکای شمالی قبل از دهه ۱۹۵۰ تغییرات قابل توجهی در رژیم های هیدرولوژیکی حوضه های آبخیز مهم ایجاد کرد که منجر به فرسایش و خطرات فرسایشی شدید خاک شد.
به همین دلیل شناخت رابطه بین استفاده از زمین های بالادستی حوضه های آبخیز و عملکرد و کیفیت آب، منجر به توسعه مفاهیم مدیریت آبخیزداری در کشورها شده است.
مدیریت آبخیزها با هدف حفظ خدمات زیست محیطی – به ویژه خدمات هیدرولوژیکی – توسط حوضه های آبخیز سبب کاهش اثرات منفی پایین دست رودخانه ها می شود و در عین حال به افزایش بهره وری منابع و بهبود معیشت محلی می انجامد.
اهداف اجرای عملیات آبخیزداری در جهان
روابط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی گوناگونی بین قسمت های بالا و پایین یک حوضه آبخیز جریان دارد، به همین دلیل توجه به این ارتباط ها یکی از اصول کلیدی آبخیزداری است.
عمده اهداف اجرای فعالیت‌های آبخیزداری موارد زیر را شامل می شود:
- مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز؛
- کاهش فرسایش خا ک و رسوب دهی؛
- کنترل هرز آب‌ها؛
- تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی؛
- کاهش سیل خیزی و بهره‌وری بهینه از نزولات آسمانی؛
- ارتقا ی آگاهی عمومی و توسعه مشارکت مردم؛
- توسعه فعالیت‌های مطالعاتی؛
- تعیین ضوابط و استانداردها و ارزیابی اثرات اقدامات؛
- تهیه برنامه جامع اصلاح کاربری و بهره‌برداری بهینه از اراضی و…
منبع: فائو
۱- مقدار … متر مکعب از آبی که بیش از۹۵% از آبی است که دربارندگی ها باعث جاری شدن سیل و طغیان رودخانه در بخش محمله شهرستان خنج استان فارس می شود از محلی به نام بیدزرد در بالادست روستای ابوالفضل (ع) دهستان چاه طوس بخش محمله شهرستان خنج استان فارس جاری می شود آرزوی اینجانب از کودکی این بوده است تا جلو مقدار … متر مکعب آبی را که بیش از ۹۵% از آبی است که در بارندگی ها باعث جاری شدن سیل و طغیان رودخانه دربخش محمله شهرستان خنج استان فارس می شود را در محلی به نام تنگه بیدزرد در بالادست روستای ابوالفضل (ع) دهستان چاه طوس بخش محمله شهرستان خنج استان فارس را با احداث بندی (سدی) خاکی بگیرم اینجانب از اینکه مقدار … متر مکعب از آبی که بیش از ۹۵% از آبی است که در بارندگی ها باعث جاری شدن سیل و طغیان رودخانه در بخش محمله شهرستان خنج استان فارس می شود سهم خلیجی می شود که می خواهند نام آن را به جای فارس به نام جعلی عربی تبدیل کنند ناراضی هستم اینجانب حتی راضی نیستم تا سرریز مقدار … متر مکعب از آبی که بیش از ۹۵% از آبی است که در بارندگی ها باعث جاری شدن سیل و طغیان رودخانه در بخش محمله شهرستان خنج استان فارس می شود که از محلی به نام بیدزرد در بالادست روستای ابوالفضل (ع) دهستان چاه طوس بخش محمله شهرستان خنج استان فارس جاری می شود سهم خلیجی شود که می خواهند نام آن را به جای فارس به نام جعلی عربی تبدیل کنند اینجانب در نظر دارم با تغییر مسیر سرریز مقدار … متر مکعب از آبی که بیش از ۹۵% از آبی است که در بارندگی ها باعث جاری شدن سیل و طغیان رودخانه در بخش محمله شهرستان خنج استان فارس می شود که از محلی به نام بیدزرد در بالادست روستای ابوالفضل (ع) دهستان چاه طوس بخش محمله شهرستان خنج استان فارس جاری می شود را سهم دریاچه فصلی در شهر خنج ازشهرستان خنج استان فارس نمایم. بعد از آن روستای ابوالفضل (ع) دهستان چاه طوس بخش محمله شهرستان خنج استان فارس را می توان به مقصد فصل های پائیزی و زمستانی مسافران از سراسر کشور و فصل های بهار و تابستان پرمحصول تبدیل کرد.
۲- آرزوی اینجانب از تاریخ ۱۳۷۰/۱۲/۲۲ تا تاریخ ۱۳۷۶/۰۷/۳۰ که کارمند اداره آب و فاضلاب شهری بخش خنج شهرستان لارستان شرکت آب و فاضلاب شهری استان فارس بوده ام یا از تاریخ ۱۳۷۶/۰۸/۰۱ تا تاریخ ۱۳۸۸/۱۲/۱۲ که کارمند شرکت آب و فاضلاب شهری کلان شهر شیراز بوده ام یا از تاریخ ۱۳۸۸/۱۲/۱۳ تا هم اکنون که کارمند امور آب و فاضلاب شهری شهر صدرا شرکت آب و قاضلاب شهری کلان شهر شیراز هستم یا درآینده که دوست دارم تا کارمند امور آب و فاضلاب شهرستان خنج شرکت آب و فاضلاب استان فارس باشم آرزویم پیگیری احداث تصفیه خانه فاضلاب شهری برای شهرهای خنج و فیشور(شهرهای واقع دراطراف دریاچه فصلی کفه خنج) بوده است آرزویم پیگیری احداث تصفیه خانه فاضلاب روستایی برای روستاهای واقع دراطراف دریاچه فصلی کفه خنج بوده است چون با آب مناسبی که از تصفیه فاضلاب شهرها و روستاهای اطراف دریاچه فصلی کفه خنج به دست می آید می شود کمربند سبزی را به طول ۱۸ کیلومتر و عرض ۸ کیلومتری دراطراف مساحت ۱۳۰ کیلومتری اطراف دریاچه فصلی کفه خنج احداث کرد و شهر خنج را به مقصد فصل های پائیزی و زمستانی مسافران از سراسر کشور و فصل های بهار و تابستان پرمحصول تبدیل کرد.
امام علی (ع) می فرمایند : کسی که آب و خاک یعنی نیروی طبیعی دارد و نیروی انسانی خود را برای بهره برداری به کار نمی بندد و با فقر و گدایی می گذراند نفرین و لعنت بر او باد.
دو نوع زمین خوار در کشور ایران وجود دارد ۱- یکی شخص یا اشخاصی که نتواند یا نتوانند به موقع و به اندازه رشوه خود را به کارکنان (الف – اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان … ب – اداره اجازه برداشت آب از زیر زمین در شهرستان … پ – اداره واگذاری زمین برای توسعه کشاورزی در شهرستان … ت – اداره ثبت اسناد املاک در شهرستان … بپردازد یا بپردازند ۲- یکی شخص یا اشخاصی که نتواند یا نتوانند به موقع و به اندازه رشوه خود را به الف – اداره شهرسازی شهرستان … ب – اداره روستا سازی شهرستان … پ – اداره ثبت اسناد املاک شهرستان …بپردازد یا بپردازند این شخص یا اشخاص از طرف مراجع مربوطه به عنوان زمین خوار به اداره دادگستری شهرستان … معرفی می شوند تا درس عبرتی شوند برای ملت بزرگ ایران