به گزارش مسیر اقتصاد در طول ماه های اخیر بسیاری از کشورهای جهان و به طور خاص آمریکا انتقادهای گسترده ای را به عملکرد سازمان تجارت جهانی وارد کرده اند. این انتقادات که مورد تأیید تمامی کشورهای عضو این سازمان قرار گرفته، ضرورت اصلاح ساختار WTO را بیش از پیش نمایان ساخته است.
در این راستا بسیاری از کشورهای جهان به دنبال ارائه پیشنهاداتی برای اصلاح ساختار این سازمان هستند و در این میان اتحادیه اروپا بیشترین تلاش را برای ارائه پیشنهاداتی که رضایت همه طرف ها از جمله آمریکا را جلب کند، در دستور کار قرار داده است.
آمریکا مهم ترین منتقد سازمان تجارت جهانی
اما تا به حال دولت آمریکا پیشنهادات اصلاحی مطرح شده از سوی اتحادیه اروپا و دیگر کشورهای توسعه یافته را نپذیرفته است. این کشور معتقد است سازمان تجارت جهانی و به طور خاص نهاد داوری این سازمان، دخالت های زیادی در امور داخلی کشورها دارد که لازم است محدود تر شود.
علاوه بر این آمریکا معتقد است سازمان تجارت جهانی نتوانسته است از اجرای برنامه های ضد تجاری دولت چین همچون حمایت گسترده از شرکت های دولتی و الزام شرکت های خارجی به انتقال فناوری، جلوگیری نماید.
اقدامات آمریکا به پایان کار WTO منجر می شود
به همین دلیل آمریکا ماه هاست که از قدرت خود در سازمان تجارت جهانی استفاده کرده است و از اضافه شدن داور جدید به نهاد داوری این سازمان جلوگیری نموده است. در صورت ادامه این روند و با پایان یافتن مدت دوره خدمت داوران فعلی WTO، در اواخر سال جاری میلادی نهاد داوری این سازمان عملا بدون داور خواهد ماند و تعطیل خواهد شد.
تعطیلی نهاد داوری سازمان تجارت جهانی به معنی از بین رفتن تمامی الزامات اجرایی قوانین این سازمان است؛ چراکه از آن پس اگر کشوری قوانین را نقض کند، دیگر کشورها نمی توانند از طریق نهاد داوری WTO شکایت نموده و آن کشور را به اجرای قوانین مجاب نمایند.
بنابراین می توان گفت ادامه روند کنونی در پایان سال جاری میلادی به تعطیلی نهاد داوری سازمان تجارت جهانی و در نهایت پایان کار این سازمان منجر خواهد شد.
شکایت کشورها در WTO هیچ فایده ای ندارد
علاوه بر این روند جلوگیری از اضافه شدن داور از سوی آمریکا، موجب شده است نهاد داوری سازمان تجارت جهانی، که باید با ۷ داور به فعالیت بپردازد، اکنون تنها ۳ داور فعال داشته باشد.
کاهش تعداد داورها به طور مستقیم در عملکرد این نهاد اثرگذاشته و از کارآمدی آن کاسته است. به همین دلیل اکنون بسیاری از شکایت های مطرح شده از سوی کشورهای جهان در زمانی به مراتب طولانی تر رسیدگی می شوند.
علاوه بر این با توجه به اینکه در پایان سال جاری میلادی دوره همین ۳ داور نیز به اتمام می رسد، شکایت هایی از زمان کنونی به بعد مطرح شود، در عمل هیچ فایده ای برای کشورها نخواهد داشت.
مذاکرات دوجانبه جایگزین نهاد داوری WTO می‌شود
کارشناسان معتقدند در صورت فروپاشی نظام داوری با مرکزیت سازمان تجارت جهانی، دیپلمات های کشورها مجبور خواهند بود برای رفع مشکلات تجاری، به صورت دوجانبه با یکدیگر مذاکره نمایند.
بنابراین عملا سازمان تجارت جهانی محوریت خود در عرصه تجارت بین الملل را از دست خواهد داد و توافقات تجاری دوجانبه که بین کشورها منعقد می شود، تنها اسنادی خواهد بود که از سوی دو کشور از الزام اجرایی برخوردار است.
منبع: رویترز yon.ir/3k6Hk
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
