مسیراقتصاد/ بیشترین تعداد تولیدکنندگان در صنعت مرغداری در دو بخش مرغ مادر و جوجه گوشتی قرار دارند؛ این دو بخش، بازار اصلی در این صنعت را تشکیل می‌دهند.
هدف اصلی از نگهداری گله‌های مرغ مادر تولید جوجه یک روزه است؛ این هدف با قرار دادن تخم‌مرغ نطفه‌دار در کارخانجات جوجه‌کشی امکان پذیر می‌شود. در حال حاضر ۸۲۸ واحد مزرعه مرغ مادر با ظرفیت ۲۷ میلیون قطعه در کشور وجود دارد. میزان مرغ مادر مورد نیاز کشور برای تولید ۲.۵ میلیون تن گوشت مرغ، بسته به سویه‌های تجاری مختلف بین ۹ الی ۱۱ میلیون قطعه در سال است. این مسئله نشان از ظرفیت خالی بیش از ۵۰ درصدی واحدهای مرغ مادر در کشور دارد.
از طرفی هدف از پرورش جوجه گوشتی تولید گوشت مرغ در کوتاه‌ترین زمان است. بر اساس آخرین آمار وزارت جهاد کشاورزی ۲.۶ میلیون تن گوشت مرغ در سال ۱۴۰۰ تولید شده است. در این بخش بیش از ۱۷ هزار مرغدار فعالیت می‌کنند که قادر به تولید حدود ۳.۵ میلیون تن گوشت مرغ در سال هستند که ۱ میلیون تن آن مازاد بر نیاز کشور است.
زیان مرغداران و افزایش قیمت مرغ در بهار ۱۴۰۲
بررسی‌ها نشان می‌دهد بعد از حذف ارز ترجیحی در اردیبهشت ۱۴۰۱ مرغداران گوشتی با زیان رو به رو شدند؛ چرا که همواره تا قبل از آغاز سال ۱۴۰۲ قیمت گوشت مرغ زیر قیمت مصوب بود. تداوم این مسئله تقاضا برای خرید جوجه یک روزه در کشور را کاهش داد. تولید ماهانه ۱۱۰ الی ۱۲۰ میلیون قطعه جوجه گوشتی همزمان با کاهش تقاضا، قیمت جوجه یک روزه را به شدت کاهش داد تا در نهایت مزارع مرغ مادر نیز با زیان جدی رو به رو شوند.
در واقع مزارع مرغ مادر به عنوان گله‌های مولد تولید و تامین جوجه یک روزه، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند و حذف آنها باعث توقف کامل تولید گوشت مرغ می‌شود. این مزارع به منظور کاهش زیان و جلوگیری از حذف گله‌های مولد، تولید جوجه یک روزه را به مدت ۱ هفته متوقف کردند.
توقف تولید جوجه یک روزه در بهمن ماه باعث کاهش جوجه‌ریزی مرغداران گوشتی از ۱۱۰ میلیون قطعه به ۸۵ میلیون قطعه در اسفند ۱۴۰۱ شد. با توجه به این که طول دوره پرورش جوجه گوشتی ۴۲ الی ۵۰ روز است، اثر این کاهش جوجه‌ریزی در فروردین و اردیبهشت سال ۱۴۰۲ با افزایش شدید قیمت گوشت‌مرغ به بیش از ۷۰ هزار تومان نشان داده شد.
تهدید مرغداران به واردات مرغ
در این میان با افزایش قیمت گوشت مرغ به بالاتر از قیمت مصوب، محمد آقامیری، سرپرست وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد: اگر مرغدار مرغ را با قیمت مصوب توزیع نکند قطعاً مرغ از ترکیه وارد می‌کنیم.
در همین راستا جلیل رحیمی جهان‌آبادی، نماینده مجلس در صفحه توییتر خود نوشت: «جناب آقامیری سرپرست موقت وزارت جهاد کشاورزی، اگر ارز داری که از ترکیه مرغ وارد کنی بده همان ارز را به تولیدکننده داخلی خوراک وارد کنه. راهبرد ملی امسال رشد تولید و مهار تورم است نه ورشکست نمودن تولید کننده داخلی و ریختن ارز به جیب دلالان. حتما رای اعتماد هم میخوای از خانه ملت درسته!؟»
از سوی دیگر محمد علی کمالی مشاور عالی اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران با انتقاد از زبان تهدید مسئولان برای مرغداران اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی در شرایطی باید انتظار رعایت قیمت مصوب مرغ از سوی مرغداران داشته باشد که طبق تعهداتش، نهاده‌های تولید را با قیمت مصوب به دست آنها برساند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر مرغداران بخش زیادی از نهاده‌های خوراک دام را با نرخ آزاد تأمین می‌کنند که هزینه تمام شده تولید را چند برابر افزایش می‌دهد. همچنین علاوه بر نهاده‌های خوراک دام، جوجه یک روزه نیز که شامل قیمت مصوب می‌شود، با نرخ‌های آزاد به دست مرغدار می‌رسد.[۱]
واردات و بی‌برنامگی در تولید
در حالی که لازم بود دولت با حمایت از گله‌های مرغ مادر و تامین نیاز به جوجه یک روزه، زیان مزارع مرغ مادر را کاهش دهد و از سوی دیگر با تامین نهاده‌های خوراک دام با قیمت مصوب، هزینه تولید مرغ را مدیریت کند، اما عملا در این مسیر گام برنداشت و ضمن صدور مجور واردات ۵۰ هزار تن گوشت مرغ مجوز واردات تخم مرغ نطفه دار را نیز صادر کرد.
آقامیری سرپرست وزارت جهادکشاورزی در خرداد ۱۴۰۲ اظهار داشت: برای کاهش قیمت جوجه یک روزه در بازار و افزایش تولید برنامه‌ریزی شده است، اگر کسری وجود داشته باشد برای واردات اقدام شود.[۲]
در همین راستا علی محصصی سرپرست مدیریت امور طیور جهاد کشاورزی استان گیلان با ارسال نامه‌ای به مدیران کارخانجات جوجه‌کشی استان از امکان واردات تخم مرغ برای پرکردن ظرفیت خالی کارخانجات خود خبر داد.[۳]
این اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در حالی صورت گرفت که ۵۰ درصد از ظرفیت مزارع مرغ مادر بلا استفاده مانده است و از سویی امکان تولید ۱ میلیون تن گوشت مرغ مازاد بر نیاز کشور نیز وجود دارد. اما عملا عدم حمایت از تولیدکنندگان داخلی و همچنین عدم برنامه‌ریزی دقیق جهت تولید جوجه یک روزه و گوشت مرغ، رویکرد تولید را به سمت واردات مرغ و تخم مرغ نطفه دار تغییر داده است.
پی‌نوشت:
[۱] اقتصاد آنلاین؛ شماره خبر:۷۱۷۶۱۸
[۲] تسنیم؛ شماره خبر:۲۹۰۵۸۴۶
[۳] اکوایران؛ شماره خبر:۳۷۰۶۵
انتهای پیام/ کشاورزی
