به گزارش مسیر اقتصاد افزایش جمعیت در تهران به دلیل ترویج فرهنگ شهرنشینی و دستیابی به شغل و امکانات مناسب‌تر، روز به روز بر مشکلات مردم این شهر می افزاید. آلودگی هوا، ترافیک، نبود ظرفیت پارکینگ، سوداگری زمین و گرانی مسکن از جمله چالش‌هایی هستند که مردم پایتخت را از زندگی در این مکان متراکم خسته کرده است.
روزانه ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه تعطیلی ناشی از آلودگی
بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی در سال ۱۳۹۵، تعداد روزهای ناسالم و بحرانی هوا ۱۱۰ روز و شمار روزهای دارای هوای پاک، تنها ۱۴ روز بوده است. بر اساس مطالعات پژوهشی، بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماری‌های قلبی، ریوی، گوارشی و پوستی آلودگی هوا است؛ به‌طوری‌که این معضل در تهران موجب کاهش ۵ سال از عمر پایتخت‌نشینان می‌شود.
آلودگی هوا مسئله‌ای است که در تمام ماه‌های سال رخ می‌دهد و به طور متناوب در فصول سرد سال به دلیل وارونگی هوا به اوج خود رسیده و مسئولین را مجبور به تعطیلی ادارات و مدارس کشور می‌کند. بر اساس برآورد شورای شهر تهران این تعطیلی‌ها، روزانه هزینه‌ای معادل ۱۰۰ میلیارد تومان را به کشور تحمیل می‌کنند.
وام ازدواج ۵۰۰ هزار نفر صرف هزینه آلودگی هوا در تهران می‌شود
آلودگی هوا علاوه بر آنکه به سلامت جسمی افراد ساکن در تهران خدشه وارد می‌کند؛ از لحاظ روانی نیز تبعات سوئی را با خود به همراه دارد و به طور مستقیم بر اعصاب افراد ساکن در پایتخت تأثیر می‌گذارد.
هزینه اقتصادی آلودگی هوای تهران طبق گفته مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا بین ۱۲ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان محاسبه شده است.
با یک مقایسه ساده بین این مبلغ و تسهیلاتی که به جوانان برای ازدواج داده می‌شود می‌توان گفت، پایتخت معادل وام ازدواج ۵۰۰ هزار نفر، هزینه اقتصادی آلودگی هوا را می‌پردازد.
توسعه زیرساخت راهکار کوتاه‌مدت برای آلودگی هوا در تهران است
در این بین، مسئولان کشور برای حل معضل آلودگی هوا وارد یک چرخه باطل شده‌اند و اغلب آنان، راه‌حل کاهش آلودگی را توسعه حمل و نقل عمومی، شبکه حمل و نقل ریلی، استفاده از خودروهایی با آلایندگی پایین و … می‌دانند. هر چند این راهکارها فی‌نفسه درست و نیاز هستند؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد روند رشد جمعیت در تهران است.
افزایش زیرساخت‌ها در مدتی کوتاه، وضعیت را ساماندهی خواهد کرد؛ اما مجدداً در بلندمدت به دلیل همین امکانات و زیرساخت‌ها و تمرکز منابع مالی ناشی از استقرار دولت در تهران، مهاجران از شهرهای کم برخوردار به پایتخت آمده و دیگر این زیرساخت‌ها نیاز جمعیت فعلی را تأمین نخواهد کرد و دوباره به افزایش ناوگان و توسعه زیرساخت نیاز می‌شود.
ایجاد زیرساخت جدید (گسترش بزرگراه‌ها، متروها و خطوط ریلی بین‌شهری) و ساماندهی شهر تهران بدون انتقال مشاغل و فعالیت‌های جاذب جمعیت، به مفهوم فراهم ساختن بستر مناسب برای جمعیتِ بیشتر است.
اما علی‌رغم اجرای ساماندهی در طول سالیان دراز، به دلیل افزایش روزافزون جمعیت در تهران، زیرساخت‌های فعلی برای جمعیت موجود کافی نبوده و اضافه شدن جمعیت جدید، وضعیت کلان‌شهر تهران را بحرانی‌تر کرده است.
انتقال پایتخت سیاسی تنها راه‌حل مشکل آلودگی هوا در تهران
راهکاری که اغلب کشور‌های دنیا برای حل معضلات ناشی از تراکم جمعیت در یک مکان مشخص به کار گرفته‌اند، «تمرکززدایی» است. بدین معنا که این کشور‌ها برای کنترل جمعیت و جلوگیری از تمرکز آن‌ها در نقطه‌ای خاص از انتقال پایتخت سیاسی و اداری بهره برده و برخی از فعالیت‌های خود را به شهری جدید منتقل کرده‌اند.
گفتنی است در همین زمینه در سال ۱۳۹۴ در کشور، قانون انتقال پایتخت تحت عنوان قانون امکان‌سنجی انتقال مرکز سیاسی – اداری کشور، ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در مجلس شورای اسلامی تصویب شد؛ اما با گذشت بیش از ۳ سال هنوز اقدام خاصی در این مورد توسط مسئولین صورت نپذیرفته است.
حل مشکلات تهران مانند آلودگی هوا، نیاز به عزم جدی تمام دستگاه‌ها دارد و امید است تا مسئولین کشور در خصوص این موضوع ورود کرده و با تصمیم‌گیری بجا و درست، تهران را از افزایش بیش از پیش جمعیت و تمرکز فعالیت‌ها و خدمات خارج کنند.
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
