به گزارش مسیر اقتصاد صنعت برق هند به دلیل شرایط جغرافیایی و همچنین جمعیت بسیار بالای این کشور و به تبع آن نیاز شدید این کشور به تامین برق در بخش‌های خانگی، صنعت و تجاری، بسیار استراتژیک است و اهمیت بالایی در نظام حکمرانی و سیاستگذاری‌های کلان این کشور دارد.
تجارت و خرید و فروش برق در بستر بورس در هند
قانون برق هند[۱] مبنای سیاستگذاری و همچنین تنظیم گری صنعت برق این کشور به شمار می‌رود. در این قانون برای بخش‌های مختلف صنعت برق به تفکیک تولید، انتقال، توزیع و فروش، مفاد قانونی متعددی مطرح و بیان شده است. همچنین در بخش فروش و تجارت برق نیز این امکان در بستر بورس برق در این کشور مهیا شده است. در واقع تمامی شرکت‌هایی که دارای پروانه رسمی از وزارت نیرو هند هستند، حق فروش برق تولیدی خود در بورس برق را دارند.
لازم به ذکر است شرکت‌های فعال در صنعت برق هند در صورت داشتن شرایط مناسب جهت کسب پروانه خرید یا فروش برق، امکان حضور در بازار تجارت برق این کشور را دارند. این بازار که تحت عنوان بورس برق از آن یاد میشود در واقع بازاری مجزا جهت افزایش رقابت در صنعت برق این کشور به حساب می‌آید.
شرایط حضور و فعالیت در بخش تولید صنعت برق هند
حضور شرکت‌های دولتی و خصوصی مختلف جهت فعالیت در بخش تولید صنعت برق در هند بر طبق قانون ملی برق این کشور امری بلا مانع است. البته ظرفیت تولید شرکت‌ها میبایست مطابق با مقررات باشد و در صورت بیشتر بودن از حد مجاز اعلام شده، میبایست مجوزهای لازم را جهت فعالیت کسب کند. به عنوان مثال در بخش انرژی برق آبی، اگر پروژه‌ای به سرمایه گذاری بیش از میزان اعلام شده از سوی اداره مرکزی صنعت برق هند، نیاز داشته باشد، میبایست مجوز و تاییدیه فعالیت خود را از این اداره جهت فعالیت دریافت کند.
همچنین شرکت‌های خصوصی نیز می‌توانند اقدام به راه اندازه نیروگاه‌های بادی، خورشیدی، زغال سنگ و … جهت فعالیت در صنعت برق این کشور کنند. اما احداث نیروگاه هسته‌ای جهت تولید برق هسته ای توسط نهادهای خصوصی در این کشور مانند دیگر کشورها ممنوع است و تنها نهادها و شرکت‌های وابسته به دولت هند در زمینه احداث نیروگاه هسته‌ای می‌توانند اقدام نمایند. داشتن سهم ۵۱ درصدی دولت در شرکت مربوطه که قصد احداث نیروگاه هسته‌ای در این کشور را دارد نیز از دیگر شرایط در این زمینه محسوب میشود.
نحوه اجرای پروژه‌ها در بخش انتقال صنعت برق هند
بخش انتقال صنعت برق هند به دو دسته بین ایالتی و فراایالتی یا ملی تقسیم بندی میگردد.
انتقال برق بین ایالتی، مستقیما توسط شرکت «شبکه برق هند[۲]» که در واقع یک شرکت کاملا دولتی که زیر نظر دولت این کشور فعالیت می‌کند، انجام میشود. پروژه‌های انتقال برق فراایالتی و در سطح ملی نیز توسط شرکت‌هایی که زیرنظر دولت‌های ایالتی هند فعالیت می‌کنند انجام میشود.
پروژه‌های انتقال برق در سطح ملی به ۲ طریق انجام می‌گیرد:
- از طریق مذاکره: در این حالت شرکتی که قصد اجرای پروژه‌ای را در بخش انتقال برق دارد، میبایست تعرفه انتقال خود را از طریق مذاکره با کمیسیون تنظیم گر برق مربوطه تعیین کند.
- از طریق مناقصه: در این حالت نیز شرکت‌های علاقمند به فعالیت در بخش انتقال و احداث پست‌های برق و … تعرفه انتقال پیشنهادی خود را اعلام و طی یک مناقصه رقابتی و استاندارد، مجری پروژه مذکور تعیین میگردد.
لازم به ذکر است برای پروژه‌های انتقال برق بین ایالتی نیز بر طبق قانون جامع برق هند، مجری انجام پروژه‌ها به مرور زمان میبایست از طریق مناقصه تعیین و انتخاب شده و جایگزین روش اول یعنی مذاکره با کمیسیون تنظیم گر برق شود.
پینوشت:
[۱] Electricity Act
[۲] Power Grid of India
منبع: کتاب تنظیم گری برق نوشته جان دوان
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
