به گزارش مسیر اقتصاد شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی به منظور رصد و پایش اقتصاد مقاومتی در کشور و در ادامه‌ی برگزاری چهار همایش اقتصاد مقاومتی، «پنجمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی» را با موضوع «انرژی، پیشران اقتصاد ایران» در بهمن ماه سال جاری برگزار می نماید.
این همایش معتبرترین رویداد اقتصاد مقاومتی در سطح کشور است که سالانه برگزار می شود و در آن به بررسی و پایش مهمترین مسائل مرتبط با اقتصاد مقاومتی به عنوان الگوی اقتصادی کشور پرداخته خواهد شد.
در همین راستا، گفتگویی با پرویز غیاث الدین دبیر سندیکای شرکت های تولید کننده برق انجام شده که در ادامه آمده است.
همایش سالانه اقتصاد مقاومتی تریبون مسائل مهم کشور
سوال: شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی هر سال در پایان بهمن ماه هم زمان با سالروز ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، همایش سالانه ای را به منظور رصد و پایش اقتصاد مقاومتی در کشور، تقویت پایه های علمی و پژوهشی اقتصاد مقاومتی و ارائه پیشنهادهای عملیاتی برای تحقق اقتصاد مقاومتی برگزار می کند. به نظر شما این همایش های سالانه تا چه میزان می تواند به پیشرفت اقتصاد کشور و تحقق اقتصاد مقاومتی کمک کند؟
پاسخ: همایش سالانه اقتصاد مقاومتی تریبونی مهم برای معرفی و برجسته کردن مسائلی است که دستگاه های اجرایی باید روی آن کار کنند. هر چه یک همایش بتواند مسائل مهم تر را برجسته کند، تحلیل های علمی-پژوهشی درباره مسائل انجام دهد و روی دستگاه های اجرایی اثرگذار باشد، موفق تر خواهد بود.
انرژی پیشران اقتصاد کشور است
سوال: امسال پنجمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی در زمینه انرژی و با عنوان انرژی، پیشران اقتصاد ایران برگزار خواهد شد. به نظر شما بخش انرژی چه جایگاهی در سیاست های اقتصاد مقاومتی و پیشرفت اقتصاد کشور دارد؟
پاسخ: همان طور که از نام گذاری همایش پیدا است، انرژی پیشران اقتصاد کشور است. در صورتی که بخش پیشران نتواند کار کند، بقیه قسمت ها هم عملا تعطیل می شوند. انرژی مهم ترین عامل توسعه اقتصادی است.
ضرورت ایجاد رگولاتوری برای تنظیم روابط بازیگران صنعت برق، نفت و گاز
سوال: موضوعات و محور های همایش امسال تا چه میزان دست بر روی نقاط پر اهمیت و استراتژیک حوزه انرژی گذاشته است؟
پاسخ: همه محورهای همایش بسیار خوب انتخاب شده است؛ ولی بحث انرژی محدود به این محورها نیست. البته اگر بخواهیم به صورت کلی نگاه کنیم، شاید عوامل دیگر را بتوان زیرمجموعه این محورها دانست. مثلا بحث ساختار اداره بخش انرژی، طیف وسیعی از مسائل از ادغام وزارت نفت و نیرو تا ایجاد ساختار خرده فروشی برق در کشور را در بر می گیرد و بستگی دارد که همایش چه قدر بتواند این مسئله را به صورت عمقی بررسی کند.
به عنوان مثال، زمانی که می خواهیم بخش خصوصی را در صنعت برق یا صنعت نفت و گاز فعال کنیم، پیش نیاز آن ایجاد رگولاتوری یا نهاد تنظیم گری است که بتواند روابط بین بازیگران را تنظیم کند. سال ها است است که بخش های زیادی از نیروگاه ها خصوصی شده اند یا بخش خصوصی در آنها سرمایه گذاری کرده است. حدود ۴۰ درصد از برق را دولت و ۶۰ درصد از آن را بخش خصوصی تامین می کند. دولت، خریدار انحصاری برق از شرکت های خصوصی است و به همین دلیل، قدرت چانه زنی برای بخش خصوصی وجود ندارد.
عدم توازن بین دخل و خرج در صنعت برق
سوال: مهم ترین مشکلات و چالش های کشور در حوزه اقتصاد برق چیست؟
پاسخ: چالش های کشور در بخش اقتصاد برق بسیار زیاد است. اولین چالش اقتصاد برق این است که هر یک از نهادهای کشور را بخواهند حمایت کنند، می گویند برق آن را مجانی کنیم. به عنوان مثال، اخیرا می گویند برق مدارس مجانی شود. اگر مجانی شود، هزینه تولید، انتقال و توزیع برق را چه کسی باید پرداخت کند؟ وزارت نیرو که توان این پرداخت را ندارد.
چالش دیگر این بخش، فرهنگ مصرف برق است. در مدرسه، به جای آموزش درست مصرف کردن، بد مصرف کردن را به دانش آموزان یاد می دهیم؛ یعنی به دانش آموز یاد می دهیم که می توانی از کلاس بیرون بروی و چراغ ها، کولر و بخاری روشن باشد. بعد از ظهر که مدرسه تعطیل می شود، سیستم گرمایش تا فردا صبح روشن باشد. زمانی که برق مجانی باشد، همه این کار را انجام می دهند. این عامل و عوامل دیگر سبب شده است که توازنی بین دخل و خرج در صنعت برق وجود نداشته باشد و قیمت تمام شده برق ۱.۵ برابر قیمت فروش آن شود.
تعرفه ها پایه اقتصاد برق است
بحث تعرفه ها نیز در صنعت برق بسیار مهم است و تعرفه ها پایه اقتصاد برق است. برق بسیاری از بخش ها رایگان است و یا با سوبسید توزیع می شود. به عنوان مثال در بخش صنایع، نمونه هایی را خدمت شما عرض می کنم.
صنعت فولاد یکی از مصرف کنندگان بزرگ برق است. این صنعت، برق را با سوبسید می خرد، ولی محصول خود را به قیمت جهانی می فروشد. زمانی که صنعت فولاد، محصول خود را به قیمت جهانی می فروشد، باید هزینه برق و گاز مصرفی خود را نیز به قیمت جهانی پرداخت کند.
همین مسئله در مورد صنعت پتروشیمی نیز وجود دارد. برخی از کارخانجات می گویند، اگر اجازه واردات داشته باشیم، محصولات پتروشیمی را از خارج، ارزان تر از داخل کشور می خریم. همین مسئله در مورد صنایع مس و سیمان نیز وجود دارد.
تمام این صنایع با توجه به افزایش قیمت ارز، در حال صادارت محصولات خود هستند و حتی حاضر نیستند، ارز حاصل از صادراتشان را به قیمت نیمایی بفروشند. وقتی شما محصول خود را صادر می کنید و ارز آن را هم می خواهید در بازار آزاد بفروشید، لا اقل، پول برق آن را نیز به قیمت جهانی پرداخت کنید؛ نه قیمت تقریبا رایگان.
عدم توسعه صنعت برق مطابق برنامه
از دیگر مشکلات صنعت برق این است که توسعه آن مطابق برنامه پیش نرفت و در حال حاضر، چه در تولید، چه در انتقال و چه در توزیع، بسیار عقب تر از برنامه است. بخش زیادی از شبکه برق شامل نیروگاه ها و خصوصا شبکه توزیع، فرسوده هستند و بازسازی نشده اند. بخشی از نیروگاه های ما سال ها از زمان بازنشستگی شان گذشته است. شما وقتی نیروگاه با راندمان ۲۰ درصد را سر پا نگه می دارید، عملا دارید انرژی را تلف می کنید. نه تنها انرژی را تلف می کنید، بلکه آب را نیز تلف می کنید؛ آن هم در کشوری که مشکل آب دارد. مصرف آب نیروگاه های امروزی در مقایسه با نیروگاه های قدیمی بسیار ناچیز است.
این در حالی است که امکان بازنشستگی نیروگاه های قدیمی اصلا برای وزارت نیرو وجود ندارد. چون وزارت نیرو به دنبال آن است که اگر در یک کارخانه، یک دیزل ژنراتور یک مگاواتی هم وجود دارد، در تابستان کار کند؛ چه برسد به این که یک نیروگاه ۳۰۰-۲۰۰ مگاواتی عملا فرسوده را بخواباند.
نیروگاه های فرسوده وجود دارد، شبکه فرسوده است، تعداد حوادث شبکه کم نیست و عامل خیلی از خاموشی ها کمبود تولید نیست.
صنعت برق نیازمند سرمایه گذاری است
از دیگر چالش های صنعت برق این است که این صنعت به شدت، نیاز به سرمایه گذاری دارد. بخشی از این سرمایه گذاری باید توسط دولت انجام شود که با این بودجه ها عملا امکان سرمایه گذاری برای وزارت نیرو وجود ندارد. سرمایه گذاری در صنعت برق برای بخش خصوصی نیز جذابیتی ندارد؛ زیرا مطالبات بخش خصوصی پرداخت نشده و در حال ورشکستگی است. بنابراین سرمایه گذار جدید وقتی حال و روز سرمایه گذار قبلی را می بیند، عملا از سرمایه گذاری منصرف می شود. جذب سرمایه گذاری خارجی هم کار بسیار سختی شده است.
پینوشت:
اخبار و اطلاعات پنجمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی از طریق سایت همایش قابل دسترسی است.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
