مسیر اقتصاد/ روسیه ۸ سال قبل و در اوایل سال ۲۰۱۴ میلادی، به دلیل الحاق شبه جزیره کریمه به خاک خود، به طور جدی با تحریم‌های آمریکا و کشورهای اروپایی مواجه شد. از آن زمان تا به حال آمریکا و کشورهای اروپایی به بهانه‌های مختلف تحریم‌های اقتصادی و نظامی متعددی علیه روسیه وضع کرده‌اند و تا جای ممکن تلاش کرده‌اند با تحریم‌های اقتصادی، روسیه را مجبور کنند در راستای منافع کشورهای غربی عمل کند. اما آنچه در این میان جالب توجه است اینکه بر خلاف ایران، در طول ۸ سال اخیر هیچگاه روسیه «راهبرد مذاکره برای رفع تحریم» را در دستورکار قرار نداده است.
روسیه برای رفع تحریم با آمریکا مذاکره نمی‌کند
در همین راستا سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه، حدود چهار ماه قبل و در اولین روزهای آغاز جنگ اوکراین ضمن تاکید بر اینکه روسیه هیچگاه تسلیم تحریم‌های غرب نخواهد شد، گفته بود: «ما هیچگاه از کشوری درخواست نکرده‌ایم تحریمی را علیه ما لغو کند؛ ما با کلاه برداشته از سر به سراغ کسی نمی‌رویم (کنایه از اینکه تسلیم زورگویی نمی‌شویم). ما حتی هیچگاه از آمریکا درخواست نکرده‌ایم ما را به عنوان یک دشمن در نظر نگیرد؛ درحالیکه تصور میکنیم دو کشور دلیل قانع کننده‌ای برای دشمنی ندارند ولی هیچگاه چنین درخواستی از طرف مقابل نکردیم که ما را دشمن تصور نکند و قوانین تحریمی خود را تغییر دهد.»
سرگی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه نیز در سخنان دیگری ضمن تاکید بر اینکه روسیه هیچگاه به خواسته‌های غرب برای کاهش تحریم‌ها عمل نخواهد کرد، گفته بود: «تا به حال هیچ تجربه مثبتی در زمینه رفع تحریم‌ها از سوی غرب مشاهده نشده و عملا رفع تحریم از طریق مذاکره یک گزینه نشدنی است؛ بنابراین روسیه هیچگاه به این گزینه فکر نمی‌کند و بر ابزارهای عملیاتی خود در مقابله با تحریم‌ها متمرکز است.»
مدودوف: با آمریکا مذاکره نمی‌کنیم تا به التماس بیفتد
به تازگی نیز دیمیتری مدودوف که در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ میلادی رئیس جمهور روسیه بود و امروز نیز به عنوان نایب رئیس شورای امنیت این کشور فعالی می‌کند، درخصوص تعامل با آمریکا گفته است: «درحال حاضر ارتباط ما با آمریکا در حد صفر است، ما هیچ ارتباطی با آمریکا نداریم. ما هیچ نیازی نمی‌بینیم که با آمریکا مذاکره کنیم و پیش قدم شدن برای مذاکره را برای روسیه مناسب نمی‌دانیم. اجازه دهید آن‌ها بازگردند و از ما برای مذاکره التماس کنند.[۱]
روسیه به دنبال تقویت مواضع در «میدان» برای پیروزی در «دیپلماسی»
علاوه بر این روسیه در تعامل با اوکراین و کشورهای اروپایی نیز جز در شرایطی که دستاوردهای مناسبی در عرصه «میدان» بدست نیاورده، حاضر به مذاکره نمی‌شود. در مواجهه با اوکراین، روسیه ابتدا تلاش کرد بر بخش‌هایی از خاک این کشور مسلط شود و پس از آن عزم خود برای مذاکره را نشان داد. در مواجهه با کشورهای اروپایی که قصد دارند به مرور واردات نفت از روسیه را به صفر برسانند و وابستگی خود به گاز این کشور را کاهش دهند نیز روسیه اقدامات پیش دستانه‌ای همچون افزایش صادرات به چین را در دستورکار قرار داده تا در موضع ضعف قرار نگیرد و از موضع قدرت با آن‌ها مذاکره کند.
به طور خاص روسیه از هفته گذشته صادرات گاز به اروپا را به حدود نصف کاهش داده و این مسئله موجب شده است بسیاری از کشورهای اروپایی به سمت استفاده از ذخایر گازی داخلی حرکت کنند. اقدامی که میتواند کمتر از سه ماه آینده و با آغاز فصل سرما، شرایط پیچیده‌ای را برای این کشورها ایجاد کند.[۲] در آن زمان روسیه میتواند از ضعف کشورهای اروپایی و نیاز بالای آن‌ها به گاز، برای داشتن دست برتر در مذاکرات احتمالی و تحمیل خواسته‌های خود به آن‌ها استفاده کند.
بنابراین آنچه مسلم است اینکه از نظر روسیه، ابتدا باید در عرصه «میدان» به دستاوردهای قطعی و قابل مذاکره رسید و بعد از آن از موضع قدرت وارد عرصه «دیپلماسی» شد و با کشورهای متخاصم به معامله پرداخت. در غیر اینصورت صرف بسنده کردن به دیپلماسی برای احقاق حقوق و تحمیل خواسته‌ها به دشمنان، راه به جایی نخواهد برد. در این زمینه اقدامات روسیه میتواند در مواجهه ایران با تحریم‌های غرب درس آموز باشد.
پینوشت:
انتهای پیام/ دولت و حکمرانی
