به گزارش مسیر اقتصاد حدود ۵ ماه از آغاز فصل برداشت گندم در کشور می گذرد و دولت مشغول خرید تضمینی گندم از کشاورزان در نقاط سردسیری است.
دولت یازدهم و دوازدهم در عمل به قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی، هر ساله اقدام به خرید تضمینی محصولات اساسی نظیر گندم می نماید.
با توجه به مصرف ۱۰ میلیون تنی گندم در کشور و با توجه به نقش آن در سفره خانوارها و تامین امنیت غذایی جامعه، این محصول به عنوان استراتژیک ترین محصول غذایی در میان سایر محصولات کشاورزی شناخته می شود.
بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی یک سوم گندم تولیدی کشور به شکل آبی و حدود دو سوم تولید این محصول نیز به صورت دیمی از طریق نزولات آسمانی است.
افزایش هزینه های تولید گندم و عدم تغییر قیمت خرید تضمینی
بر اساس قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی دولت موظف است هر ساله قیمت خرید تضمینی گندم را مطابق با هزینه های جاری کشاورزان برای تولید محصول و نیز تورم سالیانه محاسبه و در اول مهرماه هر سال اعلام کند.
طی دو سال گذشته اما دولت توجهی به اجرای این ماده از قانون نداشته و سازمان برنامه و بودجه که وظیفه تخصیص منابع مالی برای خرید تضمینی گندم را در کشور برعهده دارد، با افزایش قیمت گندم مخالفت کرده است.
این در حالی است که طبق بررسی های صورت گرفته قیمت نهاده های تولید گندم نظیر بذر، کود، سم و… در سال زراعی جاری هرکدام حداقل به میزان تورم افزایش داشته و عدم افزایش قیمت گندم منجر به زیان جدی گندم کاران شده است.
کاهش میزان خرید تضمینی گندم تا اواخر تیرماه سال جاری
بررسی ها نشان می دهد در صورت رشد نا مناسب قیمت گندم و عدم تطابق آن با هزینه های کشاورزان، میزان تولید این محصول نیز کاهش پیدا می کند.
گفتنی است طی دو سال گذشته قیمت خرید تضمینی گندم حداقل به میزان تورم سالیانه افزایش پیدا نکرده است و این موضوع تاثیر قابل توجهی بر میزان تولید آن داشته به گونه ای که در سال زراعی ۱۳۹۶ حدود ۳ میلیون تن از تولید و خرید تضمینی این محصول کاسته شد و ادامه این روند شرایطی مشابه سال های ۸۶ و ۸۷ را ایجاد خواهد کرد.
با وارد شدن به دوماه پایانی خرید تضمینی گندم در سال جاری نیز، سازمان برنامه و بودجه با انتشار آماری میزان خرید تضمینی گندم در سال زراعی جاری را تا ۲۴ تیرماه منتشر کرد که بر اساس این آمار میزان خرید تضمینی گندم حدود ۱۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.
عدم تغییر قیمت خرید تضمینی عامل اصلی کاهش تولید گندم
دلیل اصلی کاهش خرید تضمینی گندم در دو سال گذشته عدم تطابق قیمت خرید این محصول با هزینه های تولید بوده است.
مسئولین سازمان برنامه و بودجه ارزان بودن قیمت گندم خارجی را دلیل مخالفت خود برای عدم تغییر قیمت گندم عنوان می کنند؛ اما بر اساس آمار اعلامی از سوی مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی، در صورتی که دولت مانند سال ۹۱ و با احتساب ارز آزاد حدود ۲.۶ میلیارد دلار گندم وارد کشور کند، باید حدو ۱۹ هزار میلیارد تومان صرف خرید گندم نماید. این درحالیست که برای تولید همین مقدار گندم کمتر از ۱۱ هزار میلیارد تومان هزینه کرده است.
به منظور حفظ امنیت غذایی در کشور، ضروری است هرچه سریعتر تصمیمی جدی در این زمینه اتخاذ شود.
