به گزارش مسیر اقتصاد پس از اعلام خبر اقدام نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای افزایش وام ازدواج به ۱۵ میلیون تومان، بعضی مسئولین بانکی منابع بانک ها را برای این اقدام کافی ندانسته و بیان نمودند که در صورت این اقدام، صف وام ازدواج افزایش خواهد یافت.
این اظهارات در حالیست که در زمان افزایش وام ازدواج از ۳ به ۱۰ میلیون تومان و در زمانی که ۵۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۹۵ در صف دریافت این وام بودند نیز مسئولین بانکی، همین ادعا را مطرح کرده بودند.
با این وجود، تصویب و اجرای قانون مذکور و پس از آن اجرای طرح ضربتی و کاهش صف به کمتر از ۱۵۰ هزار نفر، نشان داد که ادعای مسئولین بانکی صحت نداشت.
در شرایط فعلی نیز برآوردهای کارشناسی نشان می دهد که در سال آتی، بانک ها حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان سپرده قرض الحسنه جدید دارند که امکان وام دهی از طریق آن فراهم است.
لذا با در نظر گرفتن اعطای وام ازدواج به ۱ میلیون نفر، تنها نیمی از این منابع مردمی برای وام ازدواج ۱۵ میلیون تومانی به کار گرفته خواهد شد؛ در نتیجه منابع قرض الحسنه بانکی برای اعطای وام ازدواج کفایت می کند.
۳۰ هزار میلیارد تومان منابع جدید قرض الحسنه چگونه تامین می شود؟
بررسی ها نشان می دهد که سه منبع برای تامین منابع وام ازدواج ۱۵ میلیون تومان و دیگر مصارف قرض الحسنه از طریق سپرده های قرض الحسنه مردم در نظام بانکی وجود دارد:
۱- افزایش منابع قرض الحسنه پس انداز بانک ها
نقدینگی کشور هر سال در حال افزایش است و این افزایش در حساب های شبکه بانکی اعم از قرض‌الحسنه و موعددار نمایان می شود. برای مثال نقدینگی کشور تا پایان سال ۱۳۹۵ نسبت به سال قبل ۲۳.۲ درصد رشد داشت؛ طبق آمار بانکی مرکزی منابع قرض الحسنه جاری و پس انداز (پس از کسر ذخیره قانونی) نیز در این سال به ترتیب ۲۲.۳ و ۲۴.۳ درصد رشد یافت.
طبق آمارهای منتشر بانک مرکزی میزان منابع قرض‌الحسنه پس‌انداز تا پایان مهرماه سال جاری برابر ۵۳ هزار میلیارد ثبت شده است اگر فرض شود میزان رشد این منابع در سال آتی حداقل حدود ۲۰ درصد باشد، ۱۰ هزار میلیارد تومان سپرده قرض الحسنه جدید در نظام بانکی وجود خواهد داشت که امکان اعطای وام از طریق آن وجود دارد.
۲- بازپرداخت تسهیلات قرض الحسنه شبکه بانکی
وام های قرض الحسنه ای که بانک‌ها به متقاضیان پرداخت می کنند طی گذشت چند سال به شبکه بانکی بازمی‌گردد. طبق اظهارات مقامات بانک مرکزی هر سال حدود ۲۰ درصد این منابع باز می گردد.
با توجه به اینکه میزان تسهیلات قرض الحسنه شبکه بانکی تا پایان مهرماه سال جاری برابر ۵۴ هزار میلیارد تومان می باشد، لذا برای سال آتی حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان اقساط توسط تسهیلات‌گیرندگان به شبکه بانکی بازمی‌گردد که منابع جدید در اختیار بانک ها برای اعطای وام قرض الحسنه خواهد بود.
۳- سپرده های قرض الحسنه جاری
در سال های گذشته بانک‌ها به دلیل وجود خلا قانونی، منابع قرض الحسنه جاری را که با هزینه تقریبا صفر جذب نموده بودند، در ارائه تسهیلات سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می دادند و برای اعطای وام قرض الحسنه استفاده نمی کردند. اما مجلس در قانون بودجه سال ۱۳۹۵ با تصویب وام ازدواج ۱۰ میلیون تومانی، سپرده های جاری شبکه بانکی را به عنوان یکی از دو منبع تامین منابع اعطاء این تسهیلات قرض الحسنه در نظر گرفت.
طبق آمار شفاف بانک مرکزی میزان منابع قرض الحسنه جاری شبکه بانکی تا مهرماه ۱۳۹۶ پس از کسر ذخیره قانونی برابر ۹۵.۵ هزار میلیارد تومان می باشد که تنها با در نظر گرفتن ۱۰ درصد این منابع، می توان حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان برای اعطای وام قرض الحسنه پیش بینی نمود.
برای افزایش وام ازدواج نیازی به تامین اعتبار توسط دولت نیست
پیش از این نیز یک منبع آگاه بانکی در گفتگو با مسیر اقتصاد در خصوص عزم مجلس برای افزایش وام ازدواج به ۱۵ میلیون تومان با بازپرداخت ۵ ساله گفت: این اقدام در صورت انجام باید مشروط به پیگیری بانک مرکزی شود.
وی افزود: بانک مرکزی نشان داد که می تواند بانک ها را ملزم به اجرای قانون کند اما اگر پیگیری نکند بانک ها مایلند منابع قرض الحسنه مردم نزد خود را در امور دیگری صرف کنند.
این مسئول تاکید کرد: منابع قرض الحسنه لازم برای اعطای وام ازدواج ۱۵ میلیون تومانی در بانک ها وجود دارد و برای این اقدام نیازی به تامین اعتبار توسط دولت نیست.
