به گزارش مسیر اقتصاد بهره گیری از ظرفیت افشاگران فساد و یا به اصطلاح «سوت زنی» در آمریکا مسبوق به سابقه است. سوت زنی شکلی از اطلاعات اشخاص ثالث است که توسط افراد مطلع از تخلف افشا خواهد شد. سوت زنی یا به طرز محرمانه بین افشاگر و سازمان مربوطه انجام خواهد شد و یا به صورت علنی و با کمک افکار عمومی انجام خواهد گرفت.
[۱]TIGTA نهاد متولی سوت زنی در جرائم مالیاتی آمریکا است
TIGTA نهادی مستقل و زیر نظر خزانه داری آمریکا است که هم ارز با اداره درآمد داخلی آمریکا[۲] است. وظیفه بازرسی عملکرد و حسابرسی ویژه اداره درآمد داخلی آمریکا و امور مربوط به سوت زنان مالیاتی به عهده TIGTA است. این نهاد هر شش ماه گزارش عملکرد خود را تسلیم کنگره و خزانه داری آمریکا می‌کند.
از جمله جرائمی که TIGTA به بررسی آن ها می‌پردازد درخواست رشوه کارکنان اداره درآمد داخلی، عدم رعایت قوانین مالیاتی، سوء رفتار کارکنان اداره درآمد داخلی، تهدید و ارعاب مودیان، کلاهبرداری، جعل عنوان و هویت است. این جرائم به وسیله اطلاعات کارمندان اداره درآمد داخلی، کارمندان سابق یا بازنشسته، مودیان مالیاتی و برنامه‌های بازرسی TIGTA جمع آوری می‌گردد.
عدم اعتراض به گزارش‌های سوت زنی نشان از کارآمدی اطلاعات اشخاص ثالث دارد
TIGTA برای افرادی که در معرض سوت زنی قرار گرفته‌اند درگاه اعتراض[۳] قرار داده است. گزارش عملکرد TIGTA بیانگر آن است تنها یک مورد از گزارش های سوت زنی واصله، مورد اعتراض فردِ مظنون به تخلف قرار گرفته است. این در حالی است که TIGTA در سال ۲۰۲۰ الی ۲۰۲۱ حدود ۲۴۰۰ گزارش از کارمندان و افراد عادی ثبت کرده است که این مسئله قابل اتکا بودن اطلاعات اشخاص ثالث را اثبات می‌کند.
نمودار زیر تعداد گزارش‌ها و ادعاهای مطرح شده درباره کارمندان اداره درآمد داخلی آمریکا و افراد غیر کارمند (عموما مودیان مالیاتی) است.
بازرسی و پولشویی در اداره امور مالیاتی ایران نیازمند بازبینی است
دفتر بازرسی، مقابله با فرار مالیاتی و پولشویی در سازمان امور مالیاتی کشور کارکرد مشابهی با TIGTA در اداره درآمد داخلی آمریکا دارد. اما TIGTA به لحاظ ساختار هم عرض اداره درآمد داخلی آمریکا تعریف می‌شود و از جانب خزانه داری آمریکا وظیفه بازرسی، نظارت و پیگیری گزارش‌های سوت زنی را دارد. همین ویژگی باعث می شود TIGTA نسبت به اداره درآمد داخلی آمریکا مستقل و خودفرمان عمل کند. اما در ایران دفتر بازرسی، مقابله با فرار مالیاتی و پولشویی ذیل خود سازمان امور مالیاتی کشور قابل تعریف است و ریاست آن نیز به وسیله ریاست سازمان امور مالیاتی تعیین می‌گردد. که این مسئله می‌تواند ریسک تعارض منافع را افزایش دهد.
منبع: Semiannual Report To Congress_Octobr 2021_ Treasury Inspector General for Tax Administration
پینوشت:
[۱] Treasury Inspector General for Tax Administration
[۲] IRS_Internal Revenue Service
[۳] Whistleblower Retaliation
انتهای پیام/ مالیات
