به گزارش مسیر اقتصاد روز گذشته وزیر امور خارجه آمریکا تمدید نشدن معافیت های صادرات نفت ایران را که موعد آن در ۱۲ اردیبهشت ماه است، اعلام کرد. در پی این اقدام خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی اظهار داشت که این کشور، عرضه نفت را تضمین می کند و متعهد به ایجاد تعادل در بازار نفت است.
کاهش قدرت عربستان به عنوان صادرکننده برتر دنیا
عربستان سعودی از اواسط قرن بیستم میلادی، بزرگترین صادر کننده نفت جهان و بزرگترین تولید کننده اوپک بوده است و در حال حاضر نیز یکی از مهمترین عوامل در تجارت جهانی نفت است. اما کاهش میزان واردات نفت از عربستان سعودی به وسیله آمریکا و چین از قدرت تاثیر این کشور بر بازار نفت کاسته است.
به عنوان مثال در سه سال گذشته، عربستان رتبه اول تامین نفت مورد نیاز چین را از دست داده و این جایگاه را به روسیه سپرده است.
علیرغم اینکه سعودی ها نمی خواهند کنترل سیاست های تولید نفت اوپک را از دست بدهند، اما در حال حاضر بسیاری از اعضای اوپک، از جمله عربستان سعودی، نیازمند قیمت های بالاتری از نفت خام برای جبران کسری بودجه خود هستند.
قیمت های کنونی نفت، عربستان را هم راضی نمی کند
در مورد عربستان سعودی، این رقم در حدود ۸۰ دلار به ازای هر بشکه نفت خام و یا کمی بالاتر است.
مطابق با آمار ارائه شده توسط اوپک، بخش نفت و گاز حدود ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) عربستان سعودی را شامل می شود و ۷۰ درصد از کل درآمد صادراتی این کشور را به خود اختصاص داده است.
در عین حال، دولت عربستان سعودی همواره ادعا کرده است که قصد دارد اقتصاد خود را از وابستگی بیش از حد به نفت برهاند.
عدم همخوانی خام فروشی بیشتر با سیاست های اصلاحات اقتصادی
در همین زمینه و در راستای چشم انداز ۲۰۳۰، میلیاردها دلار سرمایه گذاری در اقتصاد عربستان سعودی و انرژی های تجدیدپذیر پیش بینی شده است اما تا پیش از این تغییر وضعیت، دست عربستان برای اعمال نفوذ پرقدرت بر بازار نفت بسته است.
علیرغم برنامه ریزی عربستان برای رهایی اقتصاد خود از وابستگی بیش از حد به نفت خام، کسری بودجه شدید این کشور و نیاز به قیمت های بالاتر نفت و همچنین از دست دادن تدریجی موقعیت خود به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت خام، این کشور مایل به از دست دادن جایگاه خود در معادلات سیاسی و اقتصادی نیست.
عربستان توان ایجاد تعادل در بازار نفت را دارد؟
در کنار تمامی بحث های مطرح شده در خصوص عربستان سعودی، حذف عرضه نفت ایران در کنار کاهش عرضه جهانی نفت در ماه های اخیر، معادلات مربوط به ایجاد تعادل در بازار نفت را پیچیده تر می کند.
پیش از عدم تمدید معافیت نسبت به تحریم صادرات نفت ایران، تحریم نفتی ونزوئلا و همچنین بحران در لیبی، عرضه نفت از این دو کشور مهم صادرکننده نفت را با چالش مواجه کرده است.
افت عرضه جهانی نفت خام و برهم خوردن تعادل بازار جهانی این محصول با کاهش بیش از پیش این عرضه با محدود شدن صادرات نفت ایران، به معنای عدم موفقیت آمریکا در تحریم علیه ایران است؛ اما در عین حال باید توجه داشت که تاکنون آمریکا در صفر کردن صادرات نفت ایران ناموفق بوده است و این امر غیر ممکن به نظر می رسد.
ضرورت برنامه ریزی و اقدام فوری برای افزایش ظرفیت پتروپالایشی
آمریکا از طریق کاهش تدریجی میزان معافیت هایی که در طی یک سال اخیر به کشور های وارد کننده نفت ایران داده، نه تنها صادرات نفت ایران را با کاهش جدی مواجه کرده، بلکه به دنبال کاهش بیش از پیش آن در آینده است. چنانچه گفته شد بعید است آمریکا بتواند در به صفر رساندن فروش نفت ایران موفق شود اما به طور طبیعی عدم تمدید معافیت ها مشکلاتی را پیش روی صادرات نفت خام ایران با روند فعلی، ایجاد خواهد کرد.
از این رو لازم است ایران نیز به دور از نگاههای غیرمنطقی درخصوص اثرگذاری تحریم خرید نفت ایران از سوی آمریکا، برای افزایش سریع ظرفیت پتروپالایشی برنامه ریزی و اقدام فوری و جدی را در دستور کار قرار دهد.
علاوه بر این لازم است متنوع و بروزرسانی روش های فروش نفت در بورس انرژی بیش از پیش دنبال شود تا اثر تحریم های ظالمانه آمریکا در حوزه انرژی در کوتاه مدت و میان مدت بی اثر گردد.
منبع: اویل پرایس yon.ir/0C4LA
انتهای پیام/ نفت و انرژی