به گزارش مسیر اقتصاد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان در تاریخ ۱ تا ۲ نوامبر به چین سفر خواهد کرد و با شی جین پینگ رئیس جمهور این کشور دیدار خواهد کرد. این اولین سفر شریف به چین از زمان نخست وزیری بوده و نشان دهنده اهمیت مشارکت چین و پاکستان است. همچنین، شریف اولین رئیس دولت خارجی خواهد بود که پس از انتخاب شی جین پینگ، بعنوان دبیر کل حزب حاکم کمونیست چین با او دیدار می‌کند.
عزم مجدد چین و پاکستان بر توسعه کریدور اقتصادی «سی‌پِک»
سفر شریف به چین برای پاکستان بسیار مهم است. نخست وزیر پاکستان را یک هیات بلندپایه شامل بلاول بوتو زرداری وزیر امور خارجه همراهی می‌کند. دولت پاکستان امیدوار است که تعدادی از پروژه کریدور اقتصادی چین و پاکستان موسوم به سی‌پِک (CPEC) که سال‌ها متوقف بوده‌اند پس از نشست شریف و شی از سر گرفته شوند که مهمترین آن پروژه ۱۰ میلیارد دلاری راه آهن کراچی به پیشاور است.
هفته گذشته، کمیته هماهنگی مشترک چین و پاکستان (JCC) با آغاز پروژه خط اصلی (ML)-۱ برای ساخت خط ریلی کراچی به پیشاور موافقت کرد. دو طرف همچنین بر توسعه راه‌های جدید در بخش معدن و گسترش همکاری‌ها در بخش فناوری اطلاعات توافق کردند. انتظار می‌رود یادداشت تفاهم و موافقت‌نامه‌های مربوط به پروژه‌های CPEC در سفر شریف به پکن امضا شود.
نقش مهم پاکستان در پروژه راه ابریشم جدید چین
چین بیش از هر کشور دیگری، نقدینگی به کشورهای با درآمد پایین و متوسط سرازیر کرده است. با این حال، طبق آمار بانک جهانی، حجم این وام‌ها در سال‌های اخیر حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است. اما پاکستان همچنان یکی از دریافت کنندگان اصلی تسهیلات چینی است. دلیل اصلی آن نیز وجود CPEC، بعنوان پروژه شاخص طرح کمربند و جاده چین (BRI) است.
CPEC جزء مهمی از تلاش‌های چین برای تقویت امنیت انرژی و اقتصادی است. این کشور که یکی از بزرگترین مصرف کنندگان انرژی در جهان است، برای تامین نیازهای خود به شدت به واردات نفت متکی است. بیش از ۸۰ درصد این نفت از طریق مسیرهای دریایی به چین می‌رسد که یکی از مهمترین مسیرهای دریایی برای این واردات، تنگه مالاکا است. با این حال، پکن نگران بوده که در صورت وقوع جنگ، قدرت‌های رقیب دسترسی پکن به این آبراه استراتژیک را مسدود کنند که تأثیر فلج کننده‌ای بر اقتصاد چین خواهد داشت. «معضل مالاکا» چین را وادار کرد تا به دنبال مسیرهای دریایی جایگزین برای واردات خود باشد که دلیلی اصلی بر اهمیت کریدور CPEC نیز همین مسئله است.
CPEC علاوه بر کاهش وابستگی چین به تنگه مالاکا و دریای چین جنوبی، پکن را قادر می‌سازد واردات خود از خلیج فارس و آفریقا را از طریق بندر گوادر پاکستان به استان‌های غربی چین منتقل کند که نسبت به مسیر طولانی‌تر دریایی و زمینی از طریق شرق چین به صرفه‌تر است.
تردیدهای پکن در همکاری با اسلام آباد از کجا ناشی می‌شود؟
با این حال، تحقق این برنامه‌ها برای چین آسان نیست چون تامین مالی چین برای پروژه‌های CPEC در سال‌های اخیر کند شده است. هرچند وضعیت امنیتی به ویژه در بندر گوادر و بلوچستان همیشه نگران کننده بوده است، اما این امر چینی‌ها را از سرمایه گذاری در CPEC منصرف نکرد. اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چرا چین برای سرمایه‌گذاری بیشتر در پاکستان تردید دارد؟ دو دلیل احتمالی برای این پرسش وجود دارد؛ نخست بدهی عظیمی است که پاکستان قادر به بازپرداخت آن نیست و دوم، وضعیت اقتصادی چین است.
در حالی که پاکستان به ادامه و تشدید همکاری‌های دوجانبه با چین و اجرای پروژه‌های CPEC چشم دوخته است، نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه اسلام آباد احتمالا در تله بدهی قرار گیرد. این نگرانی‌ها بی‌اساس نیست. بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول (IMF)، بدهی پاکستان به چین سه برابر بیشتر از بدهی این کشور به صندوق بین المللی پول است.
بدهی‌های عظیم بین‌المللی و نرخ تورم فعلی بین ۲۳ تا ۳۰ درصدی، پاکستان را در میان یک بحران اقتصادی قرار داده است. علاوه بر این، طبق اعلام بانک جهانی ویرانی‌های عظیم ناشی از سیل‌های اخیر، می‌تواند ۱۰ میلیون نفر پاکستانی را به فقر بکشاند. از همین روی، این کشور در موقعیتی نیست که بدهی فزاینده خود به چین را بازپرداخت کند، موضوعی که پکن را نگران و اعطای وام‌های بیشتر به پاکستان را ریسک‌پذیر کرده است.
اقتصاد چین با کندی ساختاری دست و پنجه نرم می‌کند و آینده‌نگری رشد اقتصادی کاهش قابل توجهی را نشان می‌دهد. به گفته تحلیلگران، بخشی از آن ناشی از مدل رشد مبتنی بر بدهی و سرمایه‌محوری در داخل و خارج از کشور است. بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول، در ژوئیه سال جاری تولید ناخالص داخلی چین برای سال ۲۰۲۲، بدون احتساب دوره بحران کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ ، کمترین سرعت رشد در چهار دهه گذشته را نشان می‌دهد. در این شرایط، چین با وجود اینکه دومین اقتصاد بزرگ جهان است، باید سیاست‌های اقتصادی خود را دقیق تنظیم کند تا از خطرات مالی بزرگ جلوگیری کند. پاکستان ممکن است شریک اقتصادی و سیاسی کلیدی چین باشد، اما یک رویکرد محتاطانه برای اعطای وام به خارج از کشور می‌تواند منجر به کوچک شدن کیف پول خود در پروژه‌های CPEC شود.
منبع: دیپلمات
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
