به گزارش مسیر اقتصاد با تصویب قانون جدید ضد روسی توسط ترامپ، تقابل روسیه و آمریکا در روزهای اخیر وارد مرحله جدیدی شده و در این میان روسیه در تلاش است تا در کنار پاسخ به تحریم های آمریکا با تصویب قوانین و اقدامات مشابه، با کاهش وابستگی به دلار و نظام پرداخت مبتنی بر آن از قدرت اثرگذاری تحریم های آمریکا بر اقتصاد کشورش بکاهد.
مدتی قبل مجلس آمریکا یک قانون جامع تحریمی علیه سه کشور ایران، روسیه و کره شمالی را با اکثریت قاطع آرا تصویب کرد و بعد از آن نیز دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با امضاء خود به این قانون رسمیت بخشید.
تحریم های جدید، شروع دور جدید تقابل روسیه و آمریکاست
آمریکا از سال ۲۰۱۴ میلادی و بعد از الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه تحریم های متعددی علیه روسیه وضع کرده است. گرچه روسیه در طول این مدت با تکیه بر توان داخلی توانسته است در بسیاری از بخش ها همچون بخش کشاورزی اثرات تحریم های خارجی را خنثی نماید، اما در این مدت تحریم های آمریکا در کنار تحریم های اتحادیه اروپا بر بخش های اقتصاد روسیه اثراتی داشته است.
اما تحریم های جدید آمریکا در مقایسه با تحریم های قبلی بسیار گسترده تر است و میتواند تأثیرات منفی بیشتری بر اقتصاد روسیه داشته باشد و امنیت اقتصادی و سیاسی این کشور را با مخاطره مواجه نماید. بنابراین میتوان گفت تصویب تحریم های جدید توسط آمریکا به مثابه شروع دوری جدید در تقابل دو کشور روسیه و آمریکا به شمار میرود.
مقامات روسی به دنبال کاهش وابستگی به دلار و نظام پرداخت مبتنی بر آن هستند
در همین راستا مقامات کشور روسیه نیز به خوبی از عواقب تحریم های آمریکا آگاه هستند و در تلاشند تا علاوه بر پاسخ به تحریم های آمریکا با تصویب قوانین و اقدامات مشابه، با کاهش وابستگی به دلار و نظام پرداخت مبتنی بر آن از قدرت اثرگذاری تحریم های آمریکا بر اقتصاد کشورشان بکاهند.
در همین راستا وزیر خارجه کشور روسیه در اظهار نظری گفته است: «روسیه درحال بررسی تمام راه های ممکن برای کاهش وابستگی به دلار و کنار گذاشتن این واحد پولی از اقتصاد است.»
استفاده از نظام پرداخت دلاری یکی دیگر از مظاهر وابستگی به دلار است
در حال حاضر اقتصاد روسیه نیز مانند دیگر کشورهای جهان بخش قابل توجهی از تجارت خارجی خود را با استفاده از دلار آمریکا انجام میدهد.
اما وابستگی به دلار تنها به استفاده از این ارز در تجارت خارجی مربوط نیست. استفاده از نظام پرداخت بین المللی که بر پایه دلار کار میکند نیز یکی دیگر از مظاهر وابستگی کشورها به دلار محسوب میشود.
در واقع برای اینکه کشورها بتوانند از دلار مستقل گردند لازم است به جای استفاده از سوئیفت و دیگر نظامات مبتنی بر دلار از نظام پرداخت های جایگزین استفاده نمایند.
وابستگی به دلار و نظام پرداخت آن امنیت روسیه را به خطر انداخته است
وابستگی به دلار و نظام های پرداخت بین المللی رایج همچون سوئیفت موجب میشود که آمریکا و دیگر متحدانش بتوانند هر زمان که اراده کردند منابع مالی دیگر کشورها را مسدود نمایند.
کشور روسیه نیز در حال حاضر در وضعیت جنگی با کشورها قرار دارد و از این رو قصد ندارد چنین ابزار کارآمدی را در اختیار دشمنان خود قرار دهد.
بنابراین در حال حاضر وابستگی به دلار و نظام پرداخت مبتنی بر آن، امنیت اقتصادی و سیاسی روسیه را به خطر انداخته و از این رو اهمیتی بیش از یک مسئله اقتصادی صرف دارد.
حذف دلار از اقتصاد در حال حاضر یک اولویت امنیتی برای روسیه محسوب میشود.
تجارت دوجانبه و چندجانبه غیردلاری، اولین گام در رهایی از دلار
روسیه به یک نظام پرداخت مستقل از دلار برای جایگزینی سوئیفت در تبادلات مالی خارجی نیاز دارد. در همین راستا این کشور در تلاش است تا نظام پرداخت مخصوص به خود را راه اندازی نماید و از دیگر کشورها همچون چین برای پیوستن به آن دعوت نماید.
در حال حاضر بسیاری از مواد اولیه همچون انرژی و فلزات پایه در بازارهای جهانی با دلار قیمت گذاری و خرید و فروش میشوند و این مسئله کاهش وابستگی کشورها به دلار را مشکل نموده است.
بنابراین اولین گام کشورها برای رهایی از دلار ایجاد ساختارهای موازی برای قیمت گذاری غیر دلاری کالاها و همچنین افزایش تجارت دوجانبه و چندجانبه غیر دلاری است.
دلار، ابزار اصلی آمریکا در جنگ اقتصادی است
در حال حاضر آمریکا تلاش میکند با استفاده از دلار و سلطه جهانی آن بر تجارت جهانی، دیگر کشورها را به پیروی از اوامر خود وادار نماید. در واقع دلار ابزار اصلی آمریکا در جنگ اقتصادی با دیگر کشورهای دنیاست.
کشور روسیه نیز این واقعیت را تشخیص داده و در تلاش است تا با بی اثر کردن این ابزار قدرتمند آمریکا، علاوه بر حرکت به سمت استقلال، با تضعیف جایگاه دلار بزرگترین ضربه را به اقتصاد آمریکا وارد نماید.
روسیه از سال های قبل فعالیت های خود را برای حذف دلار از تجارت خارجی آغاز کرده است. انعقاد پیمان های پولی دوجانبه با چندین کشور جهان به منظور ساماندهی تجارت با ارزهای ملی، خرید گسترده طلا با هدف ایجاد یک واحد پولی با پشتوانه طلا با همکاری چین و راه اندازی نظام پرداخت غیر دلاری از جمله اقداماتی است که روسیه در سال های اخیر به منظور کاهش وابستگی به دلار انجام داده است.
منبع: دیلی اکونومیست
