به گزارش مسیر اقتصاد مطابق ارزیابی‌های صورت گرفته، هم اکنون سرانه مصرف لبنیات در عراق سالانه ۵۲ لیتر برای هر فرد است که پیش بینی می‌شود طی سه سال آینده تا ۶۰ لیتر افزایش یابد و در سال ۲۰۲۵ به رقم ۹۰ لیتر برای هر فرد برسد.
بازار عراق فرصت عظیمی را برای بازیگران بین‌المللی فراهم آورده است؛ خصوصا برای کسانی که می‌توانند با فناوری خود به رشد و توسعه صنعت لبنیات در عراق کمک کنند. بسیاری از شرکتهای محلی نیز به این مسئله واقف هستند و به دنبال همکاری با شرکتهای بزرگ بین‌المللی می‌گردند که از این رهگذر از تجربیات آنان بهره‌مند شوند.
افزایش ۸ درصدی تقاضا برای محصولات لبنی در عراق
بنا بر گزارش منتشر شده توسط شرکت تحقیقاتی «فراست اند سالیوان» شرایط ایجاد شده در عراق پس از جنگ منجر به افزایش ۸ درصدی تقاضا برای محصولات لبنی در این کشور خواهد شد.
مهمترین دلایل رشد تقاضا برای محصولات لبنی در عراق عبارتند از رشد بالای جمعیت، رشد تولید ناخالص داخلی، اصلاحات اقتصادی و ضعف این کشور در صنعت لبنیات.
بر اساس این گزارش پیش بینی می‌شود که تولید ناخالص داخلی و همچنین درآمد خانوار در عراق طی سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۵ به طور میانگین سالانه ۶ درصد رشد کند.
ظرفیت سرمایه‌گذاری در صنعت لبنیات عراق ۴ میلیارد دلار است
بازار لبنیات عراق ظرفیت سرمایه گذاری ۴ میلیارد دلاری در بخش‌های پرورش دام، مدیریت کارخانه‌ها و مزارع، ذخیره‌سازی و توزیع، بهره‌وری، حمل و نقل، ارتقاء فناوری و همچنین خرده‌فروشی‌ها را دارد.
بازار لبنیات عراق به شدت وابسته به واردات است به طوری که تولیدکنندگان محلی تنها قادر به تامین ۱۰ درصد از نیاز بازار این کشور هستند. عراق همچنین یکی از بزرگترین واردکنندگان شیر خشک در خاور میانه است.
ایران بزرگترین صادرکننده محصولات لبنی به عراق
مطابق آمار سایت تریدمپ[۱]، حجم واردات لبنیات توسط عراق در سال ۲۰۱۷ برابر ۱.۳۳ میلیارد دلار بوده که رقم بالایی محسوب می‌شود.
ایران هم اکنون با بیش از ۵۰۰ میلیون دلار صادرات محصولات لبنی به عراق بزرگترین صادرکننده لبنیات به عراق محسوب می‌شود. این رقم ۳۹ درصد از واردات لبنیات توسط عراق و ۷۵ درصد از صادرات لبنیات توسط ایران را تشکیل می‌دهد. ارقام فوق به خوبی اهمیت بازار لبنیات عراق برای ایران را نشان می‌دهد.
پس از ایران سه کشور ترکیه، امارات متحده عربی و عربستان سعودی به ترتیب با صادرات ۳۸۱، ۱۲۱ و ۴۷ میلیون دلار، در جایگاه دوم تا چهارم صادرکنندگان این محصولات به عراق قرار دارند. این چهار کشور جمعا ۸۰ درصد از واردات عراق را تامین می‌کنند.
سهم شکننده ایران از بازار عراق
ایران در بیست سال گذشته معمولا بیشترین سهم را از بازار لبنیات عراق داشته است؛ اما باید توجه داشت که رقابت با سایر بازیگران در این زمینه جدی است و محصولات این کشورها توانایی رقابت با تولیدات ایران را دارند.
در نمودار زیر حجم صادرات چهار صادرکننده اصلی لبنیات به عراق در هفده سال گذشته نمایش داده شده است:
همانطور که در نمودار فوق پیداست ترکیه در برخی سالها بیش از ایران، لبنیات به عراق صادر کرده است. این مسئله با درنظر گرفتن این واقعیت که انگیزه‌های متعددی در عراق برای خرید کالاهای ایرانی وجود دارد، نشان می‌دهد که ایران باید برای تثبیت و افزایش سهم خود از بازار عراق گام‌های بیشتر و بلندتری بردارد.
انعقاد توافقنامه تجارت دوجانبه راهکار حفظ و افزایش صادرات ایران به عراق
هم اکنون سه مسئله اساسی در مسیر توسعه صادرات لبنیات و صنایع وابسته از ایران به عراق وجود دارد:
- بی ثباتی قوانین تجاری در عراق
- حضور رقبای ایران در بازار عراق
- تمایل شرکتهای غربی به سرمایه‌گذاری در بخش لبنیات عراق
راه حل دو مسئله اول مطابق با نظر بسیاری از اقتصاددانان و فعالین تجاری، انعقاد توافقنامه تجارت دوجانبه میان ایران و عراق است که می‌تواند هم ثبات قوانین و هم سهولت حضور در بازار عراق را برای تجار ایرانی به ارمغان بیاورد.
البته مسلما برای عراق که تقریبا صادراتی به ایران ندارد، پذیرفتنی نیست که بدون دریافت هیچگونه امتیازی به تجارت آزاد با ایران تن دهد. به همین دلیل لازم است طرف ایرانی امتیازاتی مانند اهداء وام ریالی به صادرکنندگان فناوری از ایران به عراق بدهد. در اینصورت مسئله سوم برای توسعه صادرات ایران به عراق نیز تا حد قابل توجهی حل خواهد شد.
پینوشت:
[۱] Trademap.org
tradearabia.com
گمرک ایران
انتهای پیام/ تجارت و ارز
