به گزارش مسیر اقتصاد زمانی که بانک وام جدید می‌دهد، پول از سرمایه، ذخایر و یا سپرده‌های سایر سپرده‌گذاران به وام‌گیرنده جدید منتقل نمی‌شود؛ همچنین پولی از جایی خارج از بانک به حساب فرد وام‌گیرنده منتقل نمی‌شود. در واقع در فرآیند وام‌دادن پول جدید خلق می‌شود که به معنی خلق پول بانکی است.
اما در سایر موسسات غیربانکی، وام‌دادن جدید، پولی را خلق نمی‌کند بلکه در ترازنامه موسسه از یک عنوان دارایی به دارایی با عنوان دیگر منتقل می‌شود. در این حالت به سیستم اقتصادی پولی اضافه نمی‌شود. اما زمانی که بانک وام می‌دهد، پول جدید یا نقدینگی جدید به اقتصاد تزریق می‌شود.
طبقه‌بندی جدید بدهی‌ها در فرآیند وام‌دهی بانک
در حقیقت بانک به مانند سایر نهادهای غیربانکی اعتبار خالص خلق می‌کند اما نه به ازای کاهشی برابر در قسمتی دیگر از ترازنامه، بلکه در فرآیند وام‌دهی، بانک، یک مقدار مثبت خالص از اعتبار، به ترازنامه خود اضافه می‌کند.
بانک به جای کم کردن از دارایی ترازنامه خود در هنگام وام دادن، سمت بدهی‌های ترازنامه خود را طبقه‌بندی جدیدی می‌کند: بدین صورت که وام پرداختی به مشتری را به حساب سپرده مشتری تغییر نام می‌دهد.
مقررات کشورها پشتوانه قدرت «خلق پول از هیچ» بانک‌ها
اما سوالی که به وجود می‌آید این است که چرا سایر موسسات غیربانکی نمی‌توانند حساب مشتری برای خود باز کنند؟ جواب این سوال را باید در مقررات پولی و مالی کشورها جستجو کرد. در واقع، مقررات مالی کشورهاست که به بانک‌ها امکان خلق پول از هیچ می‌دهد.
برای موسسات غیربانکی، حساب‌های مشتریان باید به صورت جدا و در نزد بانک‌ها باشد. موسسات غیربانکی نمی‌توانند در ترازنامه خود قلمی به اسم سپرده‌های مشتریان داشته باشند بلکه هر پولی که از طرف مردم نزد این موسسات قرار می‌گیرد باید در حسابی نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری شود. بنابراین موسسات مالی غیربانکی در مقام نهاد واسطه مالی حفظ می‌شوند.
آنچه که به بانک‌ها، قدرت خلق پول می‌دهد، معافیت آن‌ها از قوانین مالی مشتری است؛ به کمک این معافیت، بانک‌ها اجازه دارند تا حساب‌های مشتریانشان را در ترازنامه خود نگهداری و ثبت کنند. این نکته بدین معناست که سپرده‌گذارانی که پول‌های خود را نزد بانک‌ها سپرده‌گذاری می‌کنند، در واقع صاحبان قانونی این پول نیستند.
بدهی بانک‌ها پول رایج کشورهاست
این اتفاق از آنجایی نشات می‌گیرد که پول در جوامع امروزی چیزی جز بدهی بانک‌ها نیست. این حقیقت که بدهی بانک‌ها، پول رایج جوامع است، این امکان را به بانک‌ها می‌دهد تا در زمان پرداخت وام به مشتریان، وام پرداختی را به حساب سپرده مشتری تغییر دهند (که همان طبقه‌بندی جدید در سمت بدهی‌های ترازنامه بانک‌هاست) تا دیگر لازم نباشد به ازای وام پرداخت شده از دارایی‌های بانک‌ها کم شود.
بنابراین حقیقت اعتباری پول‌های امروزین و مقررات مالی کشورها که در آن، بدهی و اعتبار بانک‌های یک کشور، پول رایج آن کشور است و سپرده‌های مشتریان در ترازنامه بانک‌ها حفظ و ثبت می‌شود، به بانک‌ها قدرت خلق پول از هیچ می‌دهد.
مردم، بدهی‌های بانک‌ها را به عنوان پول به رسمیت می‌شناسند و به آن اعتماد می‌کنند. این اعتماد ناشی از مقرراتی است که دولت‌ها آن را وضع کرده‌اند و در آن بدهی‌های بانک‌ها و نقدینگی بانک‌ها را پول کشور اعلام کرده‌اند.
منبع: بخشی از مقاله «چطور بانک‌ها خلق پول می‌کنند» ورنر yon.ir/DXkBi
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
