به گزارش مسیر اقتصاد در ۱۶ آگوست ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا ۱۰ هفته زودتر از زمان تعیین شده تقریبا ۹۰ درصد ذخایر گاز طبیعی خود را تکمیل کرد که با استقبال کمیسیون اروپا مواجه شد. احتمال کاهش خرید گاز اروپا در ماه‌های آینده، می‌تواند هزینه خریداران آسیایی را نیز کاهش دهد. اما ذخیره‌سازی کامل گاز در اروپا، تنها تقاضای چند ماه این قاره را پوشش خواهد داد و اگر هوا سردتر از زمستان گذشته باشد یا قیمت‌های پایین انگیزه مصرف را افزایش دهد، بازار دوباره در تنگنا قرار می‌گیرد.
عوامل تاثیرگذار در پر شدن ذخایر گاز اروپا
برخی عوامل باعث شد تا اتحادیه اروپا ذخایر گاز خود را زودتر از موعد مقرر پر کند. نخست، زمستان معتدل سال گذشته همراه با افزایش شدید واردات گاز طبیعی مایع (LNG) موجودی انبارها را در سطوح بالا نگه داشت. در ۱ آوریل، ذخیره گاز ۵۶ درصد بود که بسیار بالاتر از میانگین پنج ساله اخیر یعنی ۴۲ درصدی بود. دوم، قیمت‌های نسبتاً پایین نیز تاثیری مثبتی در این امر داشت. قیمت گاز هاب TTF، شاخص قیمت گذاری گاز اروپا، از اوایل آوریل زیر ۵۰ یورو (۵۴.۵۵ دلار) در هر مگاوات ساعت باقی مانده است. سوم، تقاضای گاز صنعتی باوجود افت قیمت، کاهش یافته که گاز بیشتری را برای ذخیره سازی آزاد می‌کند. در سراسر اتحادیه اروپا تقاضای گاز صنعتی در سال ۲۰۲۲ تقریبا ۲۵ درصد کاهش یافت، برای نمونه تقاضای آلمان در سال جاری نیز راکد بوده است. پس از تداوم ذخیره‌سازی در تابستان، نیاز به واردات نیز کاهشی شد بطوریکه واردات LNG اروپا در ماه جولای ۷ درصد کاهش یافت که کمترین حجم ماهانه از اواخر سال ۲۰۲۱ است.
تقاضای ضعیف آسیایی‌ها برای خرید گاز
در ماه‌های اخیر واردات LNG در آسیا باوجود قیمت‌های پایین، نسبتاً کاهش یافته است. از ماه می، قیمت شاخص ژاپن-کره (JKM) برای شمال شرق آسیا عمدتاً زیر ۱۲ دلار در هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (۱۲ دلار/MMBtu، معادل حدود ۴۱ دلار در هر مگاوات ساعت) باقی مانده است. اما، داده‌های موسسه «کپلر» فرانسه نشان می‌دهد که واردات LNG در ژاپن، چین و کره جنوبی افزایش اندک داشته است. تقاضای LNG آسیا در ماه جولای اندکی افزایش یافت و شواهد اندکی از خریدهای فرصت‌طلبانه چینی‌ها وجود دارد. کشورهای دیگر مانند پاکستان، بنگلادش و تایلند که در سال گذشته به دلیل افزایش قیمت LNG با مشکل مواجه شدند، در ماه‌های اخیر به دنبال برگزاری مناقصه برای محموله‌های LNG هستند.
در مجموع، نشانه‌های اندکی از افزایش تقاضا در شمال شرق آسیا وجود دارد. موجودی گاز در سراسر منطقه نسبتاً بالاست؛ کره جنوبی و ژاپن در حال افزایش تولید انرژی هسته‌ای هستند و خریداران چینی به دنبال فروش محموله‌های مازاد خود هستند. خریداران LNG عمدتاً تحت پوشش قراردادهای عرضه بلندمدت و ثابت خود هستند و عجله‌ای برای خرید اضافی ندارند. حتی برخی از شرکت‌های خدمات شهری به دنبال فروش قرارداد خرید خود برای محموله‌های سه‌ماهه سوم و چهارم هستند که آن نیز نشان‌دهنده تقاضای ضعیف منطقه، باوجود اختلال احتمالی عرضه از پروژه‌های بزرگ LNG استرالیا است.
چرا نگرانی از امنیت انرژی هنوز پابرجاست؟
پس از اینکه جنگ روسیه و اوکراین باعث افزایش تقاضای LNG اروپا شد، تهدیدات قیمت تقریباً اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسید. همچنین جهش اقتصادی مورد انتظار چین، حداقل تا زمان عرضه جدید LNG در ایالات متحده، قطر و سایر کشورها در سال‌های ۲۰۲۶-۲۰۲۷، تقاضای آسیایی را افزایش داد. اما هجده ماه بعد، بدترین سناریو بازار محقق نشد، بنابراین این پرسش مطرح می‌شود که بازار چگونه تغییر کرده است؟ اتفاقات سال گذشته باعث شد تا در سمت عرضه، ظرفیت مازاد LNG از آسیا به اروپا برای پاسخگویی به تقاضای زمستانی تغییر مسیر دهد. در سطح جهانی نیز، احیای مجدد نگرانی‌های امنیت انرژی باعث افزایش فعالیت‌های قراردادی شد. با تکیه بر رویدادهای سال گذشته، در حال حاضر سه پروژه صادرات LNG ایالات متحده با ظرفیت ۳۸ میلیون تن در سال، به تصمیم نهایی سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۳ رسیده‌اند و چندین پروژه دیگر در این مسیر قرار دارند.
با توجه به اینکه بیشتر خریداران اروپایی و آسیایی قراردادهای بلندمدت منعقد کرده‌اند، این پرسش مطرح می‌شود که آیا خریداران باید نگران عرضه بیش از حد بازار، حتی پیش از آغاز موج بعدی پروژه‌ها از سال ۲۰۲۶ باشند؟ افزایش عرضه و تقاضای ضعیف، نشان‌دهنده چشم‌انداز مازاد عرضه در کوتاه‌مدت است. تقاضای سالانه LNG در حال افزایش است و انتظار می‌رود که تا ۲۰ سال آینده همگام با رشد سریع انرژی‌های تجدیدپذیر روند صعودی داشته باشد. اگر خریداران در زمستان سال جاری از موجودی گاز خود استفاده کنند، احتمالا در سال آینده تقاضای همه مناطق افزایش یابد. تاخیر احتمالی در پروژه‌ها نیز می‌تواند بازار را در تنگنا قرار دهد.
اکنون، به نظر نمی‌رسد که بدترین سناریو یعنی بازگشت شدید تقاضا در آسیا، کاهش عرضه و قیمت‌های بالا برای واردکنندگان رخ دهد. اما قیمت LNG ذاتاً مستعد نوسان است. باید توجه داشت که در مقایسه با سایر سوخت‌ها، LNG ظرفیت موجودی نسبتاً اندکی دارد، منابع عرضه محدودی هستند و همواره احتمال اختلال وجود دارد. اینکه یک حمله احتمالی به سه تأسیسات صادرات LNG استرالیا، می‌تواند تا ۱۰ درصد از عرضه جهانی را تحت تأثیر قرار دهد، نشان‌دهنده حساسیت این بازار به شوک‌های احتمالی است. امنیت انرژی زمستان امسال احتمالا بهتر از سطح انتظارات باشد، اما برای راضی بودن هنوز بسیار زود است.
منبع: مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی
انتهای پیام/ انرژی
