امکان نجات سازمان تجارت جهانی وجود ندارد

به گزارش مسیر اقتصاد سازمان تجارت جهانی در طول دهه های اخیر رهبر نظام چندجانبه گرایی در عرصه تجارت بین الملل بوده است که در دوران بعد از جنگ های جهانی و با رهبری آمریکا بنیان گذاشته شد. اما اواخر سال ۲۰۱۸ میلادی، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا رسما تهدید کرد که در صورت عدم تغییر ساختار این سازمان، مطابق با دستورات این کشور، آمریکا از WTO خارج خواهد شد.

از آن زمان تا به حال این تهدید رئیس جمهور آمریکا، به عنوان بزرگ ترین حامی WTO در طول دهه های اخیر، به یکی از مهم ترین چالش های پیش روی کشورهای جهان در شکل دهی به نظام تجارت جهانی تبدیل شده است؛ به طوریکه در تمامی نشست های معتبر بین کشورهای جهان، از جمله اجلاس داووس و نشست گروه های G20 و G7 مسئله اصلاح ساختاری WTO همراه یکی از مهم ترین مباحث مورد بحث و تبادل نظر بوده است.

نشانه ای از تفاهم نظر در اصلاح ساختاری WTO دیده نمی‌شود

در این مدت بسیاری از کشورهای جهان نگرانی های آمریکا درخصوص عملکرد نامطلوب سازمان تجارت جهانی را مورد تأیید قرار داده اند و بر ضرورت اصلاح ساختاری این سازمان تأکید کرده اند.

اما در این مدت هرکدام از کشورها پیشنهادات مد نظر خود را برای این اصلاح ساختاری مطرح کرده است که با پیشنهادات دیگر کشورها تفاوت دارد و در این میان نشانه ای از تفاهم نظر در خصوص اصلاح ساختاری WTO در بین کشورهای جهان دیده نمی شود.

چرا امکان اصلاح ساختاری WTO وجود ندارد؟

در حال حاضر ۱۶۴ کشور به طور رسمی عضو سازمان تجارت جهانی هستند و هر اصلاح ساختاری باید مورد توافق همه این کشورها قرار بگیرد. همین مسئله است که اصلاح ساختاری WTO را با پیچیدگی های گسترده همراه نموده و آینده این سازمان را در هاله ای از ابهام قرار داده است.

اما از آن مهم تر تغییر نظر رهبران بسیاری از کشورها درخصوص نحوه مدیریت نظام تجارت جهانی است. تا پیش از این تقریبا تمامی کشورهای جهان بر ضرورت چندجانبه گرایی در عرصه تجارت بین الملل به رهبری سازمان تجارت جهانی اعتقاد داشتند و این روش را بهترین راه برای دستیابی به ثبات و افزایش تبادلات تجاری بین کشورهای جهان می دانستند؛ اما در طول سال های اخیر، این تصور تغییر کرده است.

چندجانبه گرایی پاسخگوی نیازهای کشورها در عرصه تجارت جهانی نیست

اکنون تصورات رهبران بسیاری از کشورها، از جمله آمریکا، درخصوص حالت ایده آل نظام تجارت جهانی تغییر کرده است و معتقدند نظام چندجانبه گرایی در این عرصه از اساس جواب نمی دهد و نمی تواند پاسخگوی نیازهای کشورها باشد.

آن ها معتقدند ساختار فعلی، به کلی نیازمند تغییر است و اصلاح برخی روش های سازمان تجارت جهانی نمی تواند پاسخگوی انتقادات مطرح شده به عملکرد این سازمان باشد.