مسیراقتصاد/ گوشت مرغ از مهم‌ترین اقلام اساسی در سبد غذایی مردم است و با تامین پروتئین مورد نیاز بدن انسان‌ها اثر مستقیمی بر روی سلامت جامعه دارد. بر اساس آخرین آمار وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۰ میزان تولید گوشت مرغ در کشور ۲.۶ میلیون تن بوده است؛ این میزان تولید نیاز کشور در گوشت مرغ را به طور کامل پوشش می‌دهد.
جوجه یک روزه اصلاح نژاد شده، اولین و مهم‌ترین نهاده صنعت مرغداری جهت تولید گوشت مرغ است چرا که جوجه اصلاح نژاد شده علاوه بر سرعت رشد بالا باعث کاهش هزینه‌های تولید گوشت مرغ نیز می‌شود.
دو شرکت آویاژن و کاپ از ظرفیت زنجیره یکپارچه تولید استفاده می‌کنند
تولید جوجه یک روزه وابسته به گله‌های لاین است، تعداد کشورهای صاحب علم و فناوری موسوم به لاین محدود است و در حال حاضر تنها دو شرکت بزرگ غربی به نام‌های آویاژن[۱] و کاب[۲] دارای لاین اقتصادی هستند. این دو شرکت با واگذاری نمایندگی به شرکت‌های داخلی کشورهای هدف صادراتی، تقریبا سرتا سر دنیا را برای تامین جوجه اجداد یا مرغ مادر به منظور تولید گوشت مرغ پوشش می‌دهند.
نمایندگی‌های این دو شرکت غربی به واسطه واردات جوجه اجداد یا مرغ مادر به کشور خود سود سرشاری را به دست می‌آورند، لذا به منظور تداوم این مسئله، نهایت همکاری را برای انتقال اطلاعات عملکردی نتاج حاصل از سویه‌های تجاری دو شرکت آویاژن و کاپ را انجام می‌دهند تا این دو شرکت متناسب با اطلاعات بدست آمده اقدامات لازم برای تحقیق و توسعه و اصلاح نژاد سویه‌های تجاری خود را انجام بدهند.
در واقع این دو شرکت با ایجاد نمایندگی در کشورهای مختلف توانسته اند یک زنجیره کامل از مرغ لاین تا جوجه گوشتی را ایجاد کنند و از این طریق اهداف مورد نظر خود همچون بحث تحقیق و توسعه را پیگیری نمایند.
از سوی دیگر به علت انحصاری که این دو شرکت در بازار جوجه یک روزه صنعت مرغداری کشورهای مختلف ایجاد کرده‌اند، امکان استفاده رایگان از زیر ساخت‌ها و توانمندی‌های پژوهشی کشورها را نیز بدست آورده‌اند چرا که موسسات تحقیقاتی و دانشگاهی کشورهای هدف از سویه تجاری این دو شرکت به عنوان نهاده آزمایشگاهی استفاده کرده و در پایان، نتایج و اطلاعات پژوهشی خود را جهت استفاده عمومی منتشر می‌کنند.
ایران جزء محدود کشورهای دارنده مرغ لاین در دنیا
از طرفی ایران نیز جزء معدود کشور صاحب علم و فناوری مرغ لاین است. مرغ لاین موجود در کشور با نام آرین شناخته می‌شود. با وجود اینکه مرغ لاین آرین امکان تامین کامل مرغ اجداد مورد نیاز کشور را دارد اما بی توجهی به این ظرفیت داخلی باعث شده است که طی ۲ دهه گذشته تمام ظرفیت علمی و پژوهشی کشور در جهت ارتقاء عملکرد سویه‌های خارجی استفاده شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد به علت عدم تحقیق و توسعه برای بهبود و ارتقاء سویه داخلی آرین، این سویه دچار یک عقب افتادگی عملکردی و اقتصادی نسبت به سویه‌های وارداتی شده است. به عنوان مثال در ۴۲ روزگی ضریب تبدیل خوراک در سویه راس به عنوان یک سویه واراداتی ۱.۶ است اما در سویه داخلی آرین ۱.۸ است که نشان از عقب افتادگی ۰.۲ واحدی دارد.
لزوم تغییر سیاست جوجه‌ریزی متناظر مرغ آرین به سمت ایجاد زنجیره یکپارچه
با وجود اینکه دو شرکت آویاژن و کاپ توانستند با سیاست ایجاد زنجیره یکپارچه تولید از لاین تا جوجه گوشتی زمینه بهبود عملکرد سویه‌های تجاری خود را فراهم کنند اما سیاست جوجه‌ریزی متناظر از طرف وزارت جهادکشاورزی برای احیای سویه آرین باعث شده است که جوجه‌های اجدادی سویه آرین تحت مدیریت شرکت‌های واردکننده سویه خارجی قرار بگیرد و عملا این شرکت‌های داخلی که نماینده دو شرکت آویاژن و کاپ هستند به علت تعارض منافعی که در بحث واردات سویه‌های خارجی دارند به بهانه‌های مختلف از احیای سویه آرین جلوگیری نمایند.
بنابراین وزارت جهاد کشاورزی به منظور احیای سویه آرین ضروریست ضمن لغو سیاست جوجه‌ریزی متناظر در جهت ایجاد یک زنجیره یکپارچه تولید از لاین تا جوجه گوشتی گام بردارد تا از این طریق علاوه بر استفاده از ظرفیت تولید قراردادی امکان تحقیق و توسعه سویه آرین با داشتن عملکرد این سویه در بخش‌های مختلف تولید فراهم نماید.
پینوشت:
انتهای پیام/ کشاورزی
