افزایش ۵۰ درصدی تولید اتیلن آمریکا تا سال ۲۰۳۵

مسیراقتصاد/ صنعت پتروشیمی آمریکا یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین صنایع این کشور است و در اقتصاد آمریکا نقش حیاتی دارد. صنعت پتروشیمی آمریکا به واسطه کشف منابع شیل و دسترسی به منابع گازی اتان، میزان تولید اتیلن و محصولات زنجیره ارزش آن را به شکل قابل توجهی افزایش داده است.

 سهم ۳۹ درصدی اتیلن از سبد محصولات پایه پتروشیمی آمریکا

در میان محصولات پایه پتروشیمی، اتیلن بیشترین ظرفیت تولید را در آمریکا دارد. ظرفیت تولید محصولات پایه پتروشیمی در آمریکا ۱۰۸ میلیون تن در سال است که مطابق نمودار زیر، ۳۹ درصد آن به اتیلن و ۲ درصد آن به تولید بوتادین اختصاص دارد. علت اصلی این موضوع، کشف منابع شیل و توسعه زیرساخت‌های استفاده از گاز اتان در صنعت پتروشیمی این کشور است. به صورت کلی بازده تولید اتیلن حاصل از کراکینگ نفتا، بین ۲۹ تا ۳۴ درصد است؛ در حالی که کراکینگ اتان ۸۰ تا ۸۴ درصد اتیلن تولید می‌کند. با توجه به بازده بالای تولید اتیلن از اتان و رشد قابل توجه تولید اتان در آمریکا، کراکینگ اتان روشی مقرون به صرفه‌ و کارآمد برای تولید اتیلن این کشور است.

کراکرهای بخار آمریکا در سال ۲۰۲۰، ۱.۸۱ میلیون بشکه در روز خوراک اتان دریافت کردند

تولید اتان در آمریکا از سال ۲۰۱۳ رشد قابل توجهی داشته و در آوریل ۲۰۲۳ به رکورد ۲.۷ میلیون بشکه در روز رسیده است. به این واسطه، صنعت پتروشیمی آمریکا ظرفیت تولید اتیلن را از ۲۷ میلیون تن در سال ۲۰۱۳، به بیش از ۴۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ افزایش داد. این رشد ظرفیت اتیلن باعث شد که تقاضای داخلی برای اتان به‌عنوان خوراک از ۹۶۰  هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۳ به ۱.۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ افزایش یابد.

در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۲، با بهره‌برداری از سه کراکر بخار جدید بای‌استار^[۱] و ونتورس^[۲] در تگزاس و صنایع شیمیایی آلپاچیای شل^[۳] در پنسیلوانیا ظرفیت تولید اتیلن در این کشور به ۴۳.۵ میلیون‌تن در سال رسید. این افزایش ظرفیت اتیلن باعث شد تقاضای اتان در آمریکا به ۲.۱ میلیون بشکه در روز تا سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۲ برسد.

میزان تولید اتیلن آمریکا در سال ۲۰۲۲ به ۳۶ میلیون تن رسیده است

نکته قابل تأملی که در تولید اتیلن آمریکا وجود دارد این است که اکثر ظرفیت‌های کراکینگ پتروشیمی آمریکا که پس از سال ۲۰۱۲ ساخته شده‌اند، تنها می‌توانند از اتان به‌عنوان ماده اولیه استفاده کنند، به این معنی که قیمت بالای اتان می‌تواند تولید اتیلن را کاهش دهد.

طبق گزارش بلومبرگ فاینانس، قیمت اتان از نیمه سال ۲۰۲۱ تا نیمه سال ۲۰۲۲ تقریباً دو برابر شد و از ۵.۶۵ دلار در هر میلیون بی‌تی‌یو ^[۴] به ۹.۶۷ دلار در هر میلیون بی‌تی‌بو رسید. این موضوع، میزان تولید اتیلن آمریکا در سال ۲۰۲۱ را مقداری کاهش داد. در اواخر سال ۲۰۲۲ همزمان با کاهش قیمت اتان و روند افزایشی تقاضای اتیلن به دلیل کنترل وضعیت کرونا، میزان تولید اتیلن آمریکا دوباره افزایشی شد و مطابق نمودار زیر به ۳۶ میلیون تن رسید.

در چشم‌انداز کوتاه‌مدت، پیش‌بینی می‌شود که مصرف داخلی اتان آمریکا در سال‌ ۲۰۲۴ در حدود ۲.۱ میلیون بشکه در روز و مشابه سال ۲۰۲۲ باقی بماند و طرح‌های جدید کراکربخار صنعت پتروشیمی آمریکا زودتر از موعد تکمیل نشود. اما در بلند مدت پیش‌بینی می‌شود که تقاضای اتیلن آمریکا تا سال ۲۰۳۵ حدود ۵۱ درصد رشد کند و ظرفیت تولید اتیلن داخلی آمریکا تا سال ۲۰۳۵ نزدیک به ۵۰ درصد افزایش یابد.

توسعه کراکرهای بخار اتان، موجب کمبود بوتادین در آمریکا می‌شود

بوتادین، یک محصول پایه پتروشیمی است که عمدتا به عنوان محصول جانبی در تولید اتیلن با استفاده از خوراک نفتا حاصل می‌شود. میزان تقاضای بوتادین آمریکا همچون اتیلن، روند روبه رشدی دارد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد میزان تقاضای بوتادین آمریکا که در سال ۲۰۲۲ به حدود ۲.۵۵ میلیون تن رسیده است با نرخ رشد ترکیبی سالانه ۴.۷۹ درصد رشد کند و تا سال ۲۰۳۲ به ۴.۰۵ میلیون تن در سال برسد.

غفلت ایران از بازار ۲۵ میلیارد دلاری بوتادین و زنجیره ارزش آن

اما به دلیل اینکه آمریکا کراکرهای خود را مبتنی‌ بر خوراک اتان طراحی کرده است، نمی‌تواند بوتادین مورد نیاز خود را تأمین کند. به همین دلیل این کشور ناچار است بوتادین و محصولات پایین‌دستی آن را از طریق واردات تأمین کرده یا اینکه به دیگر روش‌های تولید بوتادین روی آورد.

منبع: گزارش پژوهشی اندیشکده اقتصاد مقاومتی با موضوع «ارزیابی الگوی توسعه زنجیره ارزش اتیلن و بوتادین در ایران»

پی‌نوشت:

[۱] Baystar

[۲] Gulf Coast Growth Ventures

[۳] Shell Chemical Appalachia

[۴] MMBtu : میلیون واحد حرارتی بریتانیا

انتهای پیام/ انرژی