به گزارش مسیر اقتصاد با نزدیک شدن به پایان فصل خرید تضمینی گندم در سال ۹۷-۹۶ و شروع سال زراعی جدید، بررسی وضعیت تولید و خرید تضمینی گندم نشان دهنده وجود مشکلاتی در تامین امنیت غذایی کشور است.
طبق قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی، دولت موظف است هرساله گندم های تولیدی کشاورزان را به قیمت تعیین شده از آنان خریداری نماید.
از سویی دیگر قیمت خرید تضمینی گندم نیز هرساله باید بر اساس همان قانون، طبق پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی با بررسی میدانی هزینه های تولید این محصول و حداقل به اندازه نرخ تورم، توسط دولت تعیین و در اول مهرماه به اطلاع کشاورزان برسد.
اما طی سال های گذشته به دلیل تخلف برخی از ارگان های دولتی نظیر سازمان برنامه و بودجه و عدم اجرای صحیح قانون، این تکلیف به درستی انجام نشده است.
در جدول زیر مدت زمان تاخیر دولت در اعلام نرخ خرید تضمینی مشخص است:
گندم خارجی ۲۰۰۰ تا ۲۸۰۰ تومان
دلیل اصلی تاخیر در اعلام قیمت گندم در هر سال، عدم توافق وزارت جهاد کشاورزی با سازمان برنامه و بودجه بر سر میزان این نرخ بوده است.
از آنجایی که قانون این اختیار را به وزارت جهاد کشاورزی سپرده است، سازمان برنامه و بودجه تنها وظیفه تامین منابع مالی لازم برای خرید تضمینی گندم را برعهده دارد و باید در جهت حمایت از تولید داخلی منابع مالی لازم را مهیا نماید.
بررسی دلایل مخالفت مسئولین سازمان برنامه و بودجه نشان می دهد ارزان بودن گندم خارجی، دلیل اصلی عدم افزایش قیمت گندم بوده است
به عنوان مثال ۷ شهریور ماه سال ۱۳۹۵ محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: دولت برای کنترل بازار کالاهای استراتژیک، نرخ خرید تضمینی گندم را به هزار و ٢٦٠ تومان افزایش داده که عملا هزار و ٣٥٠ تومان برای دولت تمام می‌شود، درحالی که واردات آن برای دولت ٨٠٠ تومان هزینه دارد و به مراتب ارزان تر از خرید تضمینی داخلی است.[۱]
اما در حال حاضر بررسی های آماری از بورس شیکاگو نیز مشخص می کند که قیمت گندم در حدود ۲۴۲ دلار برای هر تن است و در صورت اضافه کردن هزینه های حمل و نقل و بیمه و … قیمت این محصول حتی با احتساب نرخ ارز هشت هزار و پانصد تومانی در حدود دو الی دو هزار و هشتصد تومان تمام خواهد شد.
با این اوصاف، ضروری است تا نمایندگان مجلس شورای اسلامی که ناظر بر اجرای صحیح قوانین هستند، با تخلفات سازمان برنامه و بودجه در خصوص مداخله غیرقانونی در تعیین قیمت گندم و زمینه سازی برای حمایت از واردات گندم خارجی به قیمت دو برابر گندم های داخلی، برخورد نمایند.
پینوشت:
[۱] صراط نیوز کد خبر ۳۱۹۶۶۹
