به گزارش مسیر اقتصاد تاکنون اکثر تلاش های کشور چین برای بین المللی سازی یوآن و حذف دلار، با مشارکت کشورهای همسایه و همسوی خود در آسیا انجام شده است. اما اخبار اخیر نشان می دهد که کشورهای دیگر نیز از طریق سازوکارهای جدید، چین را در حذف دلار و بین المللی کردن یوآن کمک می کنند.
امارات و عربستان به دنبال سرمایه گذاری از طریق یوآن
طبق اخبار جدید، عربستان سعودی و امارات به دنبال انجام سرمایه گذاری به یوآن با خرید اوراق قرضه پاندا در بازار بورس چین هستند؛ این مهم نشان دهنده آن است که کشور چین قدم به مرحله و استراتژی جدیدی جهت بین المللی کردن یوآن خود گذاشته و در حال گسترش دایره کشورهای دخیل در بین المللی کردن یوآن است.
یکی از نشانه های واضح دیگر در این زمینه فعالیت گسترده چین در ساخت جاده ابریشم است. برخلاف استراتژی ۵ سال پیش کشور چین جهت بین المللی کردن یوآن، چین بوسیله جاده ابریشم روابط قویتری را با کشورهای در حال توسعه در آسیای میانه، خاورمیانه و آفریقا برقرار کرده و اخبار نیز حاکی از آن است که چین در این زمینه همچنان در حال پیشرفت است.
اوراق قرضه پاندا، سازوکار چین برای حذف دلار در تجارت انرژی
موفقیت چین در جلب توجه حاکمان خاورمیانه به سمت سرمایه گذاری در بازار اوراق قرضه اش می تواند به سیستم خرید و فروش دلاری نفت (سیستم پترو دلار) پایان دهد. البته اوراق قرضه پاندا به خودی خود نمی تواند منجر به کاهش وابستگی به دلار شود؛ بلکه چین از این کانال بودجه ای می خواهد کشورها و صادرکنندگان را متقاعد کند تا به جای دلار از یوآن استفاده نمایند تا با استفاده از آن، ریسک مربوط به ارزش یوآن را نیز پوشش دهد.
یکی از تحلیلگران پیوند جالبی میان چنین تحولاتی برقرار کرده و معتقد است که قراردادهای طلا و یوآن برای مبادله نفت و گاز احتمال سقوط سلطه دلار در بازار نفت را ایجاد خواهد کرد. قرارداد بین چین و روسیه در سال ۲۰۱۴ برای مبادلات گاز بوسیله یوآن یکی از این قراردادها در گذشته بوده که البته این دو کشور در ماه های اخیر نیز بر مبادله انرژی میان خود بوسیله طلا و یوآن اقداماتی را انجام داده اند.
استفاده کشورها از یوآن برای فروش نفت بدون ریسک
در حال حاضر با مبادلات امارات و هنگ کنگ بوسیله قراردادهای یوآنی اکنون یکی از گزینه های واضح سرمایه گذاری برای صادر کنندگان نفت، یوآن خواهد بود.
این بدین معنی است که برای پرداخت های نفت و گاز به یوآن کشور فروشنده که چه روسیه یا عربستان یا هر کشور دیگری باشد، نگران نوسانات یوآن نخواهد بود. آن ها می توانند به راحتی آن را به طلا تبدیل کنند و به گفته تحلیلگران در این روند نیز به هیچ وجه دلار و سیستم بانکی آمریکا درگیر نمی شود.
جهانی که در آن نفت و طلا به طور عمده به یوآن مبادله می شوند شاید دور باشد و شاید چین هنوز نتواند به این مقیاس از مبادلات امیدوار باشد، اما به نظر می رسد که رفته رفته سلطه نظام مالی جهانی قدیم در بازار کالاها به پایان خواهد رسید. چراکه امروزه کشورها به استثمار پنهان دلار پی برده اند و شاهد این واقعیت هستند که دلار با بین المللی شدن خود منافع سرشاری را نصیب صاحب خود و عده قلیلی کرده و در عوض مشکلات عدیده ای را برای سایر کشورها ایجاد کرده است.
کشورها به سمت حذف دلار از مبادلات انرژی حرکت می کنند
یکی از بازارهای عمده و پر تراکنش دنیا انرژی می باشد که از بین اقلام انرژی نیز نفت بیشترین حجم مبادلات را به خود اختصاص داده است. کشور آمریکا نیز از دهه های گذشته دائما به دنبال بنا کردن مبادلات نفت بر روی دلار بوده که در این زمینه نیز با تدابیر و اقدامات مهندسی شده موفق بوده است و توانسته تقاضای مبادلاتی دلار را از این طرق بالا نگه دارد.
اما امروزه کشورهایی از قبیل چین و روسیه بر روی هدف خود مبنی بر حذف دلار از مبادلات بین المللی و به خصوص مبادلات نفت در جهان مصمم بوده و در تلاش هستند تا هرچه بیشتر وابستگی به دلار را کاهش دهند. علاوه بر این دو کشور، سایر کشورهای دنیا نیز رفته رفته به مضررات دلار پی برده و در تلاش هستند تا با اتخاذ تدابیری وابستگی خود به دلار را کاهش دهند.
لزوم اقدام ایران برای مبادله با ارزهای ملی
اقدامات چین، روسیه و دیگر کشورها برای حذف دلار و یورو از مبادلات خود و جایگزین کردن آن با ارز ملی در حالیست که ایران به عنوان کشوری که بیشترین ضربه را از تحریم ها دیده است، تاکنون اقدام منسجمی در این زمینه انجام نداده است.
مسئولین بانک مرکزی کماکان به دنبال بازگشت به شرایط پیش از تحریم ها هستند و این درحالیست که برنامه برای استفاده مجدد و گسترده از دلار و یورو و سیستم سوئیفت، حتی در شرایطی که تحریمی در کار نباشد نیز ریسک بالایی برای تجارت ایران دارد.
بنابراین ضروری است ایران نیز به سمت استفاده از ارزهای ملی در تجارت حرکت کرده و با استفاده از پیمان های پولی دوجانبه، راه اندازی یک سیستم جایگزین سوئیفت و تعامل ارزی با کشورهای همراه در این زمینه چون روسیه و چین، زمینه را برای کاهش وابستگی به نظام ارزی فعلی جهان فراهم آورد و شرایط کاهش اثربخشی تحریم های جدید را ایجاد کند.
برگرفته از: گلوبال کاپیتال
