مسیر اقتصاد/ نیروگاه‌های خورشیدی فتوولتاییک به عنوان نیروگاه‌های بدون آلایندگی یا انتشار صفر تعریف می‌شوند. در واقع این نیروگاه‌ها تأثیر ناچیزی بر انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند. در طول عملکرد نیروگاه خورشیدی، انتشار گازهای CO2، NOx و SO2 به صفر می‌رسد و از گرمایش جهانی جلوگیری می‌کند.
نیروگاه‌های خورشیدی به ازای هر کیلووات ساعت الکتریسیته تولید شده، از انتشار ۰.۵۳کیلوگرم CO2 جلوگیری می‌کنند. جدول زیر میزان انتشار آلاینده‌های زیست محیطی به ازای تولید هر مگاوات ساعت برق با گاز طبیعی و زغال‌سنگ را نشان می‌دهد.
با توجه به جدول بالا می‌توان گفت با تولید هر مگاوات ساعت برق خورشیدی از این میزان انتشار آلاینده جلوگیری می‌شود. علاوه بر این با کاهش انتشار آلاینده‌ها تأثیرات مثبت بر سلامتی انسان‌ها و سایر جانداران پدیدار می‌شود.[۱]
نیروگاه‌های تجدیدپذیر به آب و سوخت نیاز ندارند
با توجه به برآورد مصرف ۷۰۰ لیتر آب برای تولید هر مگاوات برق حرارتی، نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور سالانه از مصرف ۱.۵ میلیون لیتر آب جلوگیری می‌کنند. با توجه به تعداد قابل ملاحظه نیروگاه‌های کشور در مناطق مرکزی و خشک ایران و استفاده از منابع آب شیرین، توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر مطابق برنامه پنجم و ششم می‌توانست تا حدود ۱۷ میلیارد لیتر در سال صرفه‌جویی در مصرف منابع آبی کشور را داشته باشد.[۲]
مطابق دستورالعمل اجرایی بند «ی» تبصره ۱۵ ماده واحد قانون بودجه سال ۱۴۰۰، بر اساس شاخص‌های سال ۱۳۹۹ مصرف سوخت برای تولید هر کیلووات‌ساعت برق حرارتی در کشور ۰.۲۱۱۶ مترمکعب گاز، ۰.۰۲ لیتر نفت کوره، ۰.۰۳۲۹ لیتر نفت‌گاز است. با هر کیلووات ساعت تولید برق به وسیله نیروگاه‌های تجدیدپذیر به این میزان در مصرف سوخت صرفه‌جویی انجام می‌شود.
مزایای محیط زیستی توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و تجدیدپذیر همواره مورد توجه بوده است اما با این‌حال توسعه این نیروگاه‌ها، جنبه‌های منفی هم دارد.
استفاده زیاد از زمین و آلودگی گرمایی از معایب توسعه نیروگاه‌های خورشیدی است
سلول‌های خورشیدی اثرات متفرقه‌ای بر اکوسیستم طبیعی دارند. این تاثیرات به عوامل خاصی مانند مساحت و توپوگرافی زمینی که تحت پوشش قرار می‌گیرد، اکوسیستم‌های حساس و تنوع زیستی مربوط می‌شود. استفاده از سلول‌های خورشیدی در زمین‌های قابل کشت می‌تواند آسیب‌های احتمالی به مناطق تولیدی زمین وارد کند. استفاده در مقیاس بزرگ از زمین همچنین بر تعادل حرارتی منطقه از طریق جذب انرژی بیشتر توسط زمین تأثیر می‌گذارد و از انعکاس گرما توسط سطح به فضا جلوگیری می‌کند.
سلول‌های خورشیدی در زمان تولید برق هیچ آلاینده‌ای منتشر نمی‌کنند اما این سلول‌ها حاوی برخی مواد سمی هستند و خطر انتشار این مواد شیمیایی در محیط در هنگام آتش سوزی وجود دارد. برای مواقع اضطراری مانند آتش سوزی باید اقدامات احتیاطی لازم انجام شود. احتمال انتشار تصادفی مواد شیمیایی ماژول‌های خورشیدی به خاک و آب‌های زیرزمینی، تهدید بزرگی برای محیط زیست است.
برای ساخت تجهیزات مورد نیاز خورشیدی منابع طبیعی تهدید می‌شود
انرژی مورد نیاز برای تولید سیستم‌های خورشیدی هنوز به روش‌های مرسوم (گاز، زغال‌سنگ و …) تامین می‌شود. به علاوه آلودگی‌هایی هنگام جابجایی تجهیزات منتشر می‌شود. همچنین برخی از مواد شیمیایی سمی مورد استفاده در مرحله تولید به عنوان یک محصول جانبی تولید می‌شوند، به خصوص باتری‌های سلول خورشیدی با داشتن طول عمر کوتاه و حاوی فلزات سنگین مانند کادمیم، تهدیدی برای منابع طبیعی هستند.
گاز CO2 منتشر شده برای ساخت تجهیزات یک سیستم خورشیدی به طور میانگین بین ۱۴ تا ۷۳ گرم معادل دی اکسید کربن (CO2) در هر کیلووات ساعت است. اگرچه این مقدار برای یک منبع انرژی تجدید پذیر زیاد به نظر می‌رسد اما در مقایسه با سایر روش‌های تولید انرژی بسیار کمتر است.
محبوبیت انرژی خورشیدی در زمینه تامین انرژی خانوارها روز به روز در حال افزایش است. در واقع این انرژی نوید دستیابی به یک منبع انرژی تجدیدپذیر و ارزان قیمت را می‌دهد که تا حد زیادی باعث کاهش هزینه قبوض برق مصرفی خانوارها می‌شود اما در عین حال توسعه این نیروگاه‌ها معایبی نیز دارد که باید در نظر داشت.
منابع:
[۱] M. Hosenuzzaman, N.A. Rahim, J. Selvaraj, M. Hasanuzzaman, A.B.M.A. Malek, A. Nahar, Global prospects, progress, policies, and environmental impact of solar photovoltaic power generation, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 41, 2015
[۲] خبرگزاری ایلنا شماره خبر: ۱۲۶۲۱۱۴
انتهای پیام/ انرژی
