به گزارش مسیر اقتصاد اعضای اتحادیه پتروشیمی اروپا[۱] در نشست اخیر وین، وضعیت صنعت پتروشیمی اروپا را در سال ۲۰۲۴، بسیار نامناسب پیش‌بینی کردند. بر اساس این پیش‌بینی چشم‌انداز سال ۲۰۲۴ برای بسیاری از تولیدکننده محصولات پایین‌دستی پتروشیمی در اروپا نا امید کننده است.
میزان تولید نفتای اروپا به کمترین میزان در ۵۰ سال گذشته رسیده است
تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی اروپایی به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی که تولید داخلی را بسیار پرهزینه کرده است، تولید محصولات پایه پتروشیمی را کاهش داده و واردات بسیاری از محصولات نهایی همچون فوم، رنگ و رزین را افزایش داده و عملا تولید داخلی خود را با واردات جایگزین کرده‌اند.
همانطور که در نمودار زیر نشان داده شده است، میزان تولید و مصرف نفتا که خوراک اصلی صنعت پتروشیمی اروپا است، به پایین ترین حد خود در ۵۰ سال گذشته رسیده است و نسبت به دوران اوج خود بیش از ۴۰درصد کاهش یافته است. براساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی، میزان مصرف نفتا در سال جاری به پایین‌ترین حد خود در ۴۸ سال اخیر رسیده و در حدود ۳۴.۲ میلیون‌تن در سال است. آخرین باری که صنایع پتروشیمی اروپا، این میزان خوراک صنایع پتروشیمی را تولید کردند، در سال ۱۹۷۵ و پایان جنگ ویتنام بود. این روند نزولی در سال ۲۰۲۴، شدت بیشتری پیدا می‌کند و درواقع، صنعت پتروشیمی اروپا رو به زوال است.
تعطیلی کراکرهای بخار اروپا در سال ۲۰۲۴ قطعی به نظر می‌رسد
در حال حاضر، کراکرهای بخار اروپا، با نرخ‌های غیر اقتصادی فعالیت می‌کنند. به دلیل هزینه‌های بالای فرآیند کراکینگ، شرکت‌های تولیدکننده محصولات پایه پتروشیمی، معمولا باید با بیشترین ظرفیت خود فعالیت کنند. اگر میزان تولید این واحدها به کمتر از ۹۰ درصد برسد، موجب نگرانی شرکت، اگر کمتر از ۸۵ درصد باشد، بسیار بد و اگر کمتر از ۸۰ درصد باشد، فاجعه است. اما در سه ماهه اخیر، کراکرهای بخار اروپا با ۶۵ تا ۷۵ درصد ظرفیت فعالیت کرده و زیان‌ده بودند.
صنعت پتروشیمی، ذاتا انرژی بر است و نیاز به نفت و گاز، هم به عنوان خوراک و هم به عنوان سوخت، دارد. در حال حاضر قیمت گاز طبیعی در اروپا پنج برابر آمریکا است. به همین دلیل خرید مواد پایه پتروشیمی همچون اتیلن، ماده اولیه تولید پلی‌اتیلن و پلاستیک‌ها، از آمریکا نسبت به پالایش نفت و تولید نفتا و اتیلن در اروپا ارزش بیشتری دارد.
درنتیجه، واردات محصولات نهایی به جای تولید محصولات پتروشیمی ارزش اقتصادی بیشتری دارد و با ادامه این روند تعطیلی کامل کراکرهای بخار اروپا در سال ۲۰۲۴، قطعی به به نظر می‌رسد. به صورت کلی، دشوار است که صنعت پتروشیمی اروپا، قدرت قبلی خود را بازیابی کند و این موضوع در کوتاه مدت بسیار بعید به نظر می‌رسد.
تراز تجاری محصولات پتروشیمی اروپا از ۴۰ به ۲.۵ میلیارد دلار رسیده است
بر اساس داده‌های آژانس محیط زیست اروپا، یک فرد اروپایی سالانه حدود ۱۵۰ کیلوگرم پلاستیک مصرف می‌کند که این میزان بیش از دوبرابر میانگین مصرف جهانی ۶۰ کیلوگرمی است. پلاستیک نقش مهمی در صنایع پایین دستی اروپا دارد و به علت کاهش تولید، شرکت‌های پایین دستی پتروشیمی اروپا برای تأمین نیاز داخلی، در حال افزایش واردات محصولات پتروشیمی هستند.
به طورکلی، واردات محصولات پتروشیمی، مخصوصا محصولات نهایی و پایین‌دستی این صنعت به اروپا در سال گذشته، بیش از ۶ درصد افزایش یافته است. البته میزان واردات برخی محصولات افزایش بسیار بیشتری داشتند. به عنوان نمونه واردات اتانول به اروپا در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱، ۶۲ درصد افزایش یافته است.
این موضوع در نهایت منجر به فرسایش تراز تجاری و در نهایت از دست دادن شغل و امنیت انرژی اروپا خواهد شد. در سال ۲۰۱۹، تراز تجاری محصولات پتروشیمی اروپا با کشورهای جهان در حدود ۴۰ میلیارد دلار بود اما این مقدار در سال ۲۰۲۳، به ۲.۵ میلیارد دلار رسید. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این میزان در سال ۲۰۲۴، بسیار کمتر شود و چشم‌انداز مثبتی برای صنعت پتروشیمی اروپا وجود نداشته باشد.
منابع:
پی‌نوشت:
[۱] EPCA
انتهای پیام/ انرژی
