رتبه‌بندی ۳۵ بانک کشور بر اساس سود و زیان انباشته در سال ۹۴

رتبه بندی بانک ها و موسسات اعتباری بر اساس شاخص های مالی، اقدامی است که بایستی توسط نهادهای اعتبارسنجی و بخش نظارت بانک مرکزی انجام گرفته و به اطلاع عموم مردم برسد. با این حال، این کار تاکنون در کشور به صورت یکپارچه انجام نشده است.

مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد) در این زمینه بررسی هایی را انجام داده و به رتبه بندی بانک ها با استفاده از شاخص های مالی پرداخته است. در این سلسله گزارش ها، نتایج این رتبه بندی در شاخص های مختلف ارائه خواهد شد.

در گزارش های قبلی، به رتبه بندی بانک ها بر اساس شاخص کفایت سرمایه و همچنین صحت ادعای ورشکستگی بانک ها بر اساس شاخص مطرح شده در قانون تجارت پرداخته شد و بیان گردید که عمده اطلاعات ارائه شده توسط بانک ها در این زمینه بر اساس صورت های مالی سال ۹۴ است.

در این گزارش، به رتبه بندی بانک ها بر اساس شاخص سود (زیان) انباشته نسبت به سرمایه پرداخته خواهد شد.

سود و زیان انباشته، نشانگر میزان مطلوبیت عملکرد بانک

سود و زیان انباشته، نشان دهنده عملکرد اقتصادی یک بنگاه و شرکت بوده و از مهمترین شاخص هایی است که سرمایه گذاران و سهامداران برای تصمیم گیری در خصوص سرمایه گذاری در شرکت مدنظر خود، به آن مراجعه می کنند.

سود انباشته در حسابداری، به درصدی از سود یک شرکت سهامی اطلاق می شود که به صورت سود سهام، به سهامداران پرداخت نشده است و شرکت مورد نظر، برای سرمایه گذاری مجدد در فعالیت های اصلی اش یا پرداخت بدهی آن را نگه می دارد.

شرکتی که در انتهای سال مالی خود دارای سود انباشته است، در واقع نشان می دهد که در عملیات و فعالیت های خود با شکست مواجهه نشده است و امکان سرمایه گذاری و گسترش فعالیت های خود در سال های بعدی را هم دارد.

این در حالیست که شرکتهایی که زیان انباشته دارند، عملکرد نامطلوب و شکست خورده خود در اقتصاد را نشان می دهند به گونه ای که در سال آتی از حجم فعالیت های آنها کاسته می شود. بنابراین سود و زیان انباشته می تواند در کنار سایر شاخص ها، به عنوان شاخصی از عملکرد بنگاه مورد استفاده قرار گیرد.

بانکها نیز به عنوان یک شرکت فعال در اقتصاد (فارغ از تفاوت هایی که با بنگاه های اقتصادی دارند)، در اثر فعالیت ها و عملکردهای خود، با سود و زیان انباشته روبرو می شوند؛ اگر بانک ها درست سرمایه گذاری نمایند و نرخ سود پرداختی به سپرده گذاران خود را معقول و حساب شده محاسبه نمایند، سودده خواهند بود و در غیراینصورت، صاحب زیان خواهند شد.

برای بررسی این نسبت در بانک های مختلف، از آنجا که سرمایه بانکها و موسسات مالی با یکدیگر متفاوت است، بایستی، نسبت سود و زیان انباشته به سرمایه بانک و موسسه مالی را مورد محاسبه قرار داد و رتبه بندی و مقایسه بانک ها با یکدیگر را بر اساس این شاخص انجام داد تا عدد شاخص مورد بررسی، واقعیت بانک را بیشتر منعکس نماید.

۲۰ بانک کشور در سال ۱۳۹۴ سودده بوده اند

در ایران ۳۵ بانک و موسسه مالی (ایرانی) مجوز فعالیت دارند که اکثر آنها صورتهای مالی خود را برای سال مالی ۱۳۹۵ یا منتشر نکرده اند و یا برای دوره های مالی کمتر از یکسال منتشر نموده اند؛ اما عمده بانکها صورتهای مالی (ترازنامه) خود برای سال مالی منتهی به اسفندماه ۱۳۹۴ را افشا نموده اند، بنابراین در جدول و نمودار ارائه شده از آمار سال ۱۳۹۴ برای رتبه بندی بانکها استفاده شده است

بر اساس رتبه بندی انجام شده در شاخص مذکور با استفاده از آمارهای سال ۱۳۹۴، بانک کارآفرین مقام اول را به خود اختصاص داده است و به اندازه ۴۵ درصد از سرمایه خود در سال ۹۴ سود انباشته ایجاد کرده که در بین بانکها و موسسات مالی بهترین عملکرد است. موسسه اعتباری ملل، بانک خاورمیانه و بانک شهر نیز به ترتیب رتبه دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده اند.

در میان بانکها و موسسات مالی با سود انباشته، بانک رفاه کارگران با کمترین نسبت سود انباشته به سرمایه، به اندازه ۰.۰۳ رتبه بیستم را به خود اختصاص داده است. در واقع ۲۰ بانک در کشور از ۳۵ بانک، زیان انباشه نداشته و مقدار تعیین شده شان برای این شاخص مثبت می باشد.

۶ بانک اطلاعات خود را منتشر نکرده اند

همچنین ۶ بانک کشاورزی، مسکن، سپه، توسعه تعاون، ملی و موسسه اعتباری توسعه نیز به دلیل عدم شفافیت در این زمینه و عدم افشای اطلاعات خود، در این رتبه بندی حضور ندارند و اگر قرار باشد رتبه ای برای آنها در نظر گرفته شود، به دلیل عدم شفافیت آخرین رتبه ها به آنها اختصاص دارد.

۹ بانک زیان انباشته دارند

بر اساس بررسی های انجام شده، ۹ بانک در لیست بانک های با زیان انباشته نسبت به سرمایه قرار دارند که در این میان بانک گردشگری و بانک قرض الحسنه رسالت در انتهای نمودار هستند و وضعیت مناسبی در این شاخص ندارند.