به گزارش مسیر اقتصاد قزاقستان آماده ایجاد شوک در دنیای مالی دیجیتال با راه‌اندازی تنگه دیجیتال (Digital Tenge) است. این پروژه بلندپروازانه بانک ملی قزاقستان، با هدف مدرن سازی زیرساخت‌های مالی کشور و ایجاد تغییرات قابل توجه برای شهروندان عادی، اقتصاد و بخش مالی است.
دلایل راه اندازی تنگه دیجیتال توسط قزاقستان
رئیس جمهور قزاقستان، قاسم جومارت توکایف، در نوامبر ۲۰۲۱ اعلام کرد: «تنگه دیجیتال می‌تواند به عنصر کلیدی سیستم مالی آینده کشور تبدیل شود.» بنابراین از سال ۲۰۲۱، بانک ملی قزاقستان در راستای اجرای این پروژه گام برداشته است. دلیل روی آوردن قزاق‌ها به تنگه دیجیتال، ظرفیت بالای آن در افزایش شمول مالی، تقویت رشد اقتصادی، تحریک نوآوری در بخش پرداخت و تقویت مزیت رقابتی صنعت مالی قزاقستان در صحنه بین‌المللی نهفته است. البته، قزاقستان در این مسیر تنها نیست؛ کشورهای بسیاری از جهان شروع به معرفی ارزهای دیجیتال خود کردند که کارکرد سنتی پول را با نیازهای اقتصاد دیجیتال مدرن ترکیب می‌کند، به نحوی که منافع و نیازهای همه ذینفعان اقتصادی را برآورده می‌کند.
بر اساس برآوردهای کارشناسان، ۱۳۰ کشور جهان با ۹۸ درصد تولید ناخالص داخلی جهان، در حال بررسی کاربرد ارز دیجیتال هستند. در حالیکه در ماه می ۲۰۲۰، این رقم تنها ۳۵ کشور بود. همچنین، یازده کشور با موفقیت ارز دیجیتالی را معرفی کردند. اکنون استفاده آزمایشی چین از ارز دیجیتال برای ۲۶۰ میلیون نفر در بیش از ۲۰۰ موقعیت مختلف از جمله حمل و نقل عمومی، پرداخت‌های اقتصادی و تجارت آنلاین در جریان است.
ویژگی‌های رمزارز بانک ملی قزاقستان
تنگه دیجیتال تمام کارکردهای پول کلاسیک را برای همه نهادهای اقتصادی خواهد داشت، اما از چند جهت خود را از ارزهای دیجیتال و سایر سیستم‌های پرداخت الکترونیکی متمایز می‌کند. یکی از این موارد، اینکه توسط بانک ملی ( بانک مرکزی کشور) پشتیبانی می‌شود و به نوعی امنیت و مسئولیت آن را تضمین می‌کند که بسیاری از ارزهای دیجیتال فاقد آن هستند. آی‌نور کنژایوا، رئیس تحقیق و توسعه (R&D) در پروژه Digital Tenge، در اینباره گفت: «در مواردی مانند از دست دادن حساب یا مشکلات مشابه، تنگه دیجیتال گزینه بازیابی را ارائه می‌دهد. این ویژگی در بسیاری از ارزهای دیجیتال در دسترس نیست.»
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم تنگه دیجیتال، قابلیت برنامه‌ریزی آن از طریق قراردادهای هوشمند و ساختار توکن آن است. این امر ارز دیجیتال را از ارزهای سنتی متمایز می‌کند و امکان ایجاد خدمات و محصولات نوآورانه را آسان‌تر، سریع‌تر و مقرون به صرفه‌تر از سیستم‌های پرداخت الکترونیکی موجود می‌سازد. با معرفی تنگه دیجیتال، پول نقد و غیر نقد در قزاقستان همچنان در گردش خواهد بود و ارز دیجیتال در کنار آنها، جایگزین مدرن و کارآمد را ارائه می‌دهد. با این حال، توسعه و اجرای مقررات قانونی تنگه دیجیتال نیاز به بررسی کامل دارد و می‌تواند پس از ارزیابی نتایج عملیات آزمایشی برای شرکت کنندگان در پلت فرم آن، اجرا شود.
اجرای مرحله‌ای تنگه دیجیتال
در سال ۲۰۲۲، قزاقستان تصمیم گرفت که به صورت مرحله‌ای تنگه دیجیتال را در سه فاز تا پایان سال ۲۰۲۵ عملیاتی کند. طبق نقشه راه این پروژه، مرحله نخست در سال ۲۰۲۳ اجرا می‌شود که شامل دو حوزه ایجاد محیط‌های صنعتی و آزمایشی و عملیات پلت فرم تنگه دیجیتال است. در سال ۲۰۲۱، بانک ملی قزاقستان اولین مرحله پروژه، یعنی معرفی تنگه دیچیتال را با موفقت طی کرد. در نخستین گام، تاثیر آن بر اقتصاد، ثبات مالی و سیاست پولی ارزیابی شد. در سال ۲۰۲۲، این بانک به بررسی مزایا و معایب بالقوه معرفی تنگه دیجیتال ادامه داد که می‌تواند تاثیر زیادی بر بر ذینفعان مختلف، سیستم پرداخت، ثبات مالی و اقتصاد به طور کلی داشته باشد.
اما گام مهم این پروژه در ژوئیه ۲۰۲۲ رخ داد. بطوریکه تجارب بین‌المللی، مطالعات اقتصادی و نظارتی، عوامل فن‌آوری، رفتار مصرف‌کننده و توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، شورای مشورتی متشکل از کارشناسان صندوق بین‌المللی پول، بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی و مجمع جهانی اقتصاد تشکیل شد. در اکتبر ۲۰۲۲، آزمایش‌های موفقیت‌آمیزی بر روی تنگه دیجیتال شامل مصرف‌کنندگان واقعی، تجارت و مشاغل خدماتی انجام شد. این آزمایش کل چرخه حیات تنگه دیجیتال، از جمله صدور، بازخرید، ادغام با بازیگران بازار و توانایی پرداخت‌های هدفمند را پوشش می‌دهد. همچنین تراکنش‌های امن بدون دسترسی به اینترنت نیز بررسی شد. کنژایوا در اینباره گفت که براساس مدل‌سازی اقتصادی، معرفی تنگه دیجیتال تهدیدی متوجه سیاست پولی یا ثبات مالی نیست.
تاثیر بالقوه راه‌اندازی ارز دیجیتال بر اقتصاد قزاقستان
یکی از اهداف اصلی تنگه دیجیتال، افزایش کاربران مالی از طریق تسهیل دسترسی افراد، از جمله مناطق دور افتاده، با استفاده از تلفن‌های هوشمند است. همچنین، معرفی Digital Tenge باعث ارتقاء کارایی پرداخت‌های برون مرزی خواهد شد. تنگه دیجیتال این پتانسیل را دارد که فعالیت اقتصادی کشور را با تسریع پرداخت‌ها و مقرون به صرفه، به ویژه برای تراکنش‌ها و نقل و انتقالات برون مرزی، بهبود بخشد. به باور کنژایوا این امر از طریق سازگاری عملکردی بین ارزهای دیجیتال بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف امکان‌پذیر می‌شود.
همچنین، ویژگی فن‌آوری تنگه دیجیتال، امکان علامت‌گذاری و ردیابی توکن‌های فردی را فراهم می‌کند که این امر تاثیر مثبتی بر شفافیت و کارایی پرداخت‌های دولت و در نتیجه بر اقتصاد قزاقستان دارد. هرچند افراد می‌توانند به صورت ناشناس از این ارز استفاده کننده اما امکان مقابله با اقدماتی مانند پولشویی و تقلب وجود دارد. در این راستا، اقدامات بسیاری برای به کاهش سایر تهدیدات سایبری و تداوم عملیات بی‌وقفه و ایمن در حالت آفلاین در حال انجام است. کنژایوا تأکید کرد که تأثیر مثبت معرفی تنگه دیجیتال بر اقتصاد در درجه نخست به سطح پذیرش آن توسط مردم و کسب وکارها بستگی دارد. در نظرسنجی انجام شده در سال ۲۰۲۲، تقریبا ۶۰ درصد از پاسخ دهندگان آمادگی خود را برای استفاده از تنگه دیجیتال در تراکنش‌های روزانه خود ابراز کردند.
کارشناسان چه می‌گویند؟
به گفته آرمان بایگانوف، اقتصاددان قزاق، ارز دیجیتال می‌تواند به طور کامل جایگزین پول نقد شود. به گفته وی، استفاده از تنگه دیجیتال مزایای بسیار زیادی برای اقتصاد ملی دارد. در وهله نخست، هزینه‌های دولت را کاهش می‌دهد. باید توجه داشت که دولت هزینه‌های بسیار بالایی برای انتشار اسکناس از جمله ضرابخانه و امنیت آن می‌پردازد. اما تنگه دیجیتال به چنین هزینه‌هایی نیاز ندارد، زیرا به صورت آنلاین انجام می‌شود. در یک کلام، معرفی ارز دیجیتال به معنای صرفه جویی در بودجه دولت هم است.
همچنین، معرفی ارز دیجیتال احتمالا به رفع مشکلات مربوط به سیاست‌های مالی، اقتصاد سایه و فساد کمک کند. یکی از مزایای مهم تنگه دیجیتال ماهیت آنلاین آن است که مبادلات را شفاف خواهد کرد. تجارت در شرایط برابر، بدون حمایت‌گرایی، ارتباطات و فساد خواهد بود که این امر باعث توسعه تجارت می‌شود. به طور کلی، پروژه Digital Tenge این پتانسیل را دارد که تأثیر مثبتی بر شهروندان عادی، اقتصاد و امور مالی قزاقستان داشته باشد. اما اینکه این روند به پیشرفت در سیستم مالی تبدیل می‌شود یا خیر، در سال‌های آینده مشخص خواهد شد.
منبع: کازین‌فرم
انتهای پیام/ بازار مالی
