به گزارش مسیر اقتصاد شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در یک گزارش سیاستی تحت عنوان «تجارت ایران با اتحادیه اروپا؛ رهیافت‌های سیاستی» ضمن بررسی مقایسه‌ای برخی شاخص های منتخب اقتصادی ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا و ایران، جزئیات مبادلات تجاری دو طرف را در طول بیش از یک دهه اخیر مورد بررسی قرار داده است. در این گزارش پس از آسیب شناسی روند کنونی تجارت ایران و ۲۸ عضو اتحادیه اروپا، پیشنهاداتی در خصوص بهبود وضعیت فعلی ارائه شده است.
میزان تجارت ایران و اروپا چقدر است؟
در گزارش این کانون تفکر آمده است: اتحادیه اروپا مجموعه‌ای از ۲۸ کشور اروپایی است که در قالب یک نهاد چند ملیتی متحد شده‌اند. جمعیت ساکن در این منطقه برابر ۵۱۲ میلیون نفر است که از این لحاظ پس از چین و هند، با اختلاف زیاد در جایگاه سوم جهان قرار دارد. این اتحادیه پایین‌تر از آمریکا و بالاتر از چین، دومین قدرت بزرگ اقتصادی جهان بر اساس تولید ناخالص داخلی به حساب می‌آید. اتحادیه اروپا به لحاظ صادرات پس از چین و به لحاظ واردات پس از آمریکا جایگاه دوم را در جهان دارد.
درخصوص آمارهای تجارت دوجانبه ایران با اتحادیه اروپا در این گزارش آمده است: اعضای اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۸ بیش از ۱۰.۳ میلیارد دلار به ایران صادرات داشته‌اند؛ آلمان، ایتالیا و فرانسه در رتبه‌های نخست صادرات به ایران قرار دارند. ایران نیز در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۱.۳ میلیارد دلار کالا به اعضای اتحادیه اروپا صادر کرده است؛ ایتالیا، اسپانیا و فرانسه مقاصد اصلی صادرات ایران بوده‌اند.
بر اساس این گزارش کشورهای اروپایی سهمی ۲۳ درصدی از واردات ایران داشته‌اند و در مقابل سهم آنها از کل صادرات و صادرات غیرنفتی ایران به ترتیب حدود ۱۷ و ۳ درصد بوده است. نفت خام بیش از ۹.۸ میلیارد دلار از صادرات ایران به کشورهای اروپایی در سال ۲۰۱۸ را به خود اختصاص داده بود؛ اما در سال جاری میلادی به دلیل تحریم‌ها، صادرات نفت ایران به اتحادیه اروپا به صفر رسیده است و بنابراین انتظار می رود میزان کل صادرات ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹ به کمتر از ۱ میلیارد دلار کاهش یابد.
ایران به تجارت با اروپا وابسته است؟
در این گزارش ضمن تأکید بر اینکه به راحتی امکان صادرات محصولات غیرنفتی صادراتی ایران به اتحادیه اروپا شامل محصولات کشاورزی و مواد اولیه صنایع، به دیگر کشورهای جهان وجود دارد، آمده است: که میزان صادرات ایران به اتحادیه اروپا در این محصولات به مراتب کمتر از میزان کل صادرات ایران است. همچنین در خصوص بسیاری از کالاهای وارداتی از کشورهای اروپایی، امکان ساخت داخل محصولات و یا واردات آن از دیگر کشورهای جهان فراهم است.
این نهاد در گزارش خود ضمن انتقاد از واسطه گری اروپا در تجارت محصولات کشاورزی ایران توصیه می کند: لازم است نقش اروپایی ها در این زمینه کاهش یابد و ایران به طور مستقیم محصولات اساسی بخش کشاورزی از جمله ذرت، دانه سویا، جو و دانه‌های روغنی را از کشورهای هدف وارد نماید.
خام‌فروشی و واردات محصولات با ارزش افزوده، حاصل تجارت ایران با اتحادیه اروپا
شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در این گزارش سیاستی، ضمن برشمردن محصولات عمده وارداتی ایران از کشورهای اروپایی، عنوان کرده است: در بسیاری از بخش‌ها از جمله محصولات دارویی، محصولات شیمیایی، محصولات فولادی و محصولات پلاستیکی، ایران کالاهای اولیه و کم‌فرآوری شده را با قیمت ناچیز به کشورهای اروپایی صادر می‌کند و در مقابل، محصولات فرآوری شده و نهایی را با قیمت‌هایی به مراتب بالاتر، از این کشورها وارد می‌نماید؛ که لازم است در این زمینه نیز تجدیدنظر صورت پذیرد.
در پایان این گزارش به منظور ارائه یک تصویر کلی از تجارت دوجانبه ایران با اتحادیه اروپا آمده است: در مجموع باید گفت که تجارت دوجانبه ایران با اتحادیه اروپا، علاوه بر اینکه حجم قابل توجهی ندارد، بیش از آنکه به واقعیت‌های اقتصادی وابسته باشد، شدیدا از روابط سیاسی متأثر بوده است. در آینده نیز نمی‌توان صرفا با نگاه اقتصادی به رابطه با کشورهای اروپایی امیدوار بود؛ در واقع به نظر نمی‌رسد اتحادیه اروپا مایل به توسعه واردات و در کل تجارت خود با ایران باشد و این مهمترین مانعی است که از منظر سیاسی، بر روابطه ایران و اروپا سایه افکنده است. لذا ضروریست جمهوری اسلامی ایران، در تجارت با کشورهای این اتحادیه تجدیدنظر نموده و نظام تجاری خود را بر اساس تصمیمی که در این زمینه اتخاذ می‌کند، بازطراحی نماید.
گزارش سیاستی شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی از اینجا قابل برداشت است.
انتهای پیام/ تجارت و ارز
