به گزارش مسیر اقتصاد گندم غذای اساسی کشور محسوب می شود و طی سال های اخیر به دلیل وجود قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی، ایران در تولید این محصول خودکفا شده است. اما علیرغم دستیابی دولت فعلی به خودکفایی در تولید این محصول طی سه سال اخیر، اما عدم اجرای صحیح قانون خرید تضمینی باعث اعتراض کشاورزان و کارشناسان این بخش شده است.
دولت دوازدهم طی دو سال گذشته علیرغم تاکید قانون بر افزایش حداقلی قیمت گندم به میزان تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی، تنها ۲.۳ درصد قیمت این محصول را افزایش داده است.
در سال جاری نیز با وجود افزایش قابل توجه نرخ ارز و هزینه های تولید، دولت تنها ۲۳ درصد قیمت خرید تضمینی گندم را افزایش داد. به این ترتیب قیمت هرکیلوگرم گندم ۱۶۰۰ تومان تعیین شده است؛ در حالی که کمیته اقتصاد مقاومتی و مرکز پژوهش های مجلس قیمت حداقلی این محصول را برای سال زارعی جدید ۱۹۳۰ تومان اعلام کرده اند.
گمانه زنی درخصوص اجرای سیاست شکست خورده عرضه گندم در بورس
اما در حالی که عدم تعیین درست قیمت گندم یکی از مشکلات بزرگ کشاورزان در تولید این محصول بود، گمانه زنی ها برای عرضه گسترده گندم در بورس کالا از سوی دولتمردان طی روزهای اخیر آغاز شده بود. این موضوع به دلیل تجارب قبلی عرضه گندم در بورس کالا نگرانی های بسیاری را در میان کارشناسان و کشاورزان مبنی بر تضییع حقوق کشاورزان و از دست رفتن خودکفایی در تولید گندم ایجاد کرده بود.
بر اساس سیاست قیمت تضمینی «عرضه در بورس کالا»، کشاورزان به صورت مستقیم گندم های خود را به بورس کالا واگذار کرده و پس از فروش محصول بر اساس مکانیزم جدید این سیاست، پول گندم های فروش رفته خود را دریافت می کنند.
این سیاست دو سال قبل در ۵ استان کشور اجرایی شد که به دلیل مهیا نبودن زیرساخت های بورس کالا و نیز عدم آشنایی کشاورزان با سازوکارهای آن و محدود بودن خریداران گندم با شکست مواجه شد.
شکست عرضه گندم در بورس کالا طی سال های گذشته و مهیا نبودن زیر ساخت های عرضه این محصول اساسی با توجه به وضعیت عرضه محصولاتی نظیر جو در آن، دلیل جدی کارشناسان برای عدم اجرای این سیاست برای محصول گندم در مقطع کنونی است.
خروج گندم از بورس کالا به علت آماده نبودن زیرساخت های لازم
به همین منظور عباس قبادی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ۲۴ دی ماه در نشستی با رئیسان تعاونی ها در اتاق تعاون ایران، در خصوص گمانه زنی برخی برای عرضه گندم در بورس کالا توضیحاتی ارائه داد.
قبادی در این خصوص اعلام کرد: در شرایط کنونی لزومی برای عرضه گندم در بورس وجود ندارد، زیرا فهرست خریداران، قیمت فروش و میزان عرضه گندم، پیش از آن تعیین می شود. میزان مصرف کارخانه ها و نانوایی های کشور نیز مشخص است و نیازی به عرضه گندم در بورس وجود ندارد، بنابراین این محصول را از بورس خارج خواهیم کرد.[۱]
وزارت جهاد کشاورزی مسئول سیاست گذاری در امور تولید و عرضه
در حالی معاون وزیر صمت طی روزهای اخیر خبری خوشحال کننده برای کشاورزان داده است که این وزارتخانه هیچ وظیفه قانونی در خصوص سیاست های مرتبط با عرضه محصولات کشاورزی ندارد.
به عبارت دیگر بر اساس قانون تمرکز وظایف بازرگانی، وزارت جهاد کشاورزی باید نسبت به سیاست های مرتبط در تولید و عرضه محصولات کشاورزی پاسخگو باشد و وزارت صمت هیچ نقشی در این خصوص ندارد.
به همین دلیل نیاز است تا وزارت جهاد کشاورزی با توجه به وظایف قانونی خود و نیز بررسی شرایط عرضه گندم در بورس کالا، از اجرای چنین سیاست هایی در مقطع کنونی جلوگیری کرده و نسبت به تعیین صحیح قیمت خرید تضمینی گندم اقدام کند.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری ایرنا کد خبر ۸۳۱۷۰۲۳۴
انتهای پیام/ تولید گندم