به گزارش مسیر اقتصاد در راستای سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴، صنعت خودرو کشور بایستی به جایگاه نخست صنعت خودروی منطقه، رتبه پنجم آسیا و رتبه یازدهم در جهان از طریق رقابت پذیری مبتنی بر توسعه فناوری دست یابد.
برای تحقق این هدف بایستی حداقل ۲۵ میلیارد دلار قطعه برای خودروهای ساخت داخل توسط قطعه سازان تأمین شود و تا سال ۱۴۰۴ میزان صادرات قطعات خودرویی به ۶ میلیارد دلار برسد. همچنین تاکید شده که هدف‌گذاری صورت گرفته مبنی بر رسیدن صادرات قطعات به ۶ میلیارد دلار، جدا از صادرات قطعات مرتبط با CBU خودروی کامل و CKD خودروهای مونتاژی صادراتی از سوی خودروسازان داخلی است.
با این وجود، آمار تجارت خارجی کشور در ۵ ماه ابتدایی سال جاری نشان می دهد که تراز تجاری در بخش قطعات خودرو به میزان قابل توجهی منفی است.
قطعات منفصله همچنان صدرنشین لیست واردات
بر اساس آمار منتشره گمرک در ۵ ماه ابتدایی سال جاری، میزان واردات قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری ۱ میلیارد و ۷۵۷ میلیون دلار بوده است. طی این مدت در مجموع ۸۸۲ میلیون دلار انواع قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری با حجم موتور ۲۰۰۰ سی‌سی و با ساخت داخل ۱۴ و کمتر از ۳۰ درصد به کشور وارد شده است.
چنانچه آمار پنج ماهه ابتدایی سال‌جاری را با مدت مشابه سال قبل مقایسه کنیم مشاهده می‌شود که واردات قطعات منفصله برای تولید خودرو سواری بیش از دو برابر شده و رشد ۱۰۳ درصدی را تجربه کرده است.
رشد ۲۰ درصدی واردات قطعات یدکی
آمار تجارت خارجی کشور در پنج ماهه ابتدایی سال جاری نشان می دهد که میزان واردات قطعات یدکی خودرو ۳۶۵ میلیون و ۹۷۵ هزار دلار بوده است. این در حالی است که میزان واردات قطعات یدکی در پنج ماهه ابتدایی سال گذشته ۳۰۷ میلیون دلار بوده است.
بنابراین آمار گمرک حاکی از رشد ۲۰ درصدی واردات قطعات یدکی خودرو در پنج ماهه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.
صادرات ناچیز قطعات خودرو در ۵ ماه ابتدایی سال
طبق آمار منتشره گمرک میزان صادرات قطعات خودرو (قطعات یدکی و منفصله برای تولید خودروی سواری) در پنج ماه ابتدایی سال جاری مجموعا ۴۶ میلیون و ۸۱۰ هزار دلار بوده است. البته چنانچه آمار پنج ماه ابتدایی سال‌جاری را با مدت مشابه سال قبل مقایسه کنیم، مشاهده می‌شود که صادرات قطعات خودرو سواری رشد ۸۱ درصدی را تجربه کرده است. بر اساس آمارهای گمرک میزان صادرات قطعات خودرو در پنج ماهه ابتدایی سال گذشته ۲۵ میلیون و ۷۹۷ هزار دلار بوده است.
هرچند میزان صادرات قطعات خودرو در پنج ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد قابل توجهی کرده است، اما به دلیل افزایش نرخ ارز چندان اتفاق قابل توجهی نیفتاده است. حتی این احتمال وجود دارد که واردکنندگان، قطعات خودرو را با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کرده و با ارز آزاد صادر کرده باشند.
افزایش ۶۰ درصدی واردات قطعات خودرو در ۵ ماه نخست سال
بر این اساس، آمار تجارت خارجی کشور در ۵ ماهه ابتدایی سال نشان می دهد که واردات قطعات منفصله برای تولید خودروی سواری و قطعات یدکی خودرو با ارزش تقریبی ۲ میلیارد و ۱۲۳ میلیون دلار نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۶۰ درصدی داشته است.
اما صادرات قطعات خودرو با ارزش ۴۶ میلیون و ۸۱۰ هزار دلار همچنان ناچیز است. در واقع تراز تجاری کشور در بخش قطعات خودرو به شدت منفی است.
تعادل در تراز تجاری لازمه توسعه صنایع خودروسازی
اما تعادل در تراز تجاری لازمه توسعه هر کشوری است. بطور کلی تعادل در تراز تجاری سبب می شود تا میزان صادرات کالا و واردات آن با یکدیگر تناسب داشته باشند.
هر صنعتی لازم است بتواند بخش قابل توجهی از ارز مورد نیازش را تامین کند، در غیر اینصورت امکان واردات بیش از حد معینی را نباید داشته باشد داشت.
آمارهای صادرات و واردات قطعات خودرو نیز تایید کننده این موضوع است که صنایع خودرو و قطعه سازی ارزبری بسیاری بالایی در کشور دارند. لذا به منظور تعادل در تراز تجاری بایستی واردات خودرو و قطعات را به صادرات آن گره زد. بدین صورت که واردکنندگان خودرو و قطعات ملزم به ارائه گواهی صادرات شوند. به این منظور بایستی به صادرکنندگان به ازای صادرات مقدار مشخص حجم دلاری خودرو و قطعات آن گواهی صادرات ارائه شود.
این اقدام سبب می شود که خودروسازان و قطعه سازان که بخشی از واردات قطعات خودرو توسط آن ها صورت می گیرد روی به صادرات خودرو و قطعات آورند. در واقع این امر صادرات را جذاب می نماید و سبب می شود تا تولیدات خودروسازان و قطعه سازان به سطح قابل توجهی از رقابت پذیری برسد.
انتهای پیام/ تولید و اشتغال
