۰۹ فروردین ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۳۶۹۰۰ ۱۱ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۴:۴۰ دسته: انرژی، زنجیره ارزش نفت و گاز کارشناس: محسن شاطری
۰

افزایش قیمت نفت و افزایش قیمت بنزین در پی رسیدن تقاضای آن به میزان قبل از همه گیری کرونا باعث افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها شده است. در صورت تداوم این روند، کالاهای ضروری دچار افزایش قیمت خواهند شد که این اتفاق شرکت‌های تولیدی و مصرف ‌کنندگان سراسر جهان را با چالش‌هایی روبرو خواهد کرد.

به گزارش مسیر اقتصاد هزینه مواد شیمیایی مورد استفاده در محصولات کلیدی مثل مواد دارویی، لاستیک و پلاستیک‌­ها مقادیر بالایی را تجربه خواهند کرد زیرا افزایش قیمت نفت، افزایش قیمت خوراک پتروشیمی­‌ها را در پی خواهد داشت. اما بالا­ بودن قیمت نفت تنها دلیل رکورد قیمتی موادی مثل بنزن، تولوئن و زایلن نیست. افزایش تقاضای بنزین در جهان و رکورد جدید قیمت این فرآورده پس از رکود همه­‌گیر کرونا، پالایشگاه‌­ها را بر آن داشت تا تولید بنزین را نسبت به تولید مواد شیمیایی در اولویت قرار دهند. افزایش تمایل پالایشگاه‌­ها در تولید بنزین در حین افزایش تقاضای آن، عرضه جهانی مواد شیمیایی کلیدی برای تولید کالا­های ضروری را دچار اختلال کرده، هزینه را برای تولیدکنندگان چنین محصولاتی بالا برده و باعث تورم شده است.

افزایش تقاضای بنزین عامل افزایش حاشیه سود پالایشگاه‌ها

با بهبود  وضعیت تقاضای بنزین در سال جاری، پالایشگاه­‌ها تولید بنزین را افزایش داده‌ اند که باعث رسیدن حاشیه سود پالایشگاه­‌ها در بالاترین مقدار خود شده است. اداره اطلاعات انرژی (EIA[۱]) در اوایل همین هفته در گزارش چشم­‌انداز کوتاه‌­مدت انرژی خود اعلام کرد که بر خلاف کاهش حاشیه سود و ضعیف­‌شدن تقاضا در هفته‌‌های اخیر، کرک اسپرد با وجود پایین­‌بودن سطح ذخایر نفتی همچنان در وضعیت خوبی قرار دارد.

کرک اسپرد بخاطر کاهش ذخایر نفت آمریکا و دنیا، افزایش تقاضای سوخت نزدیک به میزان قبل از پاندمی و کم­تر شدن میزان صادرات از روسیه در وضعیتی بسیار بالاتر از میانگین تاریخی خود قرار دارد. علاوه بر این، ظرفیت پالاشگاهی مخصوصا در کشور­های توسعه­‌یافته از اوایل سال ۲۰۲۰ کاهش چشمگیری داشته است.

در آمریکا کل ظرفیت عملیاتی حدود ۱۷.۹۴۴ میلیون بشکه در روز (bpd) است که نسبت به دو سال قبل با عدد ۱۸.۹۷۶، یک میلیون بشکه در روز  کاهش یافته است. بسیاری از پالایاشگاه‌­ها از زمان سقوط تقاضای سوخت به علت پاندمی و افزایش نااطمینانی، یا تعطیل شده­ اند و یا در مرحله آماده­‌سازی مقدمات تولید سوخت زیستی هستند.

هنگامیکه تقاضای سوخت در انتهای سال گذشته در حال بازگشت به مقدار قبلی خود بود، پالایشگاه­‌ها سراسر جهان واحد­های تولید بنزین کم­تری در اختیار داشتند. سقوط میزان ذخایر نفتی به پایین‌­تر از میانگین تاریخی شروع شد و به بحران تامین سوخت که حاشیه سود پالایشگاه را بسیار بالاتر از حد نرمال قرار می‌­داد، کمک کرد. پالایشگاه‌­ها به حاشیه سود به شدت بالا، با افزایش محصولات خود پاسخ دادند. در پی تقاضای قوی از پالایشگاه‌ها، قیمت مواد خام مورد استفاده در کالاهای مصرفی و دارویی افزایش یافت.

ثبت رکورد جدید قیمتی در محصولات شیمیایی

قیمت بنزن، ماده‌­ای که از مشتقات آن در صنعت دارویی و تولید مواد پلاستیکی استفاده می­‌شود بر اساس داده‌­های ICIS[۲] رکورد جدید ثبت کرد. تحلیلگران افزایش قیمت­‌ها را در پاسخ به کمبود مداوم عرضه می­‌دانند زیرا ترکیبات بنزینی اوکتان بالا و [۳]RVP پایین  دچار کاهش عرضه شده اند که عامل محدودیت نرخ عملیاتی در واحد‌های جداسازی هستند.

تحلیلگران و صنعتگران معتقدند که احتمالا محصولات شیمیایی به پیک قیمتی رسیده اند و شاهد کاهش با شیب نرم در قیمت ها هستیم. با بیش­تر آشکار شدن نشانه‌­های بی اعتمادی مصرف­‌کنندگان در سراسر جهان، تقاضا برای کالا­های مصرفی می‌­تواند در نیمه دوم سال کاهش یابد زیرا بسیاری از مصرف­‌کنندگان با افزایش هزینه انرژی و غذا، سختی بیشترین تورم  ۴ دهه گذشته را احساس می­‌کنند.

علیرغم کاهش مورد انتظار در تقاضا، در صورت تداوم کاهش عرضه مواد شیمیایی، تولیدکنندگان کالای‌های گوناگون همچنان فشار هزینه‌ای چند ماه گذشته را احساس خواهند کرد. همچنین تولید‌کنندگان مواد شیمیایی بویژه در اروپا به دلیل قیمت بالای گاز طبیعی، افزایش هزینه بی­‌سابقه‌­ای را متحمل می‌شوند.

شرکت­‌های پالایشی، شیمیایی، صنعتی و تولیدکنندگان کود توانسته‌­اند تا حدی این افزایش قیمت گاز طبیعی را با بالا بردن  قیمت­‌ محصولات نهایی خود به مصرف‌‌کنندگان منتقل کنند اما ممکن است این اقدام بدون کاهش تقاضا تبدیل به یک چالش برای این شرکت­‌ها شود. گفته می­‌شود این افزایش قیمت مانع رشد شرکت‌­های اروپایی نیز خواهد شد.

پی‌نوشت:

[۱] Energy Information Administration

[۲] Independent Commodity Intelligence Services

[۳] Reid Vapour Pressure

منبع: اویل پرایس

انتهای پیام / انرژی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.