به گزارش مسیر اقتصاد دستگاه ها و شرکت های دولتی نقشی مهم در حمایت از تولید و رونق اقتصاد ملی دارند. چنانچه قراردادهای خرید تجهیزات و خدمات شرکت های دولتی با تولیدکنندگان داخلی منعقد شود، بخش عمده هزینه ها در داخل کشور به گردش در خواهد آمد و موجب رشد اقتصادی کشور و اشتغال بیشتر و اقتصاد داخلی مقاوم می‌شود.
مدیریت واردات
قدم اول برای حمایت از کسب‌وکارهای داخلی و ملزم کردن دستگاه‌های دولتی برای خرید کالای داخلی، قانون‌گذاری است. بخشی از این قانون گذاری به مدیریت واردات و تنظیم تعرفه‌ها مربوط می‌شود که با این کار از تولیدکنندگان داخلی حمایت می‌شود. از جمله نمونه‌ها می‌توان به گزارش «ممنوعیت واردات کالاهای مشابه تولید داخلی در روسیه» اشاره کرد.
در ایران نیز برخی قوانین در راستای ممنوعیت واردات کالاهای مشابه، تنظیم تعرفه و مدیریت واردات وضع شده است اما متاسفانه در مرحله اجرا و مدیریت، نتایج خوبی مشاهده نشده است.
به عنوان مثال در این زمینه می‌توان به «چرا ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی اثربخش نبوده است؟» و «تعرفه واردات ۳۸۰ قلم کالای دارای مشابه تولید داخل افزایش می‌یابد» اشاره کرد.
تامین تجهیزات ادارات دولتی از منابع داخلی
بخش دیگر قانون‌گذاری برای حمایت از کسب‌وکارهای داخلی، مربوط به خرید تجهیزات و خدمات شرکت‌های دولتی از کالاها و خدمات داخلی است. کشورهای مختلف جهان با وضع قانون، ادارات دولتی را ملزم به تهیه لوازم و تجهیزات از محصولات داخلی می‌کنند. خرید محصولات داخلی موجب افزایش اشتغال و گردش مالی داخلی می‌شود. به عنوان نمونه می‌توان به «نهادهای دولتی آمریکا ملزم به خرید محصولات داخلی» اشاره کرد.
در مورد ملزم کردن نهادهای دولتی به خرید داخلی در ایران نیز قانون «حداكثر استفاده از توان توليدي و خدماتي در تأمين نيازهاي كشور» در سال ۱۳۹۱ در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است. از سوی دیگر در سال ۱۳۹۰ و همچنین سال ۱۳۹۷برای چندمین بار «قانون ممنوعیت خرید کالاهای مشابه داخلی را برای دستگاه های دولتی» تصویب شده است. اما چهار نکته قابل توجه است:
- سازوکار اجرایی شدن قانون
- نحوه الزام به اجرا
- نظارت بر اجرا
- بررسی میزان اجرای این قوانین
با توجه به عدم ایجاد این سازوکارها، لذا آنچه مشاهده می شود تأمین بخش زیادی از تجهیزات و خدمات مورد نیاز نهادهای دولتی از کالاهای وارداتی و خدمات خارجی است. در این زمینه می‌توان به گزارش «چرا ممنوعیت واردات کالاهای دارای مشابه داخلی اثربخش نبوده است؟» اشاره کرد.
نماد مشخص و میزان داخلی سازی کالاها
یکی از زیرساخت‌های مورد نیاز در راستای حمایت از کالای ایرانی، این است که می‌بایست میزان داخلی بودن تولیدات مشخص شوند. برای مثال برای محصولات صنعت خودرو سازی، لوازم خانگی این کار بسیار ضروری می‌باشد.
در این زمینه می‌توان به گزارش «تعیین دقیق میزان داخلی سازی خودروسازان در آمریکا» اشاره کرد. از سوی دیگر می‌بایست با معرفی نماد ملی تولید ایرانی، کالاها و شرکت‌های تولیدکننده داخلی از خارجی تمییز داده شوند.
ایجاد کمپین‌های حمایت از تولید داخل یکی از راهکارهای ایجاد نهادی است که به بررسی میزان داخلی سازی تولیدات می‌پردازد. این کمپین‌ها می‌توانند با معرفی نماد ملی تولید ایرانی نیز، کالاها و خدمات ایرانی را از غیرایرانی تمییز دهند. تربیت کارشناسان و ایجاد سازوکار برای تشخیص دقیق میزان داخلی بودن کالاها از جمله دیگر اقدامات بسیار مهم در راستای حمایت از کالای ایرانی است. در این زمینه می‌توان به گزارش «ابتکارات موفق کشورهای جهان در حمایت از کالای داخلی» مراجعه کرد.
