به گزارش مسیر اقتصاد طبق گزارش منتشر شده توسط کمیسیون تنظیم مقررات آب و انرژی کشور اردن (EMRC) تعرفه برق این کشور در مقایسه با ایران ۲۰ برابر است.
در این گزارش تعرفه بخش خانگی، صنعتی، صدا و سیما، بیمارستان‌ها، تجاری، صنایع کوچک و متوسط، بانک‌ها، کشاورزی، هتل‌ها، بخش عمومی و سایر قسمت‌ها هرکدام به صورت جداگانه مشخص شده‌اند. نحوه محاسبه بهای پرداختی، جریمه ساعات اوج بار و بی باری، آبونمان (هزینه ثابت) و مالیات بر ارزش افزوده نیز مشخص شده است.
کمیسیون تنظیم مقررات آب و انرژی اردن(EMRC) یک سازمان دولتی است که دارای شخصیت حقوقی با استقلال مالی و اداری است. این کمیسیون جانشین قانونی کمیسیون تنظیم مقررات برق اردن(ERC) و کمیسیون تنظیم مقررات هسته ای اردن(JNRC) و اداره منابع طبیعی(NRA) است و وظیفه تنظیم مقرارت رگولاتوری را برعهده دارد[۱].
تعرفه برق در کشور اردن
طبق گزارش منتشر شده توسط کمیسیون تنظیم مقررات آب و انرژی کشور اردن (EMRC) در سال ۲۰۱۸، قبض برق خانگی مطابق با جدول زیر محاسبه می‌شود[۲]:
بر اساس شاخص GDP و PPP می‌توان مشاهده کرده که شاخص قدرت خرید در ایران و اردن تقریبا برابر است. از این رو می‌توان تعرفه برق دو کشور را نسبت به قیمت دلار مقایسه کرد.
همانطور که در جدول فوق مشاهده می‌شود، تعرفه متوسط کشور اردن ۱۱۴ فیلز (برابر با ۰.۱۱۴ دینار اردن) معادل ۰.۱۶ دلار و یا ۱۶ سنت است. بنابراین می توان گفت با نرخ ارز آزاد هر کیلووات ساعت در اردن ۱۴۴۰ تومان است.
این درحالیست که در ایران بهای متوسط برق دریافتی طبق گفته مسئولین وزارت نیرو حدودا ۷۰ تومان به ازای هر کیلووات ساعت است و بنابراین می توان گفت متوسط قیمت برق بخش خانگی در حدود ۲۰ برابر گران تر است.
از طرفی در ایران، دولت برق را به قیمتی به مراتب کمتر از قیمت تمام شده، به همه مشترکین به فروش می رساند که نتیجه آن بهره مندی بیشتر مشترکین پرمصرف از یارانه دولت است.
تعرفه برق مشترکین پرمصرف در اردن بدون یارانه
همانطور که در جدول قبل مشاهده می‌شود تعرفه متوسط برق برای مشترکین پرمصرف، تعرفه آزاد بوده و هیچ گونه یارانه‌ای تعلق نمی‌گیرد و برابر با ۱۸۸ فیلز (۰.۱۸۸ دینار اردن)، معادل با ۲۶ سنت است. بنابراین مشترکین پرمصرف در اردن به ازای هر کیلووات ساعت ۲۳۴۰ تومان پرداخت می کنند.
اما در ایران، پرمصرف‌ها به طور متوسط ۱۹۰ تومان برای هر کیلووات ساعت برق می‌پردازند که نسبت به بهای تمام شده تولید یا واردات برق بسیار پایین است. به عبارت دیگر تعرفه برق مشترکین پرمصرف در اردن ۱۲ برابر ایران است.
همانطور که در نمودار زیر نیز مشاهده می‌شود مشترکین کم‌مصرف در اردن از برق ارزان و یارانه‌ای برخوردارند. علاوه بر این تعرفه مشترکین پرمصرف به گونه‌ای افزایش یافته که مشترکین پرمصرف نه تنها بهای تولید یا واردات برق را پرداخته بلکه شیب افزایش تعرفه برای مشترکین پرمصرف بازدارنده بوده و مانع از مصرف غیر بهینه می‌شود.
ضرورت اصلاح تعرفه پلکان‌های مشترکین پرمصرف در ایران
در کشور اردن، به مانند ایران تعرفه های برق به صورت پلکانی تعیین شده است. تعیین تعرفه های قیمتی به صورت پلکانی مزایای فراوانی همچون کاهش قیمت بیشتر برای مشترکین کم مصرف و جریمه مشترکین پرمصرف را به همراه دارد؛ اما لازمه بهره مندی از این مزایا، تعیین مناسب سطوح قیمتی در تعرفه های پلکانی است.
مطابق نمودار قبل در اردن سطوح تعرفه پلکانی قیمت برق به نحوی در نظر گرفته شده است که شیب تعرفه‌ها برای مشترکین پرمصرف بسیار زیاد می‌شود و مشترکین پرمصرف، قیمتی بیش از قیمت تمام شده تولید یا واردات برق را می‌پردازند همچنین مشترکین کم‌مصرف مورد حمایت قرار گرفته و بهای ارزان‌تری را می‌پردازند.
درحالیکه در ایران قیمت برق مشترکین پرمصرف نیز فاصله زیادی با قیمت تمام شده دارد و موجب شده است آن ها به مراتب بیشتر از مشترکین کم مصرف از یارانه برق ارزان قیمت بهره مند شوند.
پرمصرف‌ها ۹۰۰ هزار تومان و کم‌‌مصرف‌ها ۱۴۰ هزارتومان یارانه پنهان برق دریافت می‌کنند
پینوشت:
[۱] http://www.emrc.gov.jo
