به گزارش مسیر اقتصاد طبق اعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران در هفته های گذشته اولین ایکس‌ری پرسرعت برای مقابله جدی با ورود کالاهای قاچاق به کشور به گمرک بندر شهید رجایی رسیده و آزمایش های نهایی را پشت سر گذاشته است. [۱]
افزایش بیش از ۱۰ برابری سرعت اسکن با ایکس‌ری جدید
طبق اعلام گمرک این ایکس‌ری پیشرفته توانسته در تست های انجام شده به طور میانگین در هر ۳۵ ثانیه یک کانتینر را اسکن و اطلاعات آن را در اختیار ماموران گمرک قرار دهد. این در حالی است که ایکس‌ری های کم سرعت گمرک می توانند در هر ساعت بین ۶ تا ۱۰ دستگاه کامیون را اسکن نمایند.
علی بعیدی مفردنیا، معاون دفتر برنامه‌ریزی و امور بین الملل گمرک ایران در این خصوص گفت: این ایکس‌ری با قابلیت اسکن کانتینرهای عبوری تا سرعت ۶۰ کیلومتر می‌تواند محموله‌های بیشتری را با توجه به مدیریت ریسک گمرک بررسی و کنترل کند.
طبق اعلام این مقام مسئول تا به حال فقط دو دستگاه ایکس‌ری کم سرعت در گمرک شهید رجایی فعال بوده است. این درحالیست که گمرک شهید رجایی مهم ترین و فعال ترین گمرک کشور محسوب می شود.
گمرک دوغارون مقصد بعدی ایکس‌ری پر سرعت
طبق اعلام معاون برنامه ریزی گمرک اولین گمرک ایکس‌ری پرسرعت در گمرک شهید رجایی نصب شده و به زودی یک ایکس‌ری پر سرعت دیگر به گمرک ایران تحویل می شود که قرار است در گمرک دوغارون و در مرز افغانستان نصب شود.
اقدامات گمرک به منظور ساخت داخلی ایکس‌ری پرسرعت
طبق اعلام گمرک ایران قرارداد ساخت و خرید ۵ دستگاه ایکس‌ری کامیونی نیز با وزارت دفاع با هدف بهره گیری از توانمندی ها و تولیدات داخلی در ماه های گذشته منعقد شده است.
علاوه بر این گمرک ایران در اقدامی دیگر برای استفاده از توانمندی های بخش خصوصی جهت ساخت ایکس‌ری های پیشرفته کامیونی فراخوانی را منتشر کرده که شرکت های واجد شرایط انتخاب شده اند و مراحل نهایی انعقاد قرارداد با این شرکت ها انجام شده است.
توافق با سازمان انرژی اتمی جهت تولید یک دستگاه ایکس‌ری کامیونی پیشرفته نیز از دیگر اقدام های گمرک در این خصوص است.
ضرورت استفاده از دستگاه های ایکس‌ری در گمرکات کشور
گرچه سامانه جامع گمرکی با اتصال پایگاه‌های داده به یکدیگر امکان جعل اسناد را دشوار کرده، اما همچنان برخی از قاچاقچیان حرفه‌ای با ترفندهای مختلف اسناد کالاهای خود را جعل می‌کنند و با اظهارات خلاف واقع کالاهای خود را از گمرک عبور دهند.
در واقع چنانچه یک قاچاقچی بتواند تمامی اسناد مربوط به کالاهای خود را، از اسناد مربوط به خرید، بارنامه، بیمه و تخلیه گرفته تا انبار داری و حمل و نقل، به صورتی سازگار با یکدیگر جعل و ارائه نماید، در سامانه جامع گمرکی به مشکل برنخواهد خورد چراکه در این سامانه اصل بر صحت خود اظهاری بازرگانان بوده و تنها اطلاعات مربوط به سامانه‌های مختلف به یکدیگر متصل شده است.
در این شرایط یکی از راه‌های پیشگیری از این اقدامات قاچاقچیان، بررسی محموله‌های وارداتی با استفاده از دستگاه‌های ایکس‌ری در زمان عبور از گمرک است. در این روش اقلام موجود در کانتینرها با دستگاه‌های ایکس‌ری اسکن شده و امکان راستی آزمایی اظهارات واردکنندگان فراهم می‌شود.
کمبود ایکس‌ری پرسرعت، نقص اصلی گمرک در مبارزه با قاچاق
با وجود اهمیت استفاده از دستگاه ایکس‌ری در گمرکات، تعداد ایکس‌ری های کامیونی گمرک در سال ۱۳۹۲، تنها ۵ دستگاه بوده که این تعداد تا پایان سال ۱۳۹۵ به ۱۲ دستگاه افزایش یافته است.
به طور مثال در گمرك شهيدرجايي بندرعباس که بیش از ۳۰ درصد محموله‌های وارداتی از این گمرک وارد کشور می‌شوند، روزانه در حدود ۴۰۰۰ كانتينر وارد مي‌شود که تا پیش از ورود دستگاه های ایکس‌ری پرسرعت، کمتر از ۱۵۰ عدد از آن‌ها مورد بازبینی توسط دستگاه‌های ایکس‌ری قرار می گرفت.
در حال حاضر تعداد دستگاه های ایکس‌ری فعال در گمرکات کشور بسیار کمتر از تعداد مورد نیاز است و لازم است هرچه سریعتر نسبت به افزایش آن اقدام گردد.
لازم به ذکر است که اگر بخواهیم حداقل نیمی از کامیون‌های ورودی با دستگاه های ایکس ری ارزیابی شوند، لازم است برخی از گمرکات فعال‌تر مانند گمرک شهید رجایی بندرعباس، به حدود ۴ دستگاه و گمرکات دیگر دست کم به یک دستگاه ایکس‌ری مجهز گردند. این نشان می دهد در مجموع کشور به حدود ۱۲۰ دستگاه ایکس ری نیاز دارد.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری فارس کد خبر ۱۳۹۶۰۸۰۷۰۰۱۸۳۸
