به گزارش مسیر اقتصاد چهل سال از زمانی که دنگ شیائوپنگ اصلاحات اقتصادی را در چین آغاز کرد، می‌گذرد. از آن زمان تا کنون این کشور به طور متوسط رشد تولید ناخالص داخلی ۱۰ درصدی را تجربه کرده است که باعث شده این کشور به یک کارگاه عظیم تولیدی جهانی با نفوذ سیاسی قابل‌توجه تبدیل شود. شرکتهای دولتی و حاکمیتی نقش پررنگ و پیچیده‌ای را در رشد اقتصادی چین ایفا کردند. استفاده از ظرفیت این شرکت‌ها به دولت چین اجازه داد تا در قدم‌های اولیه اصلاحات اقتصادی، رشدهای بسیار بالایی را تجربه کنند.
با توجه به تغییر چشم‌انداز جهانی و انقلاب صنعتی چهارم، چین در حال گذار از یک اقتصاد مبتنی بر سرمایه‌گذاری و صادرات محور به یک اقتصاد مبتنی بر نوآوری بوده که متکی بر مصرف داخلی است. نقش شرکتهای دولتی و حاکمیتی در این شرایط مهم‌تر شده‌است، چرا که این شرکت‌ها در گذشته هم به دولت چین در اصلاحات کمک‌های شایانی کردند.
حمایت دولت چین از شرکتهای دولتی و حاکمیتی
شرکتهای دولتی و حاکمیتی یا SOE ها در چین اغلب به عنوان مکانیسمی برای اجرای سیاست تأمین ثبات اقتصادی و ایجاد زیرساخت‌ها مورد استفاده قرار گرفتند. دولت چین علی‌رغم معایب شرکتهای دولتی، هنوز هم مشتاق حمایت از آنها است و متعهد است که آنها را بزرگتر، قویتر و کارآمدتر سازد.
این امر در مورد بخش‌های راهبردی که نظارت دولتی در آنها ضروری است، به ویژه در سیستم‌های دفاعی، انرژی، ارتباط از راه دور، حمل و نقل هوایی و راه آهن بسیار مهم است. این حمایت‌ها از شرکتهای دولتی و حاکمیتی در حالیست که دولت در حال کاهش سهم مالکیت خود در بخش‌هایی است که نیازی به حضور دولت در آن نیست.
اصلاحات در شرکتهای دولتی و حاکمیتی چین
کمیسیون نظارت و مدیریت دارایی های کشور چین (SASAC) که در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد و در حال حاضر بر ۹۷ شركت حاکمیتی و دولتی تحت نظر دولت مركزي نظارت دارد، تلاش خود را بر روی اصلاحات و تجدید ساختار باقی شرکتهای دولتی متمرکز کرده است. کمیسیون نظارت و مدیریت دارایی‌های دولتی در راستای اجرای سیاست‌های اصلاحات اقتصادی در چین، اقدامات بزرگی را انجام داد و از طریق خصوصی‌سازی، فروش دارایی‌های دولتی و ادغام و مالکیت شرکتهای دولتی و حاکمیتی، تعداد شرکتهای دولتی خود را در بخش‌های که نیاز به دخالت دولت و حاکمیت در آن نیست، به شدت کاهش داد.
عملا تمام نهادهای تحت نظارت SASAC به صورت شرکتهای دولتی و حاکمیتی سازماندهی شدند و به طور قانونی از دولت یا هیئت مدیره خود جدا هستند؛ SASAC با این روش به طور موثر اختیارات بیشتری را به مدیران محول میکند. این تلاش‌ها برای رقابتی کردن شرکتهای دولتی در حالی که کنترل کاملی بر تصمیم گیری نهایی خود دارند، مجدداً تعهد دولت چین برای تحکیم کنترل دولت را تأکید میکند و همزمان اجازه می‌دهد تا بازار توزیع کننده نهایی منابع باشد.
رابطه دولت و شرکتهای دولتی و حاکمیتی در چین
تلاش‌ها برای رقابتی ساختن شرکتهای دولتی و حاکمیتی در حالی که کنترل کاملی بر تصمیم گیری نهایی خود دارند، تعهد دولت چین برای تحکیم کنترل دولت را تأکید میکند و همزمان اجازه می‌دهد تا بازار به عنوان توزیع کننده نهایی منابع باشد. به عبارت دیگر، دولت می‌خواهد در عین حال که گزینه «مداخله» را در شرایط بحرانی را برای خود مهیا میکند، به نیروهای بازار هم توجه کند.
سیستم‌های قانونی و نظارتی چین در حال تغییر و تحولات اساسی در رابطه با سرمایه‌گذاری و مالکیت معنوی هستند؛ اما آنها هنوز آمادگی لازم برای اداره شرکتهای غول پیکر و دارای اهمیت راهبردی برای کشور را ندارند، به همین دلیل دولت تصمیم گرفته است تا گزینه کنترل مستقیم روی شرکتهای دولتی و حاکمیتی را برای خود حفظ کند.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد plink.ir/f6NOK
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
