در حال حاضر نحوه قیمت گذاری انرژی به گونه ای است که هرچقدر مصرف مشترکین بیشتر باشد، میزان یارانه پنهانی که دولت بابت آنها پرداخت می‌کند نیز بیشتر خواهد بود.
به گزارش مسیر اقتصاد بررسی ها نشان می دهد که دولت در سال ۹۵ به مشترکین پرمصرف ۹۰۰ هزار تومان، اما به مشترکین کممصرف ۱۴۰ هزار تومان یارانه پنهان برق پرداخت کرده است.
این نوع قیمت‌گذاری نه تنها باعث ترویج مصرف‌گرایی است، بلکه باعث توزیع ناعادلانه یارانه بین مردم و ظلم به مشترکین کممصرف می شود.
یارانه پنهان چیست؟
همانطور که در یادداشت «چرا دولت به مشترکین پرمصرف خانگی برق ارزان می‌دهد؟» بیان شده است، قیمت تمام شده برای هر کیلووات‌ساعت تولید برق در کشور با احتساب هزینه سوخت حدود ۲۸۰ تومان است؛ در حالی که حتی پرمصرف‌ترین مشترکین برق خانگی به طور میانگین حداکثر ۱۸۰ تومان برای هر کیلووات ساعت برق می پردازند. این اختلاف قیمت به صورت یارانه برق پرداخت میشود که به یارانه پنهان معروف است.
پرمصرف‌ها ۶ برابر کم مصرف ها یارانه پنهان می گیرند
در جدول زیر میزان متوسط قبض هر یک از مشترکین هفت پله برق و میزان متوسط یارانه پرداختی توسط دولت برای هر مشترک در سال ۹۵ محاسبه شده است:
همانطور که مشاهده می شود با افزایش مصرف برق، میزان بهره مندی از یارانه پنهان نیز افزایش یافته است. مطابق نمودار زیر در سال ۹۵ مشترکینی که مصرف برق آنها بیش از الگوی مصرف بوده و جزو مشترکین پرمصرف به حساب می آیند، حدود ۹۰۰ هزار تومان یارانه پنهان دریافت کرده اند. در حالی که مشترکین کم مصرف حدود ۱۴۰ هزار تومان یارانه پنهان برق دریافت کرده اند.
این نحوه توزیع یارانه پنهان برق، ناعدالتی واضحی است در حق مشترکین کممصرف که علاوه بر بی عدالتی در توزیع یارانه، مصرف گرایی در جامعه را ترویج می کند.
بی عدالتی در توزیع یارانه حامل‌های انرژی
دولت به کلیه حامل‌های انرژی از جمله بنزین، گاز، گازوئیل، برق و … یارانه پنهان پرداخت می‌کند. حتی مشترکین پرمصرف گاز ۹ برابر بیشتر از مشترکین کممصرف یارانه می گیرند. لذا این بی عداتی در توزیع یارانه حامل‌های انرژی در سایر حامل‌های انرژی نیز دیده میشود.
دولت اختلاف قیمت تولیدی یا وارداتی حامل‌های انرژی با قیمت فروخته شده به مردم را از منابع ملی و ثروت ملی پرداخت می‌کند. نباید ساختار قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی طوری باشد که پرمصرف‌ها از یارانه پیشتری بهره ببرند. بلکه کلیه مردم به صورت یکسان بهره ببرند. این کار نیز با افزایش قیمت حامل‌های انرژی برای مشترکین پرمصرف امکان پذیر می‌باشد.
افزایش قیمت برق پرمصرف ها تنها راهکار توزیع عادلانه یارانه
دولت می‌باست در راستای توزیع عادلانه یارانه و ثروت ملی بین مردم، تعرفه پله‌های پرمصرف را افزایش دهد. با این کار نه تنها عدالت در توزیع یارانه رعایت میشود، بلکه مشترکین پرمصرف را به رعایت الگوی مصرف ترغیب نموده و نیز امکان دسترسی به برق بیشتر برای صنعت و تولید و صادرات را فراهم می کند.
