مسیر اقتصاد/ در هفته‌های اخیر بار دیگر زمزمه اختصاص بنزین سهمیه‌ای به افراد به جای خودروها مطرح شده است. بر اساس این پیشنهاد، به هر فرد بر اساس کد ملی ۱۵ لیتر بنزین سهمیه‌ای اختصاص پیدا می‌کند که می‌تواند در طول ماه آن را با قیمت ۱۵۰۰ تومان به ازای هر لیتر از جایگاه‌ها خریداری کند یا معادل ریالی مابه‌التفاوت قیمت آن با قیمت بنزین ۳ هزار تومانی را دریافت نماید.
اختصاص بنزین سهمیه‌ای به افراد در کمیسیون تلفیق بودجه مجلس برای سال ۱۴۰۲ مطرح شده بود که در نهایت مورد تصویب صحن علنی قرار نگرفت. اکنون بار دیگر زمزمه مطرح شدن آن در قانون برنامه هفتم شنیده می‌شود.
۴۰ درصد جمعیت کشور ذی نفع افزایش قیمت بنزین می‌شوند
افراد فاقد خودرو هیچ استفاده‌ای از بنزین ندارند و تنها راه پیش روی آن‌ها فروش سهمیه بنزین به قیمت آزاد و دریافت مابه‌التفاوت نقدی آن است. بنابراین اختصاص این سهمیه به افراد فاقد خودرو، هیچ تفاوتی با پرداخت یارانه نقدی به آن‌ها ندارد.
کارشناسان معتقدند «یارانه» اساسا برای کمک به افزایش قدرت خرید اقشار کم درآمد است و از این رو گره زدن آن به قیمت کالایی مانند بنزین، توجیه منطقی ندارد. بنابراین از دولت انتظار می‌رود برای قیمتگذاری بنزین متناسب با شرایط آن اقدام کند و سیاست‌های رفاهی و تامین اجتماعی همچون تعیین میزان یارانه را به صورت مستقل و با توجه به اقشار هدف، تعیین نماید.
«قیمتگذاری بنزین» نباید با مفهوم «یارانه» گره بخورد
در حال حاضر اختلاف قیمت صادراتی بنزین با قیمت فروش آن به مردم، به مثابه «یارانه» در برخی محافل مطرح می‌شود. در حالیکه اساسا قیمتگذاری کالایی همچون بنزین که دولت در ازای اعطای نفت به پالایشگاه‌های داخلی آن را تامین می‌کند، نباید با مفهوم یارانه یکسان تلقی شود. چنین اقدامی در آینده نیز مخاطراتی در خصوص تعیین قیمت بنزین ایجاد می‌کند و بر پیچیدگی شرایط آن می‌افزاید.
اختصاص بنزین سهمیه‌ای به افراد فاقد خودرو، بیش از ۴۰ درصد جمعیت کشور را به ذی نفعان افزایش قیمت آزاد و به تعبیر دقیقتر افزایش اختلاف بین قیمت آزاد و قیمت سهمیه‌ای بنزین تبدیل می‌کند و این مسئله نیز به نوبه خود تعیین قیمت بنزین را بیش از پیش از شرایط کارشناسی و منطقی خارج می‌کند.
الگوی قیمتگذاری پلکانی باید توسعه پیدا کند
مهمتر از همه اینکه استفاده از الگوی قیمتگذاری پلکانی برای بنزین، روشی برای مدیریت مصرف در کنار جلوگیری از افزایش فشار بر اقشار کم درآمدِ صاحب خودرو است. از این رو انتظار می‌رود در قیمتگذاری بنزین دولت به سمت توسعه پلکان‌ها و افزایش قیمت برای مصارف بالا حرکت کند، درحالیکه طرح اختصاص بنزین سهمیه‌ای به افراد به جای خودروها، به منزله پایان قیمتگذاری پلکانی و پرداخت یک یارانه نقدی ثابت به همه افراد است.
انتهای پیام/ انرژی
