مسیراقتصاد/ امور کشاورزی و دامپروری با فراهم آوردن مواد غذایی برای روستاییان و شهرنشینان، افزایش میزان درآمد و زمینه‌های اشتغال مولد، نقش بسزایی در توسعه روستایی ایفا می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود ۷۰ درصد از جمعیت شاغل در روستاها، ۹۰ درصد از جمعیت عشایر و ۱۰ درصد از جمعیت شهرنشین در ایران به صورت مستقیم در فعالیت‌های مرتبط با امور دام، حضوری فعال دارند.[۱] این فعالیت از کهن‌ترین فعالیت‌های اقتصادی بشر محسوب می‌شود.
عدم افزایش قیمت دام زنده متناسب با هزینه‌های تولید
اقتصاد تولید محصولات دامپروری از جمله چالش‌های جدی در رونق و رکود این بخش مهم است. به عنوان مثال بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قیمت دام سبک در سال‌های اخیر متناسب با هزینه‌های تولید این محصول در کشور رشد نکرده است. به همین دلیل تولید دام سبک در کشور تبدیل به فعالیتی غیر اقتصادی شده است.
براساس اطلاعات نمودار[۲] زیر، در فصل‌های مختلف سال ۱۴۰۰ همواره شاخص قیمت تولیدکننده[۳] نسبت به قیمت دام سبک زنده بیشتر بوده است.
همانطور که آمار و اطلاعات ارائه شده نشان می‌دهد، قیمت دام در سال ۱۴۰۰ متناسب با افزایش هزینه‌های پرورش (شاخص قیمت تولیدکننده) رشد نداشته است. از طرفی متوسط قیمت دام زنده در بهار سال جاری نسبت به سال گذشته حدود ۱۱ درصد رشد داشت اما در مقابل شاخص قیمت تولیدکننده در بهار سال ۱۴۰۱ رشد ۶۲ درصدی داشته است که همچنان نشان دهنده‌ی عدم تناسب هزینه تولید با رشد قیمت دام دارد.
مشکل دامداران تنها به مقوله تطابق هزینه‌های تولید با قیمت این محصولات در بازار مربوط نمی‌شود چرا که با اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت گوشت در بازار افزایش یافته که این مسئله باعث کاهش میزان مصرف شده است. با کاهش مصرف گوشت در کشور حدود ۴ میلیون دام در کشور مازاد شده است که این مسئله مشکلات دامداران را تشدید کرده است[۴]
کشتار دام‌های مولد به علت غیر اقتصادی بودن پرورش دام سبک
تداوم این شرایط با توجه به ضرر اقتصادی دامدار و عدم صرفه اقتصادی این شغل و شرایط حاکم بر بازار باعث خروج افراد از تولید محصولات دامی می‌شود.
در حال حاضر بسیاری از دامداران اقدام به کشتار دام‌های مولد می‌کنند که نتیجه آن شکل‌گیری واردات طی ماه‌های آینده خواهد بود. در همین راستا دادرس رئیس اتحادیه دام سبک نیز گفت: زنگ خطر سقوط صنعت دام سبک با کشتار دام‌های مولد به صدا در آمده است.[۵]
۲ راهکار برون رفت صنعت دام سبک کشور از ورشکستگی
به همین منظور نیاز است دولت برای کاهش زیان تولیدکنندگان اقدام به حمایت از دامداران، خرید تضمینی و یا صادرات دام مازاد دامداران کند. از سویی دیگر دولت می‌تواند در فرایند خرید تضمینی به جای پول نقد، نهاده لازم برای تولید را به صورت مدت دار در اختیار تولیدکنندگان قرار دهد تا بدین ترتیب از نیاز سرمایه در گردش تولیدکنندگان برای خرید نهاده‌ها از بازار کم کند.
پینوشت:
[۱]نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، بهار ۱۴۰۰
[۲] مرکز آمار ایران و سایت ITPNews
[۳] شاخص قیمت تولیدکننده به اختصار PPI همان متوسط قیمت کالاها و خدماتی است که بنگاه‌ها به ازای تولید کالا و خدمات دریافت می‌کنند. به عبارتی دیگر این شاخص نشان دهنده تورم تولیدکننده در یک بازه زمانی مشخص است.
انتهای پیام/ کشاورزی
