مسیر اقتصاد/ بنابر گزارشی که انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی کشور منتشر کرده، متوسط ارزبری هریک از محصولات ایرانخودرو و سایپا بین ۱۵۰۵ تا ۱۷۱۵ یورو است. بر این اساس، هر محصول تولیدی سایپا به طور میانگین ۱۵۰۵ یورو ارزبری دارد و ایران‌خودرویی‌ها نیز برای تولید یک دستگاه محصول، به طور متوسط ۱۷۱۵ یورو هزینه می‌کنند؛ که نشان از عمق نه چندان مطلوب داخلی سازی در صنعت خودرو کشور دارد.[۱]
ارز بری ۱.۶ میلیارد یورو ایران خودرو و سایپا
به این ترتیب دو خودروساز بزرگ کشور برای تولید سالانه یک میلیون خودرو به ۱.۵ تا ۱.۷ میلیارد یورو منابع ارزی نیاز دارند و چنانچه بر اساس برنامه وزارت صمت، تولید خودروسازان داخلی به ۱.۵ میلیون خودرو در سال برسد، به بیش از ۲.۴ میلیارد یورو منابع ارزی نیاز دارد.
بر اساس گزارش انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی، نیاز خودروسازان به منابع ارزی به سه دسته «قطعات غیر الکتریکی»، «قطعات الکتریکی» و «مواد اولیه» قابل تقسیم است که هرکدام تقریبا یک سوم نیاز ارزی را شامل می‌شود.
در عین حال لازم است توجه شود که در صورت آزادسازی واردات خودرو، واردات تنها ۲۰۰ هزار خودرو به کشور سالانه به ۲.۴ میلیارد یورو منابع ارزی نیاز دارد؛ این اقدام نه تنها هدف ایجاد فضای رقابتی در بازار خودرو کشور را محقق نمی‌کند، بلکه با افزایش تقاضای قابل توجه در بازار ارز، به افزایش نرخ ارز و در نتیجه قیمت تمام شده خودروهای تولید داخلی نیز منجر می‌شود.
کاهش ارز بری صنعت خودرو تا ۴۰۰ میلیون یورو با میزهای داخلی سازی
وزارت صنعت معدن و تجارت در طول سال‌های اخیر ۵ میز داخلی سازی صنعت خودرو را راه اندازی کرد که بر اساس گزارش انجمین صنایع قطعه‌سازی، در مجموع ۱۴۸ سازنده در این میزها شرکت کرده‌اند و قراردادی ۶۷۱۷ میلیارد تومانی با آنها منعقد شده است و به این ترتیب تقریبا ۲۱۳ میلیون یورو از نیاز ارزی خودروسازان از این مسیر پوشش داده شده است.
بر اساس برآوردها تکمیل اقدامات در نظر گرفته شده در ۵ میز داخلی سازی، در نهایت به داخلی سازی ۴۰۰ میلیون یورو از نیازهای خودروسازان خواهد انجامید که در حدود ۲۵ درصد نیاز سالانه آنها به واردات قطعات و مواد اولیه است.
داخلی سازی صنعت خودرو کمتر از ۸۰ درصد است
با فرض تولید سالانه یک میلیون خودرو داخلی از سوی ایرانخودرو و سایپا، ارزش محصولات تولیدی این دو خودروساز بزرگ حدود ۲۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که نزدیک به ۲۰ درصد آن از طریق واردات قطعه و مواد اولیه خارجی تامین می‌شود. به این ترتیب در حال حاضر سهم داخلی سازی در صنعت خودرو کمتر از ۸۰ درصد برآورد می‌شود.
علاوه بر این برخی کارشناسان معتقدند در صورت تمایل شرکت‌های خودروسازی اروپایی همچون پژو و رنو برای همکاری بیشتر با ایرانخودرو و سایپا، دو خودروساز بزرگ کشور تمایل دارند به جای خرید از قطعه سازان داخلی، قطعات بیشتری را از طریق واردات تامین کنند و سهم داخلی سازی از ۸۰ درصد فعلی نیز کمتر خواهد شد.
مضرات وابستگی خودروسازان به واردات قطعه و مواد اولیه خارجی
وابستگی خودروسازان داخلی به واردات «قطعه» و «مواد اولیه» خارجی، دلیل اصلی «قیمت تمام شده بالا»، «اثرگذاری نوسان نرخ ارز بر قیمت‌ها»، «نوسانات متعدد در فرآیند تولید» و «ناتوانی در افزایش تیراژ» محسوب می‌شود.
چنانچه خودروسازان در همکاری با قطعه سازان داخلی، روند داخلی سازی را از طریق سرمایه‌گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه تقویت کنند، در بلندمدت علاوه بر کاهش هزینه تمام شده تولید خودرو، وابستگی آن به نرخ ارز کاهش خواهد یافت و عملا نوسانات نرخ ارز نمی‌تواند به طور جدی بر قیمت تمام شده خودرو اثرگذار باشد. علاوه بر این یکی دلایل اصلی ناتوانی خودروسازان بزرگ کشور در افزایش قابل توجه تیراژ خودروها، ناتوانی در تامین قطعات است و در صورت داخلی سازی این قطعات در یک برنامه میان مدت، شرایط برای افزایش تیراژ و نظم بخشی به فرآیند تولید و فروش خودروها فراهم می‌شود.
پینوشت:
[۱] دنیای اقتصاد؛ شماره خبر: ۳۸۳۵۰۹۴
انتهای پیام/ تولید
