مسیر اقتصاد/ آمریکا بامداد روز جمعه در اقدامی تروریستی، سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس جمهوری اسلامی را به همراه چند تن از فرماندهان نیروهای حشدالشعبی عراق، درخاک این کشور به شهادت رساند. نکته قابل تأمل اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور و مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در واکنش به این حادثه تأکید کرده‌اند این اقدام آمریکا با هدف «بازدارندگی از وقوع یک جنگ نظامی بین ایران و آمریکا» در دستورکار قرار گرفته است.
«بازدارندگی فعال» درسی که ایران باید از آمریکا بیاموزد
کارشناسان نظامی و سیاسی آمریکا روش دولت فعلی این کشور در ترور سردار سلیمانی و پس از آن تأکید بر عدم تمایل به وقوع جنگ را در قالب دکترین «بازدارندگی فعال» ارزیابی کرده‌اند.
این دکترین نظامی زمانی کاربرد دارد که طرف مقابل به دلایلی توان و یا تمایل شروع جنگ نظامی گسترده را ندارد و در این شرایط، با اجرای عملیات فعالانه به طرف مقابل نشان می‌دهد که شروع جنگ نظامی می‌تواند هزینه‌های بیشتری را برایش درپی داشته باشد.
به بیان دیگر با توجه به اینکه طرف آمریکایی می‌داند مقامات ایرانی تمایلی به ورود به جنگ مستقیم نظامی با آمریکا ندارند، از راهبرد «بازدارندگی فعال» برای عقب راندن بیشتر ایران در تحولات منطقه بهره برده است.
آمریکا در موقعیت شروع یک جنگ نظامی نیست
اما نکته مهم و قابل تأمل اینکه در شرایط فعلی بسیاری از کارشناسان عرصه بین‌الملل اتفاق نظر دارند که آمریکا نیز به مانند ایران به هیچ عنوان توان و تمایل شروع یک جنگ نظامی با ایران را ندارد.
شواهد عرصه بین الملل نشان می‌دهد امروز از طرفی ایران در مقایسه با دهه‌های قبل از جایگاه مستحکم تری در مناسبات منطقه برخوردار است و در کشورهایی همچون عراق، لبنان، یمن و سوریه، از نظر سیاسی و نظامی دستاوردهای قابل توجهی را بدست آورده است؛ از طرف دیگر آمریکا و کشورهای اروپایی نه تنها در منطقه، بلکه در مرزهای خود و در داخل کشورهایشان با مشکلات گسترده ای دست به گریبان هستند.
شکست در تحولات کشورهای سوریه و یمن، تضعیف دولت‌های متحد آمریکا در کشورهای آمریکای جنوبی و وضعیت نابسامان سیاسی در رژیم نامشروع اسرائیل، از جمله مواردی است که در طول یک سال اخیر بر مشکلات گسترده آمریکا و متحدانش اضافه شده و موضع این کشور در عرصه بین‌الملل را تضعیف کرده است.
شروع جنگ نظامی در سال منتهی به انتخابات آمریکا محال است
علاوه بر این یکی از شعارهای اصلی دولت فعلی آمریکا که به وسیله آن توانست رأی اغلب مردم این کشور را در سال ۲۰۱۶ بدست آورد، ضرورت دوری آمریکا از جنگ در دیگر نقاط جهان بود. در این شرایط دولت آمریکا به هیچ عنوان تمایلی به وقوع یک جنگ نظامی دیگر ندارد.
همه کارشناسان آمریکایی معتقدند در سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، شروع جنگ نظامی با ایران به معنی ریزش گسترده رأی دونالد ترامپ خواهد بود و به همین دلیل وی بارها تأکید کرده است هیچ تمایلی به شروع جنگ با ایران ندارد؛ این واقعیت به خوبی در جریان عدم پاسخ فعالانه آمریکا به ایران پس از هدف قرار دادن پهباد این کشور از سوی سپاه پاسداران نمایان شد.
همچنین در نظرسنجی اخیر موسسه گالوپ تنها ۱۸ درصد مردم آمریکا اعلام کرده‌اند که اگر ترامپ به یک جنگ نظامی با ایران وارد شود، از وی حمایت خواهند کرد.[۱]
شروع جنگ با ایران به جنگ جهانی سوم منجر می‌شود
نکته قابل تأمل دیگر اینکه به دلیل توان نظامی بالای ایران در مقایسه با کشورهایی همچون عراق یا افغانستان و همچنین شرایط ویژه عرصه کنونی جهان در مقایسه با دو دهه اخیر، بسیاری از کارشناسان معقتدند شروع جنگ نظامی بین ایران و آمریکا به طور قطع به یک صف بندی همه جانبه در جهان و وقوع جنگ جهانی سوم منجر خواهد شد؛ که در این صورت آمریکا نخواهد توانست عواقب آن را کنترل کند و ضررهای گسترده‌ای را متحمل خواهد شد.
در یک روز اخیر در کنار عبارت‌هایی همچون «ایران» و «قاسم سلیمانی»، «جنگ جهانی سوم» نیز از جمله عبارت‌های پرتکرار از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی بوده که نشان می‌دهد در صورتی که عملیات نظامی ایران و آمریکا علیه یکدیگر از کنترل خارج شود، بسیاری از مردم انتظار دارند دامنه این جنگ به بسیاری از دیگر کشورهای جهان نیز کشیده شود.
پاسخ فعالانه و پرقدرت راهکار جلوگیری از پیشروی دشمن است
بنابراین در شرایط کنونی، تحلیل شرایط عرصه بین‌الملل و تحولات داخلی ایالات متحده حکایت از آن دارد که آمریکا هیچ تمایلی برای ورود به یک جنگ جدید ندارد و اقداماتی که در طول هفته‌های اخیر در دستورکار قرار داده، بر پایه عدم تمایل متقابل ایران به شروع یک جنگ با آمریکا و صرفا در راستای دکترین «بازدارندگی فعال» قابل تحلیل است.
در این شرایط لازم است ایران نیز از همین راهبرد برای جلوگیری از پیشروی آمریکا بهره ببرد و ضمن دوری از اقداماتی که ممکن است از کنترل خارج شود و احتمال وقوع جنگ نظامی را بالا ببرد، پاسخی محکم و قاطع را در راستای گرفتن انتقام سخت از اقدام تروریستی آمریکا در دستورکار قرار دهد. چنین اقدامی از سوی ایران برای تغییر معادلات استراتژیست‌های نظامی آمریکا و جلوگیری از پیشروی‌های این کشور در آینده نزدیک الزامی است.
پینوشت:
[۱] نظرسنجی موسسه گالوپ؛ plink.ir/es5Ym
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
