به گزارش مسیر اقتصاد در طول یک سال اخیر یکی از مهم ترین مسائل مطرح شده در عرصه تجارت جهانی، ضرورت و نحوه اصلاح ساختاری WTO است. در این مدت رهبران تمامی کشورهای عضو از عملکرد سازمان تجارت جهانی انتقاد کرده و بر لزوم تغییر ساختاری آن تأکید کرده اند.
اما آنچه اکنون مورد توافق کشورها نیست و آینده این سازمان را در هاله ای از ابهام قرار داده است، جزئیات اصلاح ساختاری WTO است.
یارگیری آمریکا و چین به منظور اثرگذاری در اصلاح ساختاری WTO
در یک سو کشور آمریکا قرار دارد که مواردی همچون «کاهش قدرت مداخله WTO بر اقدامات دولت ها»، «جلوگیری از اقدامات ضد بازار آزاد دولت چین»، «اصلاح روند رسیدگی به شکایت ها» و «حذف معافیت های کشورهای درحال توسعه» را لازمه تغییرات ساختاری سازمان تجارت جهانی می داند.
در سمتی دیگر اتحادیه اروپا قرار دارد که معتقد است افزایش قدرت مداخله سازمان تجارت جهانی و به روزرسانی قوانین آن متناسب با تحولات جهانی، می تواند به رفع نقاط ضعف فعلی منجر شود. اتحادیه اروپا توانسته است در این مسیر کشورهایی همچون ژاپن، کانادا و برخی دیگر از کشورهای توسعه یافته را نیز با خود همراه نماید.
کشور چین نیز در این میان در تلاش است حمایت کشورهای درحال توسعه را جلب نماید. در شرایط فعلی هریک از طرف ها تلاش می کند با همراه نمودن تعداد بیشتری از کشورهای عضو، قدرت اثرگذاری خود را درخصوص جزئیات تغییر ساختاری WTO افزایش دهند.
هند، آفریقای جنوبی و ونزوئلا اهداف اصلی چین برای تشکیل یک تیم
مقامات چینی تا به حال به طور رسمی با طرح موضوع «حذف معافیت های کشورهای درحال توسعه» از سوی آمریکا مخالفت کرده اند. این معافیت ها به کشورهای درحال توسعه اجازه می دهد که یارانه بیشتری به برخی بخش های تولیدی، خصوصا حوزه کشاورزی بپردازند و محدودیت های بیشتری در زمینه ورود به بازار برای محصولات وارداتی اعمال نمایند.
چین اکنون به عنوان یک کشور درحال توسعه در سازمان تجارت جهانی عضویت دارد و از معافیت های این کشورها بهره می برد؛ به همین دلیل این کشور قصد ندارد با تهدیدات آمریکا این معافیت ها را کنار بگذارد. بلکه در مقابل به سمت همراه نمودن دیگر کشورهای درحال توسعه از جمله هند، آفریقای جنوبی و ونزوئلا حرکت کرده است تا با کمک آن ها از حذف معافیت های کشورهای درحال توسعه جلوگیری نماید.
کشورهای درحال توسعه در تلاش برای حفظ معافیت ها
در این راستا ۴ کشور چین، هند، آفریقای جنوبی و ونزوئلا در نامه ای مشترک تأکید کرده اند که در نظر گرفتن معافیت برای کشورهای درحال توسعه، یکی از بهترین قواعد سازمان تجارت جهانی است. در این نامه ادعا شده است کشورهای توسعه یافته در گذشته از بیشترین حمایت های دولتی بهره برده اند و اکنون قصد دارند کشورهای درحال توسعه را از طی کردن این روند محروم نمایند.
کشورهای درحال توسعه معتقدند در نظام تجارت جهانی باید از کشورهای ضعیف تر در برابر کشورهای توسعه یافته غربی حمایت شود؛ و در غیر اینصورت تلاش برای افزایش تبادلات تجاری مزیتی برای کشورهای درحال توسعه درپی ندارد.
آمریکا سرسخت ترین منتقد WTO
در مقابل مقامات آمریکایی قرار دارند؛ آن ها این موضوع را طرح می کنند که اکنون بیش از دو سوم کشورهای عضو WTO، عنوان «کشور درحال توسعه» دارند و از معافیت های متعدد آن بهره می برند؛ درحالیکه این شرایط به ضرر کشورهایی همچون آمریکاست.
تاکنون آمریکا توانسته است با مقامات کشور برزیل بر سر انصراف این کشور از عنوان «درحال توسعه» در WTO به توافق برسد. آمریکا به برزیل وعده داده است در این صورت علاوه بر تقویت روابط دوجانبه با آمریکا، شرایط را برای عضویت برزیل در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) فراهم نماید.
آینده مبهم سازمان تجارت جهانی
اختلاف نظر کشورهای عضو درخصوص جزئیات اصلاح ساختاری WTO بیش از هرچیز تأکیدی است بر آینده مبهمی که اکنون پیش روی سازمان تجارت جهانی قرار دارد.
در حال حاضر آمریکا از اضافه شدن داور جدید به نهاد داوری سازمان تجارت جهانی جلوگیری کرده و تهدید نموده است در صورت عدم تغییر رویه این سازمان، متناسب با منافع این کشور، آمریکا از سازمان تجارت جهانی خارج خواهد شد.
از این رو اگر کشورهای عضو نتوانند درخصوص اصلاح ساختاری به توافق برسند، در پایان سال جاری میلادی نهاد داوری سازمان تجارت جهانی تعطیل خواهد شد و این به معنی از بین رفتن الزام اجرای قوانین و در نتیجه پایان کار WTO خواهد بود.
منابع:
روزنامه صبح چین yon.ir/492iI
ماکروپرس yon.ir/aEQqt
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
