به گزارش مسیر اقتصاد شریعتمداری وزیر صنعت دهم اردیبهشت ماه در مراسم تحویل ۲۵۰ دستگاه خودروی تجاری از جانب سایپا دیزل، با بیان اینکه در جهت طرح نوسازی حمل و نقل تجاری هر ساله ۶۰ هزار دستگاه را باید تولید و تحویل دهیم افزود: در دولت یازدهم برای نخستین بار آلاینده سازها و سهم آنها از آلودگی کلانشهرها و ذرات معلق مورد محاسبه قرار گرفت. در آن بررسی ها مشخص شد ۲۷ درصد از مجموعه آلاینده سازهای متحرک متعلق به خودروهای فرسوده است.
شریعتمداری تأکید کرد: امسال یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار برای واردات قطعات منفصله مورد نیاز خودروها در طرح نوسازی ناوگان اختصاص یافته است و امیدواریم با ورود این قطعات از مرداد امسال کار تولید این خودروها آغاز شود.[۱]
لزوم افزایش داخلی سازی خودروهای سنگین در طرح جدید دولت
بنا بر گفته های وزیر صنعت به منظور نوسازی ناوگان فرسوده و تولید سالانه ۶۰ هزار دستگاه خودروی سنگین، نیاز به ورادات یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلاری قطعات منفصله است. این بدان معنی است که در محصولات سنگین خودروسازان، عمق ساخت داخل مورد تأکید قرار نگرفته است.
در این باره بهرام شهریاری فعال حوزه قطعه سازی خردادماه سال گذشته گفته بود: تا به امروز خودروهای سنگین آنچنان داخلی سازی نشده و این موضوع به دلیل تیراژ بسیار پایین خودروهای سنگین در داخل است.
وی تصریح کرده بود: در شرایطی که تیراژ تولید یا مونتاژ یک خودرو در کشور پایین باشد، داخلی سازی و تولید قطعه در داخل کشور صرفه و منطق اقتصادی نخواهد داشت.[۲]
با این اوصاف، از آنجا که در حال حاضر با اجرا شدن ابرپروژه اسقاط خودروهای سنگین دولت، زمینه افزایش داخلی سازی خودروهای سنگین فراهم است، ضروری است افزایش میزان عمق ساخت داخل نیز در دستور کار قرار گیرد؛ چرا که تیراژ تولید خودروهای سنگین با این طرح بالاتر رفته و صرفه اقتصادی برای سرمایه گذاری در ارتقاء داخلی سازی خودروهای سنگین فراهم می شود.
داخلی سازی در همکاری با شرکای خارجی افزایش می یابد؟
دولت یازدهم در پسابرجام چند قرارداد خودرویی با شرکای خارجی منعقد کرد. به عنوان نمونه در این راستا ایران خودرو دیزل با بنز آلمان تفاهم نامه همکاری امضا کردند. بر این اساس، ایران‌خودرو ۳۰ درصد از سهام شرکت ایدم تبریز را در قالب قرارداد جوینت ونچر به بنز واگذار خواهد کرد. در واقع خودروساز آلمانی به تولید موتورهای دیزلی در یکی از سالن‌های ایدم که هم‌اکنون در حال تخلیه و تجهیز است، خواهد پرداخت.
یکه زارع مدیرعامل ایران خودرو درباره قرارداد ایران خودرو دیزل با بنز آلمان گفته است: بر اساس برنامه، ساخت داخل شرکت مشترک تولیدی در سال نخست به ۲۰ درصد خواهد رسید و این میزان در صورت صرفه اقتصادی می تواند به ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش پیدا کند.
اما هم اکنون با گذشت حدود یکسال، بررسی ها نشان می دهد که تغییر قابل توجهی در زمینه داخلی سازی قطعات این خودروهای سنگین صورت نگرفته است.
بازخوانی تجربه پیشرفت صنعت خودرو در کشورهای توسعه یافته و کشور خودمان نیز نشان می دهد که با واگذاری سهام به طرف خارجی، انتقال فناوری موثر و افزایش داخلی سازی صورت نمی گیرد.
حمایت از قطعه سازان داخلی، در اختیار قرار دادن بازار برای آنها و وابسته کردن حمایت از صنایع سنگین به میزان داخلی سازی از جمله اقداماتی است که می تواند در این زمینه انجام شود.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری صدا و سیما، کدخبر: ۲۱۱۶۶۸۵
[۲] خودروکار، کدخبر: ۷۱۶۶
