به گزارش مسیر اقتصاد در حال حاضر یک سال از شروع تحریم قطر از سوی کشورهای عربی به رهبری عربستان، می گذرد. از نظر مقامات کشور عربستان، تحریم یکساله قطر اقدامی موفقیت آمیز بوده است. آن ها معتقدند در این مدت کشور قطر مزاحمت های کمتری برای عربستان و متحدانش در منطقه ایجاد کرده است.
مشاوران دولت عربستان در اظهار نظری عنوان کرده اند که در طول یکسال اخیر عربستان با وجود قطع روابط تجاری با قطر از هیچ منفعتی محروم نشده است، بلکه این قطر بوده است که منافع خود را از دست داده است. اما این تحلیل به هیچ عنوان دقیق نیست.
تحریم ها علیه قطر کارساز نبوده است
در زمان شروع تحریم ها علیه قطر مشکلات اقتصادی متعددی برای این کشور ایجاد شد. کاهش گسترده شاخص بازار سهام، آغاز شدن روند خروج سرمایه، کاهش ورود گردشگران خارجی و افزایش هزینه واردات کالا از جمله اثرات کوتاه مدت تحریم کشورهای عربی علیه قطر بوده است.
این تحریم ها در ابتدا موجب شد ارتباطات هوایی، دریایی و زمینی قطر با مشکلاتی مواجه شود؛ اما در عین حال این مشکلات نتوانست روند تجارت خارجی و ارتباطات اقتصادی قطر با دیگر کشورهای جهان را به مخاطره بیندازد و با گذشت زمان کشور قطر توانست اثرات منفی ناشی از تحریم ها را کاهش دهد.
بر اساس آمار های صندوق بین المللی پول، در طول یک سال اخیر میزان صادرات و واردات قطر افزایش یافته است. همچنین بر اساس آمارهای منتشر شده انتظار می رود که قطر در سال ۲۰۱۸ با مازاد بودجه دولتی مواجه شود و نرخ رشد اقتصادی بالاتری در مقایسه با عربستان و دیگر کشورهای عربی بدست آورد.
این موارد به روشنی نشان می دهد تحریم های تجاری کشورهای عربی علیه قطر کارساز نبوده است.
راه های بی اثر کردن تحریم ها از سوی قطر
رویکرد مهم قطر در طول یک سال اخیر، عدم تسلیم شدن در مقابل تحریم ها و در مقابل حرکت به سمت خودکفایی بیشتر و کاهش وابستگی به کشورهای عربی دیگر بوده است. این کشور در طول یک سال تحریم نشان داد در اتخاذ رویکرد خودکفایی و بی اثر کردن تحریم ها موفق عمل نموده است.
ذخایر خارجی گسترده قطر نقشی اساسی در کمک به رفع بحران های ناشی از تحریم داشت. به طور خاص کشورهای عربستان و امارات در زمان کوتاهی ۳۰ میلیارد دلار از سرمایه های خود را از بانک های قطری خارج کردند اما این کشور توانست به پشتوانه دارایی های عظیم خارجی خود این مسئله را مدیریت نماید.
علاوه بر این قطر به منظور تهیه محصولات مورد نیاز خود تعاملات تجاری با ایران و ترکیه را افزایش داد و توانست بحران ایجاد شده در اثر قطع روابط با عربستان و امارات را از این طریق مرتفع نماید.
وزیر خارجه قطر دراین خصوص گفته است: تحریم ها به مان نشان داد که نباید به تجارت با چند کشور محدود بسنده کنیم و باید روابط تجاری خود را با دیگر کشورهای جهان نیز توسعه دهیم.
ایران برنده مهم تحریم قطر
از زمان تحریم ها، کشور قطر تلاش کرده است روابط سیاسی و تجاری خود با ایران، به عنوان یک همسایه دریایی را توسعه دهد. در این مدت مسیرهای دریایی و هوایی ایران به روی قطر باز بوده است و این مسیرها نقشی اساسی در بی اثر کردن تحریم های عربستان ایفا نموده است.
مایکل گرینوالد، نماینده سابق تجاری وزارت خزانه داری آمریکا در قطر گفته است: ایران تنها برنده تحریم قطر در یک سال اخیر بوده است.
وی معتقد است تحریم قطر موجب شد دو کشور روابط تجاری خود را با یکدیگر توسعه دهند و این مسئله موجب شد ایران به یک متحد دیگر در بین کشورهای منطقه دست یابد.
کارشناسان معتقدند ترس از روابط تجاری و اقتصادی بیشتر با ایران، ممکن است موجب شود آمریکا در آینده نزدیک عربستان را مجبور نماید به تحریم قطر پایان دهد و روابط خود با قطر را بار دیگر برقرار نماید.
منبع: بلومبرگ
