به گزارش مسیر اقتصاد پس از برجام قراردادها و تفاهم نامه های مختلفی بین ایران و کشورهای دیگر به امضا رسیده است. بیشتر این قراردادها در حوزه انرژی و خرید هواپیما بوده است.
در گزارش قبلی، این مسئله مورد بررسی قرار گرفت که کدام کشورها از برجام بیشترین سود را کسب کردند و توانستند با ایران قرارداد داشته باشند. در ادامه به بعضی از این قراردادهای بسته شده اشاره می شود.
خرید هواپیمای مسافربری
هواپیما بیشترین سهم را از قراردادهای پس از برجام به خود اختصاص داده است. این قراردادها عبارتند از:
قراردادهای شرکت هما
قرارداد خرید ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس که ارزش تقریبی آن طبق اعلام وزارت راه بیش از ۱۰ میلیارد دلار است و شامل ۴۶ فروند هواپیما از خانواده A320 و ۳۸ فروند هواپیما از خانواده A330 و ۱۶ فروند از خانواده A350 است.
قرارداد خرید ۸۰ فروند هواپیمای بوئینگ به ارزش بیش از ۱۶ میلیارد دلار که شامل ۵۰ فروند هواپیمای ۷۳۷ مکس، ۱۵ فروند ۷۳۷ER و۱۵ فروندX 737 است.
قرارداد خرید ۲۰ فروند هواپیمای ATR مدل ۶۰۰-۷۲ که ارزش آن یک میلیارد یورو اعلام شده است.
شرکت هما همچنین در حال مذاکره با شرکت میتسوبیشی ژاپن برای خرین ۸۰ فروند هواپیمای MRJ است که تاکنون به نتیجه نرسیده است.
قراردادهای شرکت آسمان
قرارداد خرید ۳۰ فروند هواپیمای بوئینگ مدل ۷۳۷ مکس به ارزش ۳.۶ میلیارد دلار
قرارداد خرید ۲۵ فروند هواپیمای میتسوبیشی مدل MRJ به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار
قرارداد خرید ۱۲ فروند هواپیمای سوخو ۱۰۰ روسی (شرکت روسی برای فروش ۱۰۰ فروند هواپیما از این نوع ابراز تمایل کرده است)
انرژی
علی رغم وجود ظرفیت های بالای کشور در حوزه انرژی و نیروگاه سازی، بیشترین قرارداد پس از خرید هواپیما به این حوزه اختصاص یافته است که می تواند موجب تضعیف شرکت های داخلی شود. این قراردادها عبارتند از:
قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی
طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به ارزش ۴ میلیارد و ٨٠٠ میلیون دلار میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکت‌‌های توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (سیانپیسی) و شرکت پتروپارس امضا شد. ۵۱ درصد این کنسرسیوم در اختیار توتال است.
قرارداد نیروگاه سازی با شرکت ترکیه ای یونیت اینترنشنال
قرارداد با شرکت ترکی- بلژیکی در ابتدا شامل ۷ نیروگاه و تولید ۵ هزار مگاوات برق بود که ارزشی معادل ۴.۲ میلیارد دلار داشت اما با توجه به انتقادهای صورت گرفته حجم توافق به ۲ هزار مگاوات کاهش پیدا کرد.
قرارداد ساخت نیروگاه زباله سوز
پس از برجام قراردادی بین سازمان انرژی‌های نو ایران (سانا) و شرکت «پاک زیست» جمهوری چک با هدف ساخت یک نیروگاه زباله سوز ۲۰ مگاواتی در قالب قراردادهای BOT در گیلان منعقد شد.
نیروگاه خورشیدی در خراسان شمالی
بزرگترین نیروگاه خورشیدی کشور با ظرفیت ۳۰ مگاوات در استان خراسان شمالی و در زمینی ۶۰ هکتاری و با مشارکت و سرمایه گذاری مستقیم کشورهای سوییس و ایتالیا احداث خواهد شد. ارزش این قرارداد ۴۰ میلیون یورو است.
ساخت نیروگاه بادی در شمال کشور
بزرگترین نیروگاه بادی کشور با ظرفیت ۲۷۰ مگاوات در کوه های شمالی ایران و با مشارکت شرکت سوئیسی به انجام خواهد رسید. ارزش این قرارداد ۷۵۰ میلیون یورو است.
قرارداد روسیه برای ساخت نیروگاه سیریک
روسیه ساخت نیروگاه گرمایی سیریک TPP را انجام خواهد داد. این قرارداد برای ساخت چهار واحد نیروگاهی سیریک با ظرفیت ۳۵۰ مگاوات به امضا رسیده است. فاینانس این پروژه ۱٫۲ میلیارد یورو است که بین ایران و روسیه به امضا رسیده است و در مدت پنج سال اجرایی می شود.
لازم به ذکر است که روسیه برای اجرای دو پروژه نیروگاهی دیگر ابراز تمایل نموده است.
قرارداد ساخت نیروگاه با شرکت های کره ای
شركت مهندسی هیوندا یك توافق اولیه برای مشاركت در ساخت نیروگاه برق بخش خصوصی در ایران به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار امضا کرده است.
همچنین شرکت «دائه لیم» نیز قرارداد ساخت نیروگاه برقی و آبی به ارزش ۲ میلیارد دلار با ایران امضا کرده است.
همچنین یک قرارداد بین ستاد توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری ایران و کره جنوبی امضا شد که بر اساس آن دو نیروگاه بادی و خورشیدی در منطقه «میل نادر» زابل و «فسا» در استان فارس احداث می‌شود.
ارزش این دو قرارداد حدود ۸۲۰ میلیون دلار برآورد می‌شود و کره جنوبی باید در مدت زمان ۱۵ ماه این دو نیروگاه را طراحی، ساخت را انجام داده و در نهایت به بهره برداری برساند.
در کل قراردادهای به امضا رسیده در حوزه نیروگاه سازی به بیش از ۱۵ میلیارد یورو رسیده است. این قراردادها با کشورهای آلمان، روسیه، چین، ژاپن، کره جنوبی، سوئیس، ایتالیا، چک و ترکیه به امضا رسیده است.
لازم به ذکر است که اکثر این پروژه ها و قراردادها هنوز وارد فاز اجرایی نشده اند.
