مسیر اقتصاد/ در ماه‌های اخیر و پس از برگزاری انتخابات اتاق بازرگانی حواشی زیادی حول ریاست این نهاد ایجاد شده است و رسانه‌ها هرکدام از زوایای مختلف به این مسئله پرداخته‌اند. اما آنچه در اغلب موارد مغفول مانده، دلیل جذابیت این کرسی برای فعالین سیاسی است.
بودجه اتاق بازرگانی از چه مسیری تامین می‌شود؟
بودجه اتاق بازرگانی در حال حاضر از حق عضویت سالانه، تمدید سالانه کارت بازرگانی، سهم ۴ در هزار سود سالانه اعضا و سهم ۳ در هزار درآمد دارندگان کارت بازرگانی تأمین می‌شود. به گفته فعالین این حوزه، بخش اصلی بودجه اتاق بازرگانی از سهم این نهاد از سود و درآمد صنایع و دارندگان کارت بازرگانی بدست می‌آید.
مهمترین دلیل جذابیت کرسی ریاست اتاق بازرگانی ایران در آن است که درآمدهای حاصل از فعالین اقتصادی تمامی استان‌های کشور در فرآیندی غیرشفاف به حساب این نهاد واریز می‌شود و هیات رییسه درخصوص کیفیت تخصیص این منابع به استان‌های مختلف تصمیم گیری می‌کند.
نکته مهم اینکه این بودجه قانونی قرار بود ابتدا به خزانه دولت واریز و سپس به اتاق بازرگانی اختصاص پیدا کند؛ اما از سال ۱۳۷۷ این منابع بدون نظارت دولت و به طور مستقیم به اتاق بازرگانی ایران اختصاص یافته است و در حال حاضر هیچ نظارتی بر آن صورت نمی‌گیرد و حتی درخصوص مقدار واقعی آن نیز گمانه‌زنی‌های زیادی مطرح است.
بودجه سالانه اتاق بازرگانی چقدر است؟
اتاق بازرگانی در آخرین آمار خود بودجه سالانه سال ۱۳۹۹ را حدود ۴۶۹ میلیارد تومان گزارش کرده است، اما بررسی صورت‌های مالی چند شرکت بزرگ کشور و میزان پرداختی آن‌ها به اتاق بازرگانی، حکایت از آن دارد که درآمد این نهاد کمتر از میزان واقعی گزارش می‌شود.
برخی برآوردها درآمد اتاق بازرگانی ایران را حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد کرده‌اند. به بیان دیگر به دلیل عدم شفافیت در روند تعامل شرکت‌ها با اتاق بازرگانی، این امکان وجود دارد که برخی از پرداختی‌ها از مسیرهای غیرشفاف انجام شود و بنابراین نمی‌توان به صراحت تایید کرد که گزارش‌های رسمی اتاق بازرگانی از میزان واریزی‌ها با واقعیت انطباق کامل دارد.
شفافیت درآمدها و هزینه‌ها اولین گام اصلاحات اتاق بازرگانی
جذابیت حاصل از فرآیند غیرشفاف هزینه کرد بودجه چند هزار میلیارد تومانی، موجب سیطره بخش کوچکی از بازرگانان بر اتاق بازرگانی شده است و عموما فعالین کسب و کار از کیفیت عملکرد این نهاد ابراز نارضایتی می‌کنند. به این ترتیب نه تنها این اتاق نماینده بخش خصوصی نیست، بلکه به مسیری برای اتلاف منابع فعالین واقعی بخش تولید کشور تبدیل شده است.
این تصور که بدون اصلاح فرآیند غیرشفاف هزینه‌کرد بودجه اتاق، امکان به قدرت رسیدن فعالین واقعی بخش خصوصی در این نهاد وجود دارد، با واقعیت سازگار نیست و در واقع اولین گام برای بهبود شرایط پشت‌پرده‌های سیاسی اتاق بازرگانی، اصلاح میزان درآمدها و فرآیند هزینه‌کرد آن‌ها است تا به مرور اتاق بازرگانی از یک نهاد سیاسی، به نهادی تخصصی و پشتیبان تولیدکنندگان و سیاستگذاران کشور تبدیل شود.
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
