مسیر اقتصاد/ تدوین قوانین، آیین‌نامه و دستورالعمل‌ها در حوزه طرح‌های عمرانی یکی از اصول و زیربناهای اصلی موفقیت در برنامه‌ریزی هر کشور است که براساس آن طراحی، اجرا، مدیریت و نظارت بر طرح‌های مختلف انجام می‌شود. آیین‌نامه‌های ساختمانی باید حداقل الزامات را برای ایجاد ساختمان‌های ایمن با صرفه اقتصادی و قابلیت بهر‌ه‌برداری مناسب و با امکان حداکثری صرفه‌جویی انرژی فراهم کنند.
مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان از راهکارهای صرفه‌جویی انرژی
سیاست‌های کلی وزارت راه و شهرسازی در بهره‌وری و مصرف هوشمندانه آب و انرژی یکی از موضوعات مهمی است که عدم تحقق آن در تبدیل ایران به یکی از واردکنندگان انرژی نقش داشته است؛ به گونه‌ای که سایر بخش‌های مصرفی خصوصا صنایع داخلی در تابستان از نبود انرژی الکتریکی و قطعی برق و در زمستان از قطع گاز تحت فشار هستند. تبدیل کشوری با ذخایر بسیار بالای نفت و گاز به یک کشور واردکننده انرژی، نشان‌دهنده ضعف جدی در سیاستگذاری و اجرای سیاست‌ها علی‌رغم وجود قوانین مصوب در حوزه صرفه‌جویی و ذخیره انرژی است.
اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان یکی از راهکارهایی است که می‌توان به نتایج مناسب و قابل قبولی در صرفه‌جویی انرژی دست یافت. با وجود الزام به اجرای مبحث ۱۹ در سطح کشور، همچنان این مبحث به طور کامل اجرا نمی‌شود. در صورتی که طبق بررسی کارشناسان، رعایت مبحث ۱۹ و مباحث مرتبط با ذخیره انرژی در مقررات ملی ساختمان می‌تواند تلفات انرژی در ساختمان‌ها را ۳۰ درصد کاهش دهد.
میزان مصرف انرژی در بسیاری از ساختمان‌های دولتی بیش از الگوی مصرف است
بدنه بسیار بزرگ دولت و شرکت‌های دولتی که در عمل بخش مهمی از اعتبارات کشور را به خود اختصاص می‌دهند؛ خود مالک دارایی‌هایی هستند که در کنترل مصرف آب و انرژی بسیار ناکارامدند. بر اساس مطالعات موجود در وزارت راه و شهرسازی، میزان مصرف آب و انرژی در بسیاری از ساختمان‌های دولتی بیش از الگوی مصرف است. طبق آمارهای ارائه شده، مصرف سالیانه برق ادارات دولتی و عمومی شهر تهران در سال ۱۳۹۹ با رشد سه برابری نسبت به سال ۱۳۹۵ از ۲۲۲ هزار مگاوات به ۶۹۹ هزار مگاوات رسیده است.
در حال حاضر در کنار مقررات ملی ساختمان، استانداردها و نشریات مختلفی در حوزه‌های گوناگون منتشر شده‌اند که در برخی مواد با یکدیگر تناقض دارند. از آنجا که مباحث مقررات ملی باید در جایگاه مرجع جامع اصلی کشور قرار گیرد، ضروری است در جهت ادغام این استانداردها و رفع تناقضات احتمالی، اقدامات لازم به عمل آید. از سوی دیگر ترجمه مطلق آیین‌نامه‌ها و استانداردهای خارجی نباید به عنوان مبنای مقررات ملی قرار بگیرد، زیرا مقررات ملی هر کشور باید بر اساس ویژگی‌های خاص آن منطقه تهیه و تدوین شوند.
عدم نظارت صحیح دستگاه‌های مسئول از دلایل ناکامی در صرفه‌جویی انرژی
کشور ایران از نظر شرایط اقلیمی، لرزه‌خیزی و ملاحظات منطقه‌ای دارای تنوع بسیاری است و استفاده از قواعد کلی در قالب مقررات ملی برای تمام مناطق کشور قابل قبول نیست. علاوه‌بر این، ارتقای سطح کیفی و ویرایش مباحث مقررات ملی نیازمند بهره‌گیری از تمام توان تجربی و تخصصی مراکز و انجمن‌های علمی و تحقیقاتی و افراد متخصص صاحبنظر است.
همچنین ضرورت دارد که در تهیه و تنظیم ضوابط و بندهای مقررات ملی، شرایط واقعی، فنی، اجرایی و اقتصادی طرح‌ها در نظر گرفته شود، زیرا برخی از این موارد به بروز چالش‌هایی مانند غیراقتصادی و یا غیراجرایی بودن پروژه‌های عمرانی منجر شده است. بخش مهمی از توسعه پایدار در صنعت ساخت‌وساز نیازمند اتخاذ راهکارهایی برای کاهش هزینه، افزایش عمر مفید سازه و افزایش ایمنی در پروژه‌های عمرانی است که بهینه‌سازی مصرف انرژی و به‌کارگیری روش‌های نوین تأمین انرژی ضمن رعایت ضوابط زیست‌محیطی یکی از ضروریات دستیابی به این مهم است.
در حال حاضر، بخش عمده‌ای از دلایل ناکامی در حوزه صرفه‌جویی انرژی ناشی از عدم آگاهی عمومی جامعه، ضعف در اجرای کامل مبحث ۱۹ مقررات ملی در سطح کشور و عدم نظارت صحیح توسط دستگاه‌های مسئول است.
پیشنویس مبحث ۲۳ با مباحث مربوط به نگهداری و بهسازی ساختمان‌ها تداخل دارد
در رابطه با موضوع افزایش ایمنی و عمر مفید سازه، مبحث ۲۲ مقررات ملی با محوریت مراقبت و نگهداری از ساختمان‌ها نیز دارای ضعف‌هایی از جمله فقدان صراحت بیان، عدم تدقیق وظایف، اختیارات، حدود جرم، تکالیف بیمه و خلا ضمانت اجراست که به اصلاح و بازبینی نیاز دارد.
همچنین در رابطه با ضرورت تدوین ضوابط بهسازی ساختمان‌ها باید به این نکته اشاره کرد که عدم رعایت مقررات و استانداردها در طرح و اجرای ساختمان‌ها، خسارات عمده‌ای در پی وقوع حوادث غیرمترقبه به خصوص در شهرهای پرجمعیت به دنبال خواهد داشت؛ لذا به منظور جلوگیری از خسارات گسترده‌تر، باید به موضوع بهسازی و بررسی و نظارت دقیق بر موضوعاتی از جمله حریق و تمهیدات مقابله با آن توجه بیشتری داشت.
در این رابطه، پیشنویس مبحث ۲۳ با موضوع ارزیابی و بهسازی ساختمان‌های موجود تهیه شده است که در موضوعات مختلف با مباحث مربوط به نگهداری و بهسازی ساختمان‌ها تداخل دارد و دچار ضعف‌هایی از جمله کلی‌گویی و عدم یکپارچگی است که به بازبینی دقیق و اصلاحات اساسی نیاز دارد.
منبع: گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، شماره مسلسل: ۱۸۸۴۳
انتهای پیام/ انرژی
عمرا این دوستان پلکانی شدن مصرف گاز و برق را در ایران انجام دهند چون به ضرر پولدارهاست چیزی که به ضرر اونهاست هم خوب انجام نمیشه