پس از انعقاد توافق برجام بین ایران و کشورهای ۱+۵ در سال گذشته، سران بسیاری از کشورها به ایران سفر کردند و در دیدار با همتایان ایرانی خود به توافقاتی دست یافتند. طبق اعلام سازمان توسعه تجارت در سال ۱۳۹۴، ۶۴ هیات تجاری متشکل از ۸۳۷ نفر از ۲۸ کشور دنیا وارد ایران شده‌اند. در سال ۱۳۹۵ نیز هیأت‌های تجاری مختلف و متعدد از دیگر کشورها به ایران سفر کرده‌اند.
به گزارش مسیر اقتصاد از جمله اهدافی که برای ورود هیئت‌های تجاری به کشور مطرح می‌شود، می توان به سرمایه‌گذاری‌های مشترک، اعطای نمایندگی محصولات به یکدیگر و همکاری در زمینه گردشگری و … اشاره کرد. یکی از مواردی که در دیدار با هیأت‌های تجاری کشورهای بزرگی چون چین، ژاپن، کره‌جنوبی و روسیه مشترک بوده‌است، اعطای وام اعتباری توسط این کشورها به ایران است.
در این زمینه به عنوان نمونه می‌توان به اخباری چون «تفاهم وام ۵ میلیارد یورویی بانک کره جنوبی و بانک مرکزی ایران»[۱]، «بانک چینی به قطار برقی تهران-مشهد وام می‌دهد»[۲]، «ژاپنی ها ۱۰ میلیارد دلار به شکل اعتباری در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند»[۳]، «تصمیم ژاپن برای پرداخت وام به ایران با ین»[۴]، «وام ۲.۵ میلیارد یورویی روسیه در راه ایران»[۵] اشاره کرد که در رسانه ها منعکس شده است.
اعطای وام اعتباری توسط کشورهای خارجی به کشور ما به این معناست که این کشورها برای ایران، اعتباری را نزد خود در نظر می‌گیرند که با استفاده از آن بتوان از این کشورها اقلامی را خریداری و بازپرداخت آن را با توجه به زمان و نرخ سود مشخص شده پرداخت کرد.
به عنوان مثال وقتی کشور چین برای راه‌اندازی یک خط راه‌آهن برای ایران وام اعتباری در نظر می‌گیرد، یعنی ایران می‌تواند برای ساخت این خط آهن معادل قیمت وام در نظر گرفته شده، ماشین آلات، ریل و دیگر اقلام مورد نیاز اتمام این پروژه را از چین وارد نماید و از محل درآمدهای حاصل از اجرا شدن پروژه، بدهی طرف چینی را بپردازد.
بنابراین، چنانچه از این وام‌های اعتباری در راستای خرید فناوری، انتقال فناوری و اجرای پروژه‌هایی که دانش فنی آن در داخل وجود ندارد استفاده شود و بخشی از محصولات تولید شده صادر شوند، این وام‌ها در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و تقویت توان داخلی مورد استفاده قرار گرفته اند. اما چنانچه استفاده از این وام ها و اعتبارات به خرید کالایی بینجامد که امکان تولید آن‌ها در داخل فراهم است، برخلاف اصول اقتصاد مقاومتی رفتار شده است.
پینوشت:
[۱] http://www.mehrnews.com/news/3033386/
[۲] http://www.isna.ir/news/94110301005/
[۳] http://www.irna.ir/fa/News/82168798/
[۴] http://www.irna.ir/fa/News/82084879/
[۵] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950317000909
