حجت الاسلام و المسلمین محمد مبشرى عارف استاد فقه‌الاقتصاد حوزه علمیه و کارشناس اقتصاد اسلامی در گفتگو با مسیر اقتصاد درباره خلق پول بانک‌ها گفت: بانک ها «از هیچ» خلق پول می کنند و همین مسئله یکی از علل اصلی تورم و کم شدن قدرت خرید مردم است.
مبشری عارف با اشاره به نظرات علما و مراجع تقلید درباره خلق پول بانک ها افزود: بانک ها برای پرداخت وام ها و اعتبارات از هیچ خلق پول می کنند که به تعبیر بزرگانی مثل حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اكل مال به باطل است.
وی به فتوای آیت الله بهجت درباره خلق پول بانک ها اشاره کرد و گفت: بنده در سال ۸۵ یا ۸۶ از آیت الله العظمی بهجت استفتا کردم و ایشان فرمودند: «اعتبار مقوم مالیت پول اعتباری است». معنای این فتوا این است که اگر بانک، اعتباری را خلق کند، ضامن کم شدن قدرت خرید مردم خواهد بود. خلق پول بانک ها باعث لطمه به تولید، ایجاد تورم و کم شدن قدرت خرید مردم است.
علوم انسانی باید از قرآن گرفته شود
مبشری عارف بر ضرورت اخذ علوم انسانی از قرآن تاکید کرد و گفت: کسانی که فکر می کنند با تکیه بر انگلیس، آمریکا و فرانسه می توانند اقتصاد ما را اسلامی کنند، بدانند همیشه در اشتباهند. مقام معظم رهبری فرمودند علوم انسانی باید از قرآن گرفته شود. اقتصاد هم جزو علوم انسانی است و برای تحقق اقتصاد اسلامی باید در برابر آیات و روایات زانو بزنیم.
وی درباره نظر اسلام در خصوص خلق پول بانک ها اظهار داشت: وقتی می خواهیم اسلام را به عنوان یک شاقول مطرح کنیم، باید به آیات و روایات رجوع کنیم؛ یعنی نمی توانیم نظر خود را تحت عنوان نظر اسلام مطرح کنیم.
این پژوهشگر حوزوی با اشاره به آیات ربا در سوره مبارکه بقره گفت: ربا به معنی زیاده است؛ یعنی زیاده ای را در جامعه ایجاد کنید که سبب شود مردم دل به تولید، کار و اشتغال ندهند. به تعبیر امام راحل، در اسلام پول کار نمی کند.
خلق پول بانک‌ها عامل ایجاد فاصله طبقاتی
استاد حوزه علمیه خلق پول را باعث ایجاد فاصله طبقاتی دانست و افزود: اگر خود پول کار کند، حتی در صورتی که صرف تولید شود، نمی توان گفت حلال است. العیاذ بالله مثل این است که کسی با شراب خوردن رفع تشنگی کند. اگر کسی با شراب رفع تشنگی کند، می توان گفت شراب حلال است؟ پس اینکه بگوییم خلق پول برای تولید حلال است، مورد نظر شارع نیست. چون این نوع خلق پول سبب می شود که فقیر، فقیرتر و ثروتمند، ثروتمندتر شود.
مبشری عارف ادامه داد: ما نمی توانیم با خلق پول، عدالت اقتصادی ایجاد کنیم؛ به خاطر این که بانک ها سودهای هزاران درصدی به دست می آورند و به سپرده گذاران خود یک سود سفهی و بسیار کم می دهند. پس فقیر، فقیرتر می شود و ثروتمند، ثروتمندتر.
این کارشناس اقتصاد اسلامی با اشاره به آیه ۲۷۹ سوره بقره گفت: این آیه شریفه به ما ملاک می دهد و می گوید: «فلکم رئوس اموالکم لا تظلمون و لا تظلمون».[۱] اصل سرمایه باید ثابت باشد. سرمایه شما نباید سبب شود که به دیگران ظلم کنید و ربا بگیرید؛ یعنی قدرت خریدی را به کسی بدهید و قدرت خرید به اضافه سود پس بگیرید. همچنین سرمایه شما نباید کم شده و مورد ظلم واقع شوید. یعنی اگر مثلا ۵۰ هزار تومان معادل یک پنجم گرم طلا می دهید، بتوانید معادل یک پنجم گرم طلا نیز پس بگیرید. بنابراین پول مورد تایید اسلام، پولی است که قاعده فوق درباره آن صدق کند.
پینوشت:
[۱] اصل سرمایه های شما از آن شماست؛ نه ستم می کنید و نه بر شما ستم می شود.
انتهای پیام/ نظام مالی
