به گزارش مسیر اقتصاد در طول یک دهه اخیر و بعد از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۷ تا به حال، اغلب کشورهای اروپایی با رکود اقتصادی مواجه بوده اند.
در این مدت یکی از راهکارهای اصلی اتحادیه اروپا برای خروج کشورها از رکود و رونق تولید و اشتغال استفاده از ظرفیت های بانک مرکزی و اتخاذ سیاست های پولی متناسب بوده است. بر این اساس در طول ده سال اخیر بانک مرکزی اروپا به طور گسترده ای به خلق پول پرداخته و از آن به منظور ایجاد تحرک اقتصادی استفاده کرده است.
انتشار پول از سوی بانک مرکزی اتحادیه اروپا از طریق خرید اوراق قرضه دولتی، خرید ارواق قرضه بانک های تجاری و یا دیگر روش های متعارف و غیر متعارف صورت گرفته است که موجب افزایش قابل توجه نقدینگی دولت های اروپایی و همچنین کسب و کارهای فعال در اقتصاد این کشورها شده است.
میزان خرید اوراق قرضه از سوی بانک مرکزی اتحادیه اروپا در طول سال های اخیر به طور میانگین بالغ بر ۶۰ میلیارد دلار
کاهش نرخ بهره و افزایش سرمایه گذاری نتیجه خلق پول گسترده بانک مرکزی
خلق پول گسترده از سوی بانک مرکزی اتحادیه اروپا موجب شده است نرخ بهره بین بانکی و به طبع آن نرخ بهره تأمین مالی فعالیت های تولیدی در کشورهای اروپایی در کمترین میزان قرار بگیرد. در چنین شرایطی دولت ها توانسته اند با کمترین هزینه منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین نمایند.
از طرف دیگر شرکت های تولیدی نیز این امکان را داشته اند که با جذب منابع مالی ارزان قیمت به افزایش سرمایه گذاری و در نتیجه افزایش ظرفیت های تولید و اشتغال خود اقدام نمایند.
نرخ بهره پایین به کنترل تورم کمک کرده است
در طول سال های اخیر یکی از سیاست های اصلی بانک مرکزی اتحادیه اروپا پایین نگهداشتن نرخ تورم به منظور جلوگیری از متضرر شدن تولیدکنندگان و همچنین افزایش قدرت خرید مردم بوده است. در واقع بانک مرکزی اتحادیه اروپا در کنار خلق گسترده پول توانسته است از طریق پایین نگهداشتن نرخ بهره، میزان نرخ تورم را کنترل نماید.
در واقع یکی از دلایل اصلی افزایش نرخ تورم، افزایش هزینه های تأمین مالی فعالیت های تولیدی است که موجب می شود تولیدکنندگان مجبور به افزایش قیمت محصولات خود باشند. از این رو فراهم کردن شرایط برای اخذ تسهیلات با کمترین مشکل و پایین نگهداشتن نرخ بهره می تواند بخشی از افزایش هزینه های شرکت های تولیدی را پوشش دهد و از این رو به کنترل تورم کمک نماید.
در طول سال های اخیر نرخ بهره تأمین مالی سرمایه گذاری در کشورهای اروپایی نزدیک صفر درصد بوده و در برخی موارد حتی کمتر از صفر تعیین شده است و در نتیجه اعمال این سیاست در بسیاری از مواقع نرخ تورم در اروپا کمتر از میزان مدنظر بانک مرکزی اتحادیه اروپا قرار گرفته است.
خلق پول بانک مرکزی دلیل اصلی افزایش قدرت خرید مردم اروپا
ماریو دراگی رئیس بانک مرکزی اتحادیه اروپا به تازگی در سخنانی در کنفرانس بانکداران و سیاستمدارن پولی و بانکی در فرانکفورت آلمان، سیاست این بانک مبنی بر خلق گسترده پول را دلیل اصلی افزایش درآمدهای شهروندان کشورهای اروپایی در سال های اخیر دانسته و گفته است افزایش قدرت خرید مردم نتیجه اعمال این سیاست در طول سال های اخیر بوده است.
رئیس بانک مرکزی اتحادیه اروپا سیاست خلق پول گسترده از طریق خرید اوراق قرضه های دولتی و بانکی از سوی بانک مرکزی را راهکاری برای کاهش بیکاری و حمایت از مصرف کنندگان دانسته است.
در ادبیات اقتصادی سیاست خلق پول گسترده از سوی بانک مرکزی، سیاست غیرمتعارف پولی خوانده می شود. با اینحال این سیاست در سال های اخیر به طور قابل توجهی مورد استفاده کشورهای توسعه یافته قرار گرفته است.
آیا زمان توقف سیاست خلق گسترده پول فرا نرسیده است؟
اتحادیه اروپا در سال جاری توانسته است بهترین نرخ رشد اقتصادی در طول یک دهه اخیر را ثبت نماید و این مسئله موجب شده است زمزمه هایی مبنی بر توقف سیاست خلق پول گسترده از سوی بانک مرکزی این اتحادیه به گوش برسد. با اینحال مقامات بانک مرکزی اتحادیه اروپا توقف این سیاست را مناسب نمی دانند.
بسیاری از فعالین کسب و کار کشورهای اروپایی معتقدند تداوم سیاست خلق پول از سوی بانک مرکزی اقدام مناسبی نیست و موجب تأمین مالی فعالیت هایی خواهد شد که مزیت اقتصادی ندارند. از طرف دیگر خلق پول گسترده موجب افزایش میزان بدهی های شرکت ها و شهروندان کشورهای اروپایی می شود که می تواند در آینده مشکلات گسترده ای برای این کشورها ایجاد نماید.
بانک مرکزی اتحادیه اروپا به خلق پول گسترده ادامه می دهد
با اینحال بانک مرکزی اتحادیه اروپا تصمیمی بر توقف سیاست خلق گسترده پول ندارد. در این راستا دراگی با تأکید بر اینکه هنوز زمان توقف سیاست خلق پول گسترده از سوی بانک مرکزی اتحادیه اروپا فرانرسیده است، گفت هنوز تمامی نتایج سیاست خلق پول گسترده از سوی بانک مرکزی نمایان نشده است و ابراز امیدواری کرد با تداوم این سیاست در طول سال های آینده نیز روند افزایش درآمدها و قدرت خرید مردم کشورهای اروپایی ادامه داشته باشد.
بر اساس برنامه اعلام شده از سوی بانک مرکزی اتحادیه اروپا، این بانک قصد دارد در ادامه سیاست خلق گسترده پول از طریق خرید اوراق قرضه، تا سال آینده میلادی بیش از ۳ هزار میلیارد دلار اوراق قرضه خریداری نماید و در صورت نیاز از آن زمان به بعد نیز به این سیاست ادامه خواهد داد.
منبع: اسپوتنیک